Maria Sieroszewska (1881–1964). Studium przypadku

• Authors: Grażyna Legutko

Title variants

EN

Maria Sieroszewska (1881–1964). Case Study

Abstracts

EN

The article is an attempt to re-enactment the unknown part of Maria Sieroszewska life. She was a daughter of Wacław Sieroszewski (1858–1945), the Polish man who was exiled to Siberia and Arina Czełba-Kysa (1860–1886), an Yackut woman who came from Wierchojańsk. Maria was a half-orphan. When she was a five-years-old-girl, her mother died. When she was sixteen years old, her father came back to Poland and left her with his friends in Czarist Russia. Maria grew up in the area that contained three cultures: Polish, Russian and Sakha. Her life exemplifies the dramatic fate of children whose parents were from two other countries (mother was from Asia, father came from Europe) in that time.

PL

Artykuł jest próbą rekonstrukcji nieznanych dziejów Marii Sieroszewskiej – córki Wacława Sieroszewskiego (1858–1945), polskiego zesłańca syberyjskiego i Ariny Czełba-Kysej (1860–1886), Jakutki z Wierchojańska. Maria, osierocona przez matkę jako pięcioletnia dziewczynka i odłączona od ojca w wieku lat szesnastu, kiedy ten powraca do ojczystego kraju, pozostaje w carskiej Rosji pod opieką jego przyjaciół, dojrzewając na styku trzech kultur: polskiej, rosyjskiej i narodu Sacha. Jej jednostkowe losy obrazują dramatyczne dzieje szerszej grupy dzieci narodzonych ze związków mieszanych, w których matka była autochtonką, mieszkanką Azji, a ojciec przybyszem z Europy, zza Uralu.

Keywords

PL

Maria Sieroszewska; Wacław Sieroszewski; Sybir; zesłanie; wielokulturowość

EN

Maria Sieroszewska; Wacław Sieroszewski; Siberia; exile; multiculturalism

• Publisher: Wydawnictwo HUMANICA
• Journal: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
• Year: 2023
• Issue: 1(14)
• Pages: 93-108

Dates

published

2023

Contributors

author

Grażyna Legutko

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

• https://orcid.org/0000000349793622

References

• Brus, Anna, Kaczyńska, Elżbieta, Śliwowska, Wiktoria. Zesłanie i katorga w dziejach Polaków 1815–1914, (Warszawa: PWN, 1992).
• Giller, Agaton. Opisanie zabajkalskiej krainy w Syberii, (Lipsk: Wydawca F.A. Brockhaus,1867).
• Kijak, Aleksandra. Odkrywca innej Syberii i Dalekiego Wschodu, (Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010).
• Książek, Michał. „Mogiła Marii Sieroszewskiej i nowe fakty z jej życia”, Przegląd Wschodni, t. 12, z. 3 (47), 2013.
• Legutko, Grażyna. „Wyrosłam na Rosjankę...”. Historia Marii – jakuckiej córki Wacława Sieroszewskiego – w świetle jej listów do ojca i innych dokumentów, (Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludowe, 2019).
• Nowiński, Franciszek. „Nietypowe sytuacje i nietypowe związki – małżeństwa polskich zesłańców z Sybiraczkami”, w: Anna Żarnowska, Andrzej Szwarc, Społeczno-kulturowe aspekty seksualności. Wiek XIX i XX, t. 9: Kobieta i rewolucja obyczajowa, (Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2006).
• Sieroszewski, Andrzej. „Wacław Sieroszewski w kręgu rodziny i przyjaciół”, w: Antoni Kuczyński, Mirosław Marczyk (red.), Wacław Sieroszewski. Zesłaniec – etnograf – literat – polityk, (Wrocław: Wydawnictwo Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego, 2011).
• Sieroszewski, Wacław. Listy z Syberii, oprac. Barbara Kocówna, w: Kazimierz Budzyk, Stanisław Pigoń et al. (red.), Archiwum Literackie, t. 8: Miscellanea z pogranicza XIX i XX wieku (Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, wyd. PAN, 1964).
• Sieroszewski, Wacław. Pamiętniki. Wspomnienia, w: idem, Andrzej Lam, Jerzy Skórnicki (red.), Dzieła, (Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1959).
• Trynkowski, Jan. „Kodeks etyczny zesłańca w świetle pism Agatona Gillera”, Studia Łomżyńskie, t. 14, 2003.

Identifiers

DOI

10.15290/cnisk.2023.01.14.05

Biblioteka Nauki

3131396