Kwestia „ochrony” wolności sumienia i wyznania w toku prac nad kodyfikacją prawa karnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1949–1969

• Authors: Tomasz Szczygieł

Title variants

EN

The issue of "protection" of freedom of conscience and religion in the course of work on codification of criminal law of the Polish People's Republic 1949–1969

Abstracts

EN

The paper presents the development of criminal law regulations regarding the protection of freedom of conscience and religion in the Polish People's Republic in 1949–1969. The presented analysis shows the real intentions of these regulations. The communist party wanted to control religious associations in terms of their potential impact on public opinion. There is no doubt that the analyzed regulations were an expression of the struggle of the communist authorities with the only independent institution after 1944, which was the Catholic Church. The work also highlights the problem of the ostracism of people associated with the communist movement, which was undoubtedly present, especially after the threat of excommunication issued by the Vatican in July 1949. As a result of this, freedom of conscience and religion became a kind of "hostage" of the growing struggle for a new state system and the place of religious associations.

PL

W pracy przedstawiono rozwój regulacji karno–prawnych dotyczących ochrony wolności sumienia i wyznania w PRL w latach 1949–1969. Przedstawiona analiza ukazuje rzeczywistą intencje tych przepisów, a sprowadzającą się do spacyfikowania związków wyznaniowych pod względem ich potencjalnego oddziaływania na opinię publiczną. Nie bowiem ulega wątpliwości, że poddane analizie przepisy prawne stanowiły wyraz walki władzy komunistycznej z jedyną po 1944 roku niezależną instytucją, jaką był Kościół katolicki. W pracy uwypuklono również problem ostracyzmu osób związanych z ruchem komunistycznym, który niewątpliwie występował, zwłaszcza po groźbie ekskomuniki wystosowanej przez Watykan w lipcu 1949 roku. Tym samym wolność sumienia i wyznania stała się niejako „zakładnikiem” rozwijającej się walki o nowy ustrój państwowy i miejsce w nim związków wyznaniowych.

Keywords

PL

Polska Ludowa; prawo karne; Kościół katolicki; wolność wyznania; wolność sumienia

EN

Polish People's Republic; criminal law; Catholic Church; freedom of religion; freedom of conscience

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Miscellanea Historico-Iuridica
• Year: 2020
• Volume: 19
• Issue: 2
• Pages: 423-445

Contributors

author

Tomasz Szczygieł

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000270170000

Identifiers

DOI

10.15290/mhi.2020.19.02.21

Biblioteka Nauki

1945318