Loving Galicia. The views and life of Stanislaw Garfein-Garski

• Authors: Jerzy Kojkoł

Title variants

PL

Miłując Galicję. Poglądy i życie Stanisława Garfeina-Garskiego

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia życie i elementy twórczości S. Garfaina-Garskiego, jednego z pierwszych polskich filozofów, który dostrzegł swoistość nauk humanistycznych. Tym samym docenił rolę kultury w rozwoju rzeczywistości społecznej, a zarazem zauważył jej kryzys i upadek. Uznał, że kultura wyższa stanowi remedium na kryzys współczesnej cywilizacji. Dokonał wnikliwej i trafnej analizy twórczości I. Kanta, L. Feuerbacha i F. Nietzschego.

EN

This article presents the life and elements of the work of S. Garfain-Garski. One of the first Polish philosophers to recognise the peculiarities of the humanities. Thus, he appreciated the role of culture in the development of social reality and, at the same time, noticed its crisis and decline. He recognised that higher culture is a remedy for the crisis of modern civilisation. He made insightful and accurate analyses of the works by I. Kant, L. Feuerbach and F. Nietzsche.

Keywords

EN

Polish philosophy; Garfein-Garski; historiosophy; Galicia; humanities

PL

filozofia polska; Garfein-Garski; historiozofia; Galicja; nauki humanistyczne

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Galicja. Studia i materiały
• Year: 2022
• Issue: 8: "Filozofia w Galicji III"
• Pages: 99-119

Dates

published

2022

Contributors

author

Jerzy Kojkoł

• Naval Academy Gdynia, Poland

• https://orcid.org/000000031968760X

References

• Abramowski E., Idee społeczne kooperatyzmu, Warszawa 1907.
• Abramowski E., Kooperatywa jako sprawa wyzwolenia ludu pracującego, Warszawa 1912.
• Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Protokoły posiedzeń Rady Wydziału Filozoficznego UJ od roku 1875 do 1885, Sygn. WF II 43. [Jagiellonian University Archives. Minutes of the meetings of the Council of the Faculty of Philosophy of the Jagiellonian University from 1875 to 1885, WF II 43].
• Borzym S., Panorama polskiej myśli filozoficznej, Warszawa 1993.
• Borzym S., Poszukiwania nowej epistemologii [w:] Zarys dziejów filozofii polskiej w latach 1815–1918, ed. A. Walicki, Warszawa 1983.
• Bystroń J.S., Rozwój problemu socjologicznego [w:] Archiwum Komitetu Badania Historii Filozofii w Polsce, vol. 1, part 2, Kraków 1917.
• Daszyńska Z., Nietzsche – Zarathustra, Kraków 1896.
• Garfeina-Garskiego S., Kwestionariusz biograficzny, Zbiory specjalne biblioteki PAN. Rkps Fund. Mich. 365/22. [The special collection of the Library of the Polish Academy of Sciences. Rkps Fund. Mich. 365/22].
• Garfein-Garski S., Psychada, „Ateneum”, 1892, vol. 4.
• Garfein-Garski S., Fryderyk Nietzsche. Studium filozoficzne, „Ateneum” 1893, vol. II, issue I.
• Garfein-Garski S., O ruchu etycznym. Szkic historyczno-filozoficzny, „Przegląd Poznański” 1895, nr 14.
• Garfein-Garski S., Etyka Ludwika Feuerbacha, Kraków 1900.
• Garfein-Garski S., System filozofii, vol. I, Zagadnienia wstępne, Warszawa–Lwów 1907.
• Garfein-Garski S., Zagadnienie polskiej filozofii narodowej, „Biblioteka Warszawska”, 1910, vol. 2.
• Głąbik C., Ludzie, poglądy i idee w sporze o krakowską katedrę filozofii (1875–1877), „Studia Filozoficzne” 1976, nr 4.
• Hass L., Ambicje, rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie środkowo-wschodniej 1905–1928, Warszawa 1984.
• Hass L., Masoneria polska XX wieku. Losy, loże, ludzie, Warszawa 1993.
• Indeks ksiąg doktorskich UJ, t. II, litery D–J, rok 1890, pod numerem 1263 [Index of UJ doctoral books, vol. II, letters D–J, year 1890, under number 1263].
• Jankowski H., Etyka Ludwika Feuerbacha, Warszawa 1963.
• Kmiecik Z., Prasa warszawska w okresie pozytywizmu 1864–1888, Warszawa 1971.
• Księgi metrykalne wyznania mojżeszowego z gminy Tarnopol, Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. [Metrical books of the Mosaic religion from the municipality of Tarnopol, The Central Archives of Historical Records in Warsaw].
• Kojkoł J., Myśl filozoficzna Stanisława Garfeina-Garskiego, Toruń 2001.
• Korespondencja ks. dr. prof. Stefana Pawlickiego z lat 1872–1916. Rkps BJ 8697 [Correspondence of Rev. Dr. Prof. Stefan Pawlicki from 1872 to 1916; Rkps BJ8697].
• Korespondencja Malwiny z Posnerów Garfeinowej-Garskiej z lat 1887–1932, t. 2, Rkps BN8987 [Correspondence of Malwina Garfeinowa-Garska, née Posner, 1887–1932, vol. 2, Rkps BN 8987].
• Korespondencja S. Posnera z lat 1887–1929, list z 16 czerwca do Garfeina, Rkps BN 8992 [Correspondence of S. Posner from 1887 to 1929, letter of 16 June to Garfein, Rkps BN 8992].
• Korespondencja S. Zakrzewskiego lata 1899–1936, t. III, Rkps Ossol. 7345/II [Correspondence of S. Zakrzewski, 1899–1936, vol. III, Rkps Ossol. 7345/II].
• Kluczyński L., Recenzja pracy S. Garfeina-Garskiego, „Dodatek literacko-naukowy Tydzień” do „Kuriera Lwowskiego” 1906, nr 35.
• Lewkowicz J., Recenzja pracy S. Garfeina-Garskiego, „Nauka i Życie”, nr 2, dodatek do „Ludzkości” 1907, nr 45.
• Liber promotionum Universitatis Jagellonicae, Archiwum UJ, S II 519.
• Liber Rigorosorum J. C. R. Facultatis Juridico politicae, WP II 486, 520, Archiwum UJ, nr 235.
• Listy z Posnerów Garfeinowej do S. Stempowskiego 1899–1932. Rkps BUW 1559 [Letters of Malwina née Posner Garfeinowa to S. Stempowski 1899–1932. Rkps BUW 1559].
• Listy i papiery osobiste Malwiny z Posnerów Garfeinowej-Garskiej, Rkps BN 8990 [Letters and personal papers of Malwina Garfeinowa-Garska, Rkps BN 8990].
• Loth R., Maria Zabojecka 1870–1932 [w:] Obraz literatury polskiej w XIX i XX wieku, Kraków 1973, vol. 3.
• Nowicki A., Filozofia masonerii, Słupsk 1997.
• Petrozolin-Skowrońska B., Pozytywizm [w:] Literatura polska, Warszawa 1987, vol. 1.
• Polska filozofia narodowa, ed. M. Straszewski, Kraków 1921.
• Prus B., Kronika tygodnia, „Kurier Codzienny”, 1893, no. 125.
• Skarga B., Antypozytywizm i obrona metafizyki [w:] Zarys dziejów filozofii polskiej 1815–1918, ed. A. Walicki, Warszawa 1983.
• Skład UJ za rok 1887/88 [the Composition of the UJ for the year 1887/88].
• Skład UJ za rok 1889/90 [the Composition of the UJ for the year 1889/90].
• Spis Ludności Miasta Krakowa z roku 1900 (Dz. II nr 437).
• Spis Ludności z 1910 roku (Dz. VII nr 2361) [1910 Population Census (Dz. VII nr 2361)].
• Sprawozdanie z odczytów na UJ, „Ruch Filozoficzny” 1911, nr 3.
• Tatarkiewicz W., Losy krakowskiej katedry filozofii w XIX wieku [w:] Pisma zebrane, vol. 1.
• Tatarkiewicz W., Droga do filozofii i inne rozprawy filozoficzne, Warszawa 1971.
• Wawrzynowicz A., Mesjanizm polski w recepcji historiozoficznej Stanisława Garfeina-Garskiego, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2021, nr 2.
• Wspomnienia S. Stempowskiego, Rkps BUW 1532.
• Zieleńczyk A., Drogi i bezdroża filozofii, Warszawa 1912.
• Zieleńczyk A., Recenzja artykułu „Zagadnienie polskiej filozofii narodowej”, „Książka” 1911, nr 3.

Identifiers

DOI

10.15584/galisim.2022.8.8

Biblioteka Nauki

2233272