Analiza tekstów literacko-muzycznych na studiach wyższych (?) Na przykładzie wierszy Stanisława Barańczaka

• Authors: Paulina Łopatka-Koneczny

Title variants

Analiza tekstów literacko-muzycznych na studiach wyższych (?) Na przykładzie wierszy Stanisława Barańczaka

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel badań: Ukazanie sposobów i możliwości wykorzystania różnego typu metod badawczych służących analizie i interpretacji tekstów poetyckich, które zawierają elementy muzyczne (odwołania, cytaty muzyczne, interteksty). Metody badań: Analiza tekstów naukowych traktujących o utworach literacko-muzycznych. Analiza filologiczna i muzykologiczna wierszy Barańczaka. Elementy metody heurystycznej. Wyniki badań: Można odnotować badania łączące muzykologiczne i literaturoznawcze metody analizy tekstów, lecz jest ich niewiele. Z uwagi na występowanie tekstów pogranicznych, eksperymentalnych istnieje potrzeba kształcenia, które z gruntu byłoby interdyscyplinarne. Wiersze Barańczaka (szczególnie te, pochodzące z tomu Podróż zimowa) powinno się badać dwutorowo: muzykologicznie i filologicznie, by móc je poddać interpretacji. Wykorzystywanie w badaniach omawianych tekstów wyłącznie jednej z metod nie daje pełnego obrazu dzieła i pozbawia je zasadniczego kontekstu. Wnioski: Do właściwej interpretacji wierszy, które uwikłane są w muzyczne konteksty, potrzebne są analizy interdyscyplinarne, łączące metody literaturoznawcze i muzykologiczne. Niestety tego typu analiz jest niewiele.

EN

Goal of research: to show the ways and possibilities of using various research techniques to analyze and interpret poetic texts including musical elements (references, musical quotes, intertexts) Methods of research: analysis of scientific texts on  literary-musical compositions. Philological and musicological analysis of poems by Barańczak. Elements of the heuristic method. Research outcomes: There is very little research connecting musicologist and literature-specialist methods of text analysis. Due to the existence of interdisciplinary and experimental texts the education needs to be interdisciplinary as well. The poems by Stanisław Barańczak (particularly those from the volume Winter Journey ) need to be studied double-sided: musicologically and literature-scientifically, in order to interpret them. When only one of the methods is used, we cannot see a  full picture of the work . Conclusions: to interpret the poems including musical context properly, interdisciplinary analysis connecting literature-scientific and musicological method is needed.  Unfortunately, there are very few such methods.

Keywords

PL

analiza filologiczna; analiza muzykologiczna; poezja; muzyka; Stanisław Barańczak; analiza filologiczna; analiza muzykologiczna; poezja; muzyka; Stanisław Barańczak

EN

philological analysis; musicological analysis; poetry; music; Stanisław Barańczak

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2020
• Issue: 10
• Pages: 125-141

Dates

published

2020-07-25

Contributors

author

Paulina Łopatka-Koneczny

• https://orcid.org/0000-0001-5126-3562

References

• Barańczak, S. (1998). Chirurgiczna precyzja. Elegie i piosenki z lat 1995-1997. Kraków: a5.
• Barańczak, S. (1994). Podróż zimowa. Wiersze do muzyki Franza Schuberta, Poznań: a5.
• Dąbrowski, S. (2002). „Muzyka w literaturze” (Próba przeglądu zagadnień). W: Hejmej, A. (red.), Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych. (ss. 145- 169). Kraków: UNIVERSITAS.
• Hejmej, A. (2002). Muzyczność dzieła literackiego. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Hejmej, A. (2012). Muzyka w literaturze. Perspektywy komparatystyki interdyscyplinarnej. Kraków: UNIVERSITAS.
• Głowiński, M. (2002). Literackość muzyki – muzyczność literatury. W: Hejmej, A. (red.), Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych. (ss. 101-121). Kraków: UNIVERSITAS.
• Golec, M. (2018). Dwa żywioły? O strategii badań i związkach muzyki z literaturą. Radzyński Rocznik Humanistyczny, 16. Pobrane z: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-cbe0b3b9-2371-4f2c-91f7-45a435e68cd0/c/dzida_2018_2.pdf
• Gołąb, M. (2012). Spór o granice poznania dzieła muzycznego. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Lachman, M., Wiśniewski, J. (2012). Poszerzanie pola słyszenia. (ss. 5-7). Łódź: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 15.
• Marek, T.(1952) Franciszek Schubert, Kraków: PWM.
• Mianowski, J. (2000) Semantyka tonacji w niemieckich dziełach operowych XVIII-XIX wieku, Toruń, Wyd. Adam Marszałek.
• Nycz, R. (1990). Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy. (ss. 95-116 ). Pamiętnik Literacki: 81.
• Opalski, J. (2002). O sposobach istnienia utworu muzycznego w dziele literackim. W: Hejmej, A. (red.), Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych. (ss. 171- 190). Kraków: UNIVERSITAS.
• Reimann, A. (2012) Muzyczny styl odbioru – muzyczny interpretant – literacka forma muzyczna. Pobrane z: https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/3780/1/09Reimann-pp.pdf
• Schubert, F. (1827-1828). Franz Schubert’s Werke. Erste kritisch und durchgesehene Gesammtausgabe. Leipzig: Breitkopf & Härtel.
• Tomaszewski, M. (2003). Muzyka w dialogu ze słowem. Próby, szkice, interpretacje. Kraków: Akademia Muzyczna.
• Wilhelm Müller, W. Die Post. Pobrane z: https://www.zgedichte.de/gedichte/wilhelm-mueller/die-post.html

Identifiers

DOI

10.15503/onis2020.125.141