Istota i miejsce doskonalenia nauczycieli w polskim systemie prawnym – formy doskonalenia zawodowego nauczycieli. Z doświadczeń Powiatowego Centrum Doskonalenia Zawodowego Nauczycieli w Puławach

• Authors: Anna Baracz

Title variants

EN

The essence and place of teacher training in the Polish legal system – from the experience of the Centre of Professional Excellence for Teachers in Puławy. Forms of teacher training

Abstracts

EN

The article attempts to analyze the conditions of the systemic implementation of professional development in the Polish education system. The legal basis of the teacher training system and the elements of this system in Poland were discussed. The development trends of the system were shown both in the area of gaining qualifications by teachers and improving the knowledge and skills already possessed. The specificity of teachers’ work in the aspect of socio-economic changes and the need for continuous improvement were emphasized. An analysis of the research in the area of educational needs of the educational environment was carried out in the aspect of preferences regarding the forms of in-service training within the functioning of the poviat public teacher training institution, which allowed to indicate the tendencies and preferences of teachers in the area of in-service training.

PL

W artykule podjęto próbę analizy uwarunkowań systemowego wsparcia doskonalenia zawodowego w polskim systemie oświaty. Omówiono podstawy prawne systemu doskonalenia zawodowego nauczycieli oraz elementy tworzące ten system w Polsce. Ukazano tendencje rozwojowe systemu zarówno w obszarze zdobywania kwalifikacji przez nauczycieli, jak i doskonalenia posiadanej już wiedzy i umiejętności. Podkreślono specyfikę pracy nauczycieli w aspekcie zmian społeczno-gospodarczych i konieczność ciągłego doskonalenia się. Przeprowadzono analizę wyników badań w obszarze potrzeb edukacyjnych środowiska oświatowego w aspekcie preferencji dotyczących form doskonalenia zawodowego w ramach funkcjonowania powiatowej publicznej placówki doskonalenia nauczycieli, co pozwoliło wskazać tendencje i preferencje nauczycieli w obszarze doskonalenia zawodowego.

Keywords

PL

kwalifikacje zawodowe; rozwój zawodowy nauczyciela; placówka doskonalenia nauczycieli; formy doskonalenia; kształcenie nauczycieli

EN

professional qualifications; teacher professional development; teacher training; teacher training facility; forms of improvement

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Kultura – Przemiany – Edukacja
• Year: 2022
• Volume: Tom X
• Pages: 29-50

Dates

published

2022

Contributors

author

Anna Baracz

• Powiatowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Puławach

• https://orcid.org/0000000212230343

References

• Chmielewska J., Meandry kwalifikacji nauczycielskich w kontekście reformy oświatowej [w]: Społecz-no-kulturowe konteksty edukacji nauczycieli i pedagogów, red.H. Kwiatkowska, T. Lewowicki, Warszawa 2003.
• Clarke L., Zarządzanie zmianą, Warszawa 1997.
• Czerepaniak-Walczak M., Aspekty i źródła profesjonalnej refeksji nauczyciela, Toruń 1997.
• Day C., Rozwój zawodowy nauczyciela, Gdańsk 2004.
• Dąbrowska L., Doskonalenie zawodowe nauczycieli, Warszawa 2015.
• Dróżka W., Wartości i dążenia zawodowe nauczycieli w zmiennym kontekście 25-lecia [w:] O nową jakość edukacji nauczycieli, red.J. Madalińska-Michalak, Kielce 2017.
• Duraj-Nowakowa K., Systemologiczne inspiracje pedeutologii, Kraków 2000.
• Green R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Warszawa 1996.
• Grondas M., Żmijski, J., Dokumentowanie i planowanie rozwoju nauczyciela. Poradnik, Warszawa 2005.
• Hejnicka-Bezwińska T., O zmianach w edukacji. Konteksty, zagrożenia i możliwości, Bydgoszcz 2000.
• Jabłoński M., Kompetencje pracownicze w organizacji uczącej się. Metody doskonalenia i rozwoju,Warszawa 2009.
• Janowska Z., Zarządzanie zasobami ludzkimi, Warszawa 2002.
• Jarosz M., Słownik wyrazów obcych, red. I. Kamińska-Szmaj, Wrocław 2001.
• Juśko P., Przegląd najważniejszych form doszkolenia zawodowego kadr nauczycielskich szkół podstawowych w latach 1945–1975. Praktyka szkół miasta Tarnowa i powiatu tarnowskiego[w:] Studia nad problematyką doskonalenia zawodowego nauczycieli w Polsce i na Słowacji w perspektywie historycznej i współczesnej, red. E. Juśko, M. Borys, P. Juśko, B. Wolny, B.D. Niziołek, Tarnów–Łapczyca 2015.
• Kamińska M., Współpraca i uczenie się nauczycieli w kulturze organizacji szkoły,Kraków 2019.
• King A., Schneider B., Pierwsza rewolucja globalna, Warszawa 1992.
• Knafel K., Żłobecki, E., Wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli, Warszawa 1998.Kosiba G., Doskonalenie i rozwój zawodowy nauczycieli wychowania fizycznego, Kraków 2009.
• Kosiba G., Doskonalenie zawodowe nauczycieli – kategorie, kompetencje, praktyka, „Forum Oświatowe” 2012, nr 24/2 (47).
• Kostera M., Zarządzanie personelem, Warszawa 2000.
• Lisowska E., Kondycja zawodowa nauczycieli: w poszukiwaniu skutecznej profilaktyki wypalenia zawodowego, Kraków 2018.
• Łuka M., Witek P., Grzesiak-Witek D., Nauczyciel a współczesne zagrożenia, Lublin 2019.
• Niemiec J. Nauczyciele w przemianie i perspektywie [w:] Rozwój nauczyciela w okresie transformacji, red. W. Prokopiuk, Białystok 1998.
• Niziołek B.D., Rola samorządów w doskonaleniu zawodowym nauczycieli [w:] Wybrane aspekty wykonywania zadań oświatowych przez jednostki samorządu terytorialnego, red. E. Juśko, I.Wieczorek, Łódź 2016.
• Pachociński R., Oświata i praca w erze globalizacji, Warszawa 2006.
• Plewka Cz., Uwarunkowania zawodowego rozwoju nauczycieli, Warszawa 2009.
• Sekuła Z., Controlling personalny, cz. I, Bydgoszcz 1999.
• Suchodolski B., Wychowanie mimo wszystko, Warszawa 1990.
• System doskonalenia nauczycieli – stan obecny, wady i zalety, propozycje zmian, Warszawa 2012.
• Szempruch J., Nauczyciel w zmieniającej się szkole. Funkcjonowanie i rozwój zawodowy, Rzeszów 2001.
• Wiatrowski Z., Powodzenia i niepowodzenia zawodowe, Olecko 2002.
• Wiłkomirska A., Doskonalenie zawodowe nauczycieli a jakość pracy nauczycieli i szkoły, [w:] O nową jakość edukacji nauczycieli, red. J. Madalińska-Michalak, Warszawa 2017.
• Zahorska M., Nauczyciele a rynek pracy [w:] Nauczyciele wobec reformy edukacji. Raport z badań, red. E. Putkiewicz, K.E. Siellawa-Kolbowska, A. Wiłkomirska, M. Zahorska, Warszawa 1999

Identifiers

DOI

10.15584/kpe.2022.10.2

Biblioteka Nauki

2232953