Bezpieczeństwo w społeczności lokalnej w kontekście przejawów demoralizacji nieletnich

• Authors: Arkadiusz D. Leśniak-Moczuk

Title variants

Bezpieczeństwo w społeczności lokalnej w kontekście przejawów demoralizacji nieletnich

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba ukazania znaczenia stosunków międzyludzkich i wybranych przykładów patologii społecznej w społecznościach lokalnych w kontekście determinant przejawów demoralizacji nieletnich. Postawiono tezę o wpływie na demoralizację nieletnich patologicznych cech środowiska lokalnego i usposabianiu nieletnich pozytywnie w wyniku poczucia bezpieczeństwa poprzez doświadczanie pozytywnych relacji w najbliższym otoczeniu. Została ona poddana weryfikacji w opar­ciu o wyniki ilościowych badań empirycznych przeprowadzonych metodą sondażową, za pomocą tech­niki ankietowania uczniów w szkołach podstawowych i gimnazjach w Białymstoku i Rzeszowie, przy zastosowaniu kwestionariusza ankiety w formie elektronicznej. Na podstawie przeprowadzonych analiz wyników badań ankietowych można stwierdzić, że postrzegane przez nieletnich zachowania patologicz­ne w ich lokalnym środowisku motywują ich do zachowań demoralizujących. Czynnikami mającymi istotny wpływ na nielegalne zachowania przez nieletnich są negatywne cechy najbliższej okolicy, do­tyczące występowania w niej przestępczości i innych czynów karalnych jak bójki, kontaktów z sub­stancjami psychoatywnymi. Do zachowań demoralizujących pobudza także możliwość spotkań gangów młodzieżowych w pustostanach i szukanie kryjówek w gęstej zabudowie. Natomiast pozytywne cechy społeczności lokalnej w opiniach nieletnich, określane jako dobrosąsiedzkie stosunki, rozpoznawalność respondenta, współpraca, zaufanie, zżycie i chęć udzielania pomocy wpływają na wzrost bezpieczeństwa w środowisku zamieszkania. Diagnoza motywacji młodego pokolenia do zachowań zarówno pozytyw­nych, jak i negatywnych przyczynia się do wypracowania programów prewencji i profilaktyki wpływa­jących na podniesienie poziomu bezpieczeństwa.

EN

The purpose of this article is to attempt to show the importance of interpersonal relations and selected examples of social pathologies in local communities in the context of the determinants of manifestations of juvenile demoralization. A thesis has been put forward about the impact of the local environment on the demoralization of juvenile pathological features, and positively on the disposition of minors as a result of a sense of security through experiencing positive relationships in the immediate environment. It has been verified based on the results of empirical research carried out with a survey method, using the technique of surveying pupils in primary and junior high schools in Białystok and Rzeszów, based on an electronic questionnaire. From an analyses of the survey results, it can be concluded that the pathological behaviours in their local environment experienced by minors motivated them to demoralizing behaviour. The factors that had a significant impact on illegal behaviour by minors were the negative features of the immediate area, such as the occurrence of crime and other punishable acts, including fighting, drugs, violence as well as vacant and dense buildings. Demoralizing behaviour was also stimulated by the possibility of meeting youth gangs in vacant buildings and looking for hiding places in dense buildings. On the other hand, the positive features of the local community, in the opinions of minors, defined as good neighbourly relations, respondent’s recognition, cooperation, trust, life and a willingness to provide assistance did not incline them to criminal acts. Diagnosing the motivation of the young generation to behave both positively and negatively can contribute to the development of prevention and prophylaxis programs intended to improve the level of safety

Keywords

PL

społeczności lokalne; bezpieczeństwo lokalne; nieletni; przejawy demoralizacji; społeczności lokalne; bezpieczeństwo lokalne; nieletni; przejawy demoralizacji

EN

local communities; local security; minors; manifestations of demoralization

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2020
• Issue: 64
• Pages: 222-235

Dates

published

2020-12-31

Contributors

author

Arkadiusz D. Leśniak-Moczuk

• Politechnika Rzeszowska

References

• Bałandynowicz, A. (2009). Kształtowanie bezpieczeństwa i porządku prawnego w oparciu o model Policji wspólnotowej. W: A. Jaworska, G. Durka (red.), Wspólnotowa odmiana prewencji kryminalnej. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Błachut, J., Gaberle, A., Krajewski, K. (2004). Kryminologia. Gdańsk: Wydawnictwo Arche.
• Bratton, W. (1999). Preventive Program Quality of the Life. New York: City of NY Department of Police.
• Broniatowski, K. (2017). Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w cyberprzestrzeni – regulacje w prawie polskim i unijnym. Opracowanie przygotowane na zamówienie przewodniczącego Senackiego Zespołu do spraw Bezpieczeństwa Dzieci i lat (Młodzieży w Świecie Wirtualnym), Senatora Łukasza Mikołajczyka, Warszawa: Kancelaria Senatu, Biuro Spraw Senatorskich.
• Działoszyński, M. (2012). Community Policing. Pojęcie i zakres funkcjonowania. Policja, 4, 2–7.
• Gontarzewski, Z. (2007). Dzielnicowy moderatorem lokalnych koalicji na rzecz bezpieczeństwa. W: A. Jaworska, M. Stefański (red.), Prewencja i edukacja w kształtowaniu bezpieczeństwa społeczności lokalnej (s. 51–60). Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.
• Hołyst, B. (2011). Policja na świecie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jaworska, A., Stefański, M. (2007). Poczucie bezpieczeństwa publicznego i ocena pracy Policji w percepcji mieszkańców Słupska. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku.
• Jędrzejko, M. Z., Staśczak, Z., Białas, T. (2018). Narkotyki. Dopalacze. Nowe środki psychoaktywne. Co warto wiedzieć? Jak chronić dzieci i młodzież? Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA (ASPRA-JR F.H.U.) i Centrum Profilaktyki Społecznej – Oficyna Wydawnicza von Velke.
• Kaczmarek, T. (1990). Psychospołeczne i ustawowe kryteria odróżniania nieletnich od dorosłych w polskim prawie karnym. Nowe Prawo, 1–3, 15–30.
• Kappeler, V. E., Gaines, L. K. (2011). Community Policing. A Contemporary Perspective. London, New York: Routledge.
• Kelling, G. L., Coles, C. M. (2000). Wybite szyby. Jak zwalczyć przestępczość i przywrócić ład w najbliższym otoczeniu. Poznań: Wydawnictwo Media Rodzina.
• Lubelski, M. J. (1988). Odpowiedzialność karna młodocianych. Studium nad kryteriami karania. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Miller, L. S., Hess, K. M., Orthmann, C. H. (2014). Community Policing. Partnerships for Problem Solving. New York: Delmar Cengage Learning.
• Moczuk, E. (2015). Młodzież Miasta Rzeszowa wobec problematyki przemocy w szkole i używania środków psychoaktywnych i uzależnień behawioralnych. Rzeszów: Urząd Miasta Rzeszów, Stowarzyszenie „Pomoc”.
• Moczuk, E. (2009). Socjologiczne aspekty bezpieczeństwa lokalnego. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Pieprzny, S. (2007). Policja. Organizacja i funkcjonowanie. Kraków: Zakamycze.
• Płowucha, S. (1995). Straże komunalne – prawne podstawy działania, kompetencje w zakresie bezpieczeństwa lokalnego. W: M. Filar (red.), Problemy bezpieczeństwa lokalnego. Materiały I Konferencji Krajowej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Safjański, T., Jędrzejko, M. Z., Kozielewski, J. (2016). Skala i charakter używania narkotyków i dopalaczy w Polsce. Przestępczość narkotykowa. W: M.Z. Jędrzejko (red.), Narkotyki i dopalacze. Zjawisko, zagrożenia, rozpoznawanie zachowań, profilaktyka. Warszawa–Milanówek: Oficyna Wydawnicza Aspra-JR.
• Skiba, F. (2013). Duże miasta i ich problemy społeczne. Przegląd Policyjny, 1, 208–232.
• Sochacki, A. (2008). Postępowanie w sprawach nieletnich. Słupsk: Wydawnictwo Szkoły Policji w Słupsku.
• Sowa, K. Z. (1988). Lokalizm, centralizm i rozwój społeczny. Państwo i Kultura Polityczna. Zeszyty Politologiczne, 5.
• Spelman, W., Eck, J. E. (1989). Problem-Oriented Policing. Washington: National Institute of Justice, Research in Brief.
• Trojanowicz, R. C., Carter, D. (1988). The Philosophy and Role of Community Policing. Michigan: Michigan State University.
• Wieruszewska, M. (1989). Tożsamość kulturowa jako wartość i czynnik konstytutywny społeczności lokalnej. W: B. Jałowiecki, K. Z. Sowa, P. Dudkiewicz (red.), Społeczności lokalne. Teraźniejszość i przyszłość (s. 302–324). Warszawa: IGP UW.
• Ustawa z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz.).

Identifiers

DOI

10.15584/nsawg.2020.4.15