Philosophy of action and creativity in Wilhelm Feldman’s historical syntheses

• Authors: Michał Bohun

Title variants

PL

Filozofia czynu i twórczości w syntezach historycznych Wilhelma Feldmana

Abstracts

PL

Wilhelm Feldman – pisarz, publicysta, krytyk literacki, działacz i myśliciel polityczny, legendarny redaktor krakowskiej „Krytyki”, był inicjatorem i uczestnikiem wielu młodopolskich dyskusji. Artykuł jest próbą rekonstrukcji podstawowych idei i intuicji obecnych w głównych pracach historycznych Feldmana i pomniejszych szkicach. Autor twierdzi, że mają one charakter filozoficzny i tworzą spójne stanowisko. Jego filozofia łączy inspiracje romantyczne z pozytywistycznym programem pracy u podstaw oraz z elementami socjalizmu niepodległościowego, stanowiąc ważny element myśli filozoficznej polskiego modernizmu w Galicji.

EN

Wilhelm Feldman – a writer, publicist, literary critic, activist and political thinker, legendary editor of “Krytyka” in Kraków – was also an initiator and participant in many Young Poland discussions. The article is an attempt to reconstruct the basic ideas and intuitions present in Feldman’s major historical works and minor sketches. The author argues that they are philosophical in nature and form a coherent position. His philosophy combines romantic inspirations with the positivist programme of organic work and with elements of independence socialism, constituting an important element in the philosophical thought of Polish modernism in Galicia.

Keywords

EN

Wilhelm Feldman; romanticism; modernism; socialism; philosophy of culture

PL

Wilhelm Feldman; romantyzm; modernizm; socjalizm; filozofia kultury

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Galicja. Studia i materiały
• Year: 2022
• Issue: 8: "Filozofia w Galicji III"
• Pages: 120-137

Dates

published

2022

Contributors

author

Michał Bohun

• Uniwersytet Jagielloński

• https://orcid.org/0000000287029441

References

• Bohun M., Mitologia i publicystyka, „Przegląd Polityczny” 2018, nr 150.
• Bohun M., Upiór polskości. Galicja w życiu i myśli Stanisława Brzozowskiego, „Galicja. Studia i materiały” 2016, nr 2.
• Brzozowski S., Współczesna powieść i krytyka, Kraków–Wrocław 1984.
• Feldman W., Charakter walki polsko-rosyjskiej, „Krytyka. Miesięcznik poświęcony sprawom społecznym, nauce i sztuce”, red. W. Feldman, R. VII, t. II, Kraków 1905.
• Feldman W., Dziedzictwo kultury polskiej, „Krytyka. Miesięcznik poświęcony sprawom społecznym, nauce i sztuce”, red. W. Feldman, R. VII, t. II, Kraków 1905.
• Feldman W., Dzieje polskiej myśli politycznej w okresie porozbiorowym (próba zarysu). Tom pierwszy (do r. 1863), Kraków b.r.w.
• Feldman W., Dzieje polskiej myśli politycznej w okresie zaborów. Tom drugi (od roku 1863 do końca XIX w.), Kraków b.r.w.
• Feldman W., Na posterunku (Szkice publicystyczne), Lwów 1902.
• Feldman W., Na przystanku, „Krytyka. Miesięcznik poświęcony sprawom społecznym, nauce i sztuce”, red. W. Feldman, R. VII, t. II, Kraków 1905.
• Feldman W., O wyzwolenie człowieka, „Krytyka. Miesięcznik poświęcony sprawom społecznym, nauce i sztuce”, red. W. Feldman, R. IX, t. II, Kraków 1907.
• Feldman W., Pomniejszyciele olbrzymów (Szkice literacko-polemiczne), Stanisławów 1906.
• Feldman W., Rzecz o Narodowej Demokracji, Kraków 1902.
• Feldman W., Sic itur…, „Krytyka. Miesięcznik poświęcony sprawom społecznym, nauce i sztuce”, red. W. Feldman, R. VII, t. II, Kraków 1905.
• Feldman W., Stronnictwa i programy polityczne w Galicji 1846–1906, t. I–II, Kraków 1907.
• Feldman W., Współczesna literatura polska 1864–1918, t. I–II, Kraków 1985.
• Filozofia w Polsce. Słownik pisarzy, Wrocław 1971.
• Irzykowski K., „Brońmy swojego Żyda” [w:] tegoż, Czyn i słowo, Kraków 1980.
• Romanowski A., Ideał państwowości polskiej w publicystyce Wilhelma Feldmana, „Rocznik Komisji Historycznoliterackiej” 1979, t. XVI.
• Walas T., Wilhelm Feldman – historyk literatury polskiej [w:] W. Feldman, Współczesna literatura polska 1864–1918, t. I, Kraków 1985.

Identifiers

DOI

10.15584/galisim.2022.8.9

Biblioteka Nauki

2233275