Bohdan Janusz – polsko-ukraiński miłośnik historii i pamiętnikarz o początkach Wielkiej Wojny

• Authors: Paweł Woś

Title variants

EN

Bohdan Janusz – the Polish-Ukrainian history lover and diarist about the beginnings of the Great War

Abstracts

EN

The article presents the social and political face of Lviv during the First World War, based on the memoirs of Bohdan Janusz. The notes covering the initial period of the war from the perspective of a Polish-Ukrainian researcher of the culture and past of Lviv and Eastern Galicia present not only the strong emotional context of the described events, but also fully reflect the atmosphere in the city. The diversification of the transmission of the ego-documents, due to the social status of their author, allows a much closer look at the collective portrait of the inhabitants of Lviv.

PL

Artykuł zajmuje się prezentacją oblicza społeczno-politycznego Lwowa w okresie pierwszej wojny światowej na podstawie wspomnień Bohdana Janusza. Zapiski obejmujące początkowy okres wojny z perspektywy polsko-ukraińskiego badacza kultury i przeszłości Lwowa oraz Galicji Wschodniej przełożyły się nie tylko na silny kontekst emocjonalny opisywanych wydarzeń, ale także w pełni odzwierciedlają atmosferę panującą w mieście. Zróżnicowanie przekazu egodokumentów, ze względu na status społeczny ich autora, pozwala na znaczne przybliżenie portretu zbiorowego mieszkańców Lwowa.

Keywords

PL

Lwów; Wielka Wojna; wspomnienia; Bohdan Janusz; egodokument

EN

Lwów; Great War; memoirs; Bohdan Janusz; ego-document

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Galicja. Studia i materiały
• Year: 2021
• Issue: 7
• Pages: 62-80

Dates

published

2021

Contributors

author

Paweł Woś

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

• https://orcid.org/0000000333461674

References

• „Exlibris” 1917, 1918.
• „Gazeta Lwowska” 1930, nr 265.
• „Kurier Lwowski” 1907, 1908, 1909, 1914, 1917.
• „Na Ziemi Naszej” 1909, 1911.
• „Wszechświat” 1909, 1910.
• „Ziemia” 1910.
• Białynia-Chołodecki J., Wspomnienia z lat niedoli i niewoli 1914–1918, Lwów 1919.
• Janusz B., Dokumenty urzędowe okupacji rosyjskiej Lwowa, Lwów 1916.
• Janusz B., 293 dni rządów rosyjskich we Lwowie, Lwów 1915.
• Krasicki A., Dziennik z kampanii rosyjskiej 1914–1916, Warszawa 1988.
• Łempicki S., Tadeusz Rutowski, 3 września 1914 – 20 czerwca 1915, Lwów 1917.
• Opałek M., O Lwowie i mojej młodości. Kartki z pamiętnika 1881–1901, red. J. Trzynadlowski, Wrocław 1987.
• Romanowiczówna Z., Dziennik lwowski 1842–1930, t. 2: 1888–1930, Warszawa 2005.
• Srokowski K., NKN. Zarys dziejów Naczelnego Komitetu Narodowego, Kraków 1923.
• Brzęk G., Muzeum im. Dzieduszyckich we Lwowie i jego twórca, Lublin 1994.
• Bulyk N., Zhyttya i diyalnist bohdana yanusha v konteksti intelektualnoho seredovyshcha halychyny [w:] Materialy i doslidzhennya z arkheolohiyi Prykarpattya i Volyni, 2014, s. 342–368.
• Burchard H., Janusz Bohdan [w:] Polski słownik biograficzny, t. 10, Wrocław–Warszawa–Kraków 1962–1964.
• Czermińska M., Autobiograficzny trójkąt: świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Kraków 2000.
• Dróżka W., Nauczyciel, autobiografia pokolenia. Studia pedeutologiczne i pamiętnikarskie, Kielce 2002.
• Fras Z., Galicja, Wrocław 2002.
• Grzybowski K., Galicja 1848–1914. Historia ustroju politycznego na tle historii ustroju Austrii, Wrocław 1959.
• Hoszowski S., Ceny we Lwowie w latach 1701–1914, cz. 2, Lwów 1934.
• Jakimowicz R., Ś. P. Bohdan Janusz, „Wiadomości Archeologiczne” 1935, t. XIII, s. 312–318.
• Janusz B., Człowiek przedhistoryczny, Warszawa 1914.
• Janusz B., Moneta lekarstwem magicznym i talizmanem, Kraków 1913.
• Janusz B., Typy etniczne i kulturalne w prehistorii Galicji wschodniej, Lwów 1911.
• Janusz B., Z pradziejów ziemi lwowskiej, Lwów 1913.
• Janusz B., Zabytki przedhistoryczne Galicji Wschodniej, Lwów 1918.
• Kieniewicz S., Galicja w dobie autonomicznej (1850–1914), Wrocław 1952.
• Kossowska I., Kossowski Ł., Malarstwo polskie. Symbolizm i Młoda Polska, Warszawa 2011.
• Kozakiewicz J., Pamiętniki jako źródło oraz ich funkcja w procesie kształtowania świadomości społecznej, „Historyka” 1982, t. 12, s. 129–136.
• Kramarz H., Samorząd Lwowa w czasie pierwszej wojny światowej i jego rola w życiu miasta, Kraków 1994.
• Kramarz H., Tadeusz Rutowski. Portret pozytywisty i demokraty galicyjskiego, Kraków 2001.
• Lejeune P., Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. R. Lubas-Bartoszyńska, Kraków 2001.
• Makarczuk S., Lwów w warunkach rosyjskiej okupacji 1914–1915 [w:] Lwów. Miasto – społeczeństwo – kultura, t. 1, red. H.W. Żaliński i K. Karolczak, Kraków 1995, s. 131–137.
• Maternicki J., Historia i wychowanie, Warszawa 1990.
• Michalska-Bracha L., Między pamięcią a historiografią. Lwowskie debaty o powstaniu styczniowym (1864–1939), Kielce 2011.
• Michalska-Bracha L., O Lwowie w początkach Wielkiej Wojny w pamiętnikach i relacjach [w:] O wojnę powszechną za wolność ludów... I wojna światowa na ziemiach polskich – aspekty społeczne, polityczne i militarne, red. R. Kotowski, L. Michalska-Bracha, M. Przeniosło, Kielce 2014.
• Pajączkowski F., Teatr lwowski pod dyrekcją Tadeusza Pawlikowskiego 1900–1906, Kraków 1961.
• Pekaniec A., Autobiografki. Szkice o literaturze dokumentu osobistego kobiet, Kraków 2020.
• Pilecki J., Hadaczek Karol [w:] Polski słownik biograficzny, t. 9, Wrocław–Warszawa––Kraków 1960–1961.
• Ricoeur P., Refleksja dokonana. Autobiografia intelektualna, przeł. P. Bobowska-Nastarzewska, Kęty 2005.
• Skwarek I., Dlaczego autobiografizm? Powieści autobiograficzne dwudziestolecia międzywojennego, Katowice 1986.
• Wandycz P., Pod zaborami. Ziemie Rzeczpospolitej w latach 1796–1918, Warszawa 1994.
• Zięba A.A., Bohdan Janusz albo Astwadzadur Howhanian: żywot lwowskiego miłośnika historii Ormian polskich, ,,Lehahayer. Czasopismo poświęcone dziejom Ormian polskich” 2015, nr 3, s. 134–176.

Identifiers

DOI

10.15584/galisim.2021.7.4

Biblioteka Nauki

2077239