Przywołania i deskrypcje ruin w dzienniku podróży Walerii Tarnowskiej do Italii

• Authors: Bożena Mazurkowa

Title variants

EN

References to and Descriptions of Ruins in the Travel Journal by Waleria Tarnowska to Italy

Abstracts

EN

The main part of this study is preceded by information on the subject of dynamically increasing, since the beginning of the 18th century, participation of Polish women from wealthy houses in social life. It can be confirmed by, among others, their travels abroad to e.g. Italy with its rich resources in the form of works of art including those preserved from ancient times being of great interest then. In the main stream of investigation the author focuses on the preserved French travel journal (“Mes voyages”) of the journey that Waleria from the Stroynowskis Tarnowska undertook to Italy in years 1803–1804 with her husband Jan Feliks and her father Walerian. The analytical and interpretational considerations refer to the fragments concerning the buildings observed by the countess during her Italian journey, which were to a various degree damaged by the power of time or human activity and that was indicated by singled out synonymous terms used for ruins. The crucial aspect of this reflection is concretisation of Tarnowska’s impressions depicted in descriptions from close contact with antique and modern edifices, not too rarely preserved in a remnant form. According to the author of this study references to and descriptions of ruins in the analysed journal are the expression of not a genuine passion but rather of the influence of contemporary fashion for ancient times and great curiosity for the world during the first journey abroad and the will to see and then record in writing all that was required to see during this Italian trip. They also prove psychologically conditioned perception of wors of art.

PL

Zasadniczą partię rozprawy poprzedzają informacje na temat dynamicznie wzrastającego od XVIII wieku udziału w życiu społecznym Polek z zamożnych domów, czego przejawem były także ich zagraniczne wojaże, prowadzące m.in. do Italii z przebogatymi zasobami dzieł sztuki, w tym również zachowanych starożytności cieszących się ówcześnie powszechnym zainteresowaniem. W głównym toku dociekań autorka skupia się na zachowanym w rękopisie francuskim dzienniku podróży (Mes voyages), którą Waleria ze Stroynowskich Tarnowska odbyła do Włoch w latach 1803–1804 wraz z mężem Janem Feliksem i ojcem Walerianem. Analityczno-interpretacyjne rozważaniach obejmują fragmenty relacji dotyczące obserwowanych przez hrabinę w trakcie włoskiego wojażu budowli w różnym stopniu zniszczonych siłą czasu lub wskutek działalności człowieka, na co wskazują wyodrębnione synonimiczne określenia ruin. Istotnym aspektem dociekań jest konkretyzacja utrwalonych w deskrypcjach wrażeń, jakich Tarnowskiej dostarczał w Italii bliski kontakt z antycznymi i nowożytnymi gmachami, nierzadko zachowanymi w formie szczątkowej. Według autorki rozprawy, przywołania i deskrypcje ruin analizowanym dzienniku są wyrazem nie tyle autentycznej pasji, ile raczej oddziaływania ówczesnej mody na starożytności oraz wielkiej ciekawości świata w czasie pierwszej podróży zagranicznej i chęci obejrzenia, a następnie utrwalenia w zapisach tego wszystkiego, co w czasie włoskiego wojażu należało zobaczyć. Świadczą również o uwarunkowanym psychologicznie odbiorze dzieł sztuki.

Keywords

EN

Waleria Tarnowska; travel journalling; ruins; enlightenment; Italy

PL

Waleria Tarnowska; podróżopisarstwo; ruiny; Oświecenie; Italia

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Tematy i Konteksty
• Year: 2022
• Volume: 17
• Issue: 12
• Pages: 240-255

Dates

published

2022

Contributors

author

Bożena Mazurkowa

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000335466583

Identifiers

DOI

10.15584/tik.2022.17

Biblioteka Nauki

27309719