Gatunek dramatu „rewolucyjnego”: transgresje i narodowe matryce genologiczne w kontekście ukraińskich rewolucji XXI wieku

• Authors: Ołena Bondarewa

Title variants

EN

Genre of “Revolutionary” Drama: Transgressions and National Genre Matrixes in the Context of Ukrainian Revolutions of the 21st Century

Abstracts

EN

Considering drama as an operational and mobile genre of literature, it is worth starting a separate conversation about its reactivity in the context of Ukrainian revolutions and liberation struggles of the XXI century. After all, modern Ukrainian “revolutionary” drama has nothing to do with the destructive genre clichés of the traditional “revolutionary drama” of the twentieth century. Signs of the latter were the destructive myth of: the new creation of the world; life from zero cycle; basic benefits for infirm people, given by the revolution; static linear plots; pseudo-documentary; ideological involvement of protagonists / antagonists. Ukrainian “revolutionary” drama of the XXI century has 2 streams dedicated, respectively, to the Orange Revolution (vitalistic-romantic visions of the revolution as “love on the barricades” and “birth of the spirit”, “The Nutcracker 2004” by Alexander Irvantеs and “Revolution, love, death and dreams” by Pavlо Arie) and the Revolution of Dignity, which was mastered: in prophetic works (“Barricades on the Cross” by Yurko Gudz, “Detailing” by Dmitry Ternov); in the latest documentary strategies that do not require additional theatrical reinforcement (“We, the Maidan” by Nadiya Simchych, “Diaries of the Maidan” by Natalia Vorozhbyt); in hagiographic “To the sharpness of the sixth octave” by Igor Yuzyuk, “OTVETKA@UA” by Neda Nezhdana) and in symbolic and allegorical genres (Neda Nezhdana's “Maidan inferno, or the other side of hell”, Oleksandr Viter's “Labyrinth”, Oleg-Mykolaychuk-Nizovets' “Chestnut and Lily of the Valley”, Oksana Tanyuk's “Woe (not) my wolf, or Schrödinger's Cat”, Vladimir Kupyansky's “Under the Sign of Puy”, “Bogdan 2014” by Ksenia Skoryk, “Knight of the Temple” by Tetyana Ivashchenko, “Women and Snapper” by Tetyana Kitsenko, “Christmas on the Maidan” by Vira Makoviy, “Extreme Modern People” by Mykola Istin and many other dramatic works). This gives grounds to consider the irreversible artistic transgressions of the genre, which due to its efficiency and mobility gets a new quality and new life, which is very relevant in the context of the Maidan topos throughout Ukraine in the Russian aggression in 2022.

PL

Traktując dramat jako operacyjny i mobilny gatunek literatury, warto rozpocząć osobną dyskusję o jego reaktywności w kontekście ukraińskich rewolucji i walk wyzwoleńczych XXI wieku. W końcu współczesny ukraiński dramat „rewolucyjny” nie ma nic wspólnego z destrukcyjnymi kliszami gatunkowymi tradycyjnego „dramatu rewolucyjnego” XX wieku. Oznakami tych ostatnich był destrukcyjny mit: nowego stworzenia świata; życie od zerowego cyklu; podstawowe dobra dla osób nieporadnych, jakie dała rewolucja; statyczne wykresy liniowe; pseudodokument; ideologiczne zaangażowanie bohaterów/antagonistów. Ukraiński „rewolucyjny” dramat XXI wieku ma 2 nurty poświęcone odpowiednio Pomarańczowej Rewolucji (witalistyczno-romantyczne wizje rewolucji jak „miłość na barykadach” i „narodziny ducha”, Лускунчик-2004 Ołeksandra Irwancia i Революція, кохання, смерть та сновидіння Paula Arie) oraz Rewolucja Godności, która została opanowana: w dziełach proroczych (Барикади на Хресті Jurka Gudzia, Деталізація Dmytra Ternowego); w najnowszych strategiach dokumentalnych, które nie wymagają dodatkowego teatralnego wzmocnienia (Ми, Майдан Nadiji Simczycz, Щоденники Майдану Natalii Worożbyt); w gatunkach hagiograficznych До-дієз шостої октави Ihora Juziuka (OTVETKA@UA Nedy Neżdany) oraz symbolicznych i alegorycznych Maidan inferno, або потойбіч пекла Nedy Neżdany, Лабіринт Ołeksandra Witra, Каштан і Конвалія Ołeha Mykołajczuka-Nizowca, Вой (не)мой волчицы, або Кіт Шрьодингера Oksany Taniuk, Під знаком Пуй Wołodymyra Kupjanskiego, Богдан 2014 Kseni Skoryk, Лицар Храму Tatiany Iwaszczenko, Жінки та снайпер Tatiany Kicenko, Різдво на Майдані Wiry Makowy, Некстмодерний народ Mykoły Istiny i wiele innych dzieł dramatycznych). Daje to podstawy do rozważenia nieodwracalnych artystycznych transgresji gatunku, który dzięki swojej sprawności i mobilności zyskuje nową jakość i nowe życie, co jest bardzo istotne w kontekście toposu Majdanu na terenie całej Ukrainy w świetle rosyjskiej agresji 2022 roku.

Keywords

EN

genre; revolutionary drama; transgressions; genre variety; drama of the Maidan

PL

gatunek; dramat rewolucyjny; transgresje; odmiana gatunkowa; dramaturgia Majdanu

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Tematy i Konteksty
• Year: 2022
• Volume: 17
• Issue: 12
• Pages: 182-193

Dates

published

2022

Contributors

author

Ołena Bondarewa

• Uniwersytet imienia Borysa Hrinczenki w Kijowie

• https://orcid.org/000000017126452X

Identifiers

DOI

10.15584/tik.2022.13

Biblioteka Nauki

27309963