Rozmiary i algorytmy podziału publicznego wsparcia rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich

• Authors: Jan Misiąg , Wojciech Misiąg

Title variants

EN

Amount and Algorithms of the Distribution of Public Support for Agriculture and Rural Development

Abstracts

EN

The aim of this article is to estimate the size of the public financial support for financing tasks related to agriculture and rural development, to identify regulations public funds management for agriculture and rural development, and to assess algorithms of dividing and using funds for agriculture and rural development from the point of view of effectiveness and the effectiveness of public intervention. The study was based on a critical analysis of national and EU legislation in relation to agriculture support and rural development, as well as an analysis of the financial statements of the state budget, budget of European funds and local governments units. The results of the study estimates the annual support for agriculture and rural development in Poland at the level of PLN 45-55 billion depending on the year. The level of support is strongly correlated with the calendar of long-term budgets of the European Union. The largest part of the support is related to subsidizing the farmers’ social insurance system and direct payments (income support). The study is based on a previously developed methodology that allows for the assessment of the level of state support allocated to agriculture and rural development. Thanks to the aggregation of public expenditure from various sources, we have the possibility of a broader view of the entire support. The added value is the ability to conduct further research based on the presented results.

PL

Celem artykułu jest oszacowanie rozmiarów wsparcia udzielanego ze środków publicznych na finansowanie zadań dotyczących rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, identyfikacja zasad zarządzania publicznymi środkami na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich oraz ocena sposobu podziału i wykorzystania środków na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich z punktu widzenia skuteczności i efektywności interwencji publicznej. Badanie oparte zostało na analizie krytycznej krajowej oraz unijnej legislacji w odniesieniu do rolnictwa oraz obszarów wiejskich, a także analizie sprawozdań finansowych budżetu państwa, budżetu środków europejskich, jednostek centralnych i jednostek samorządu terytorialnego. Wyniki badania, opracowane według przygotowanej metodologii, szacują roczne wsparcie rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce na poziomie około 45-55 mld zł w zależności od roku. Poziom wsparcia jest mocno skorelowany z kalendarzem wieloletnich budżetów Unii Europejskiej. Największa część wsparcia związana jest z dotowaniem systemu ubezpieczeń społecznych rolników oraz dopłatami bezpośrednimi. Badanie oparto na wypracowanej wcześniej metodologii, pozwalającej na ocenę skali pomocy publicznej kierowanej do rolnictwa oraz rozwoju obszarów wiejskich. Agregacja wydatków publicznych z różnych źródeł pozwala na szersze spojrzenie na całość wsparcia. Wartością dodaną jest możliwość prowadzenia dalszych badań z wykorzystaniem wyników prezentowanych w niniejszym opracowaniu.

Keywords

PL

rozwój obszarów wiejskich; wsparcie publiczne; finanse publiczne

EN

rural development; public support; public finance

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Journal: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Year: 2023
• Volume: 67
• Issue: 2

Dates

published

2023

Contributors

author

Jan Misiąg

• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

author

Wojciech Misiąg

• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

References

• Adamowicz, M. (2017). Zmiany w systemach polityki rolnej i formach wsparcia rolnictwa. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, XIX(3), 11-17.
• Centralna Komisja Egzaminacyjna. (2022). Wyniki w zależności od lokalizacji szkoły. Egzamin ósmoklasisty. Pobrane z https:// cke.gov.pl/egzamin-osmoklasisty/wyniki/
• FADN. (2020). Wyniki Standardowe Polskiego FADN - Polska razem (rok obrachunkowy 2020). Pobrane z https://fadn.pl/wp-content/uploads/2022/02/WS-R2020-WS.pdf
• Główny Urząd Statystyczny [GUS]. (2021). Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2021.
• Josling, T. (2015). Rethinking the rules for agricultural subsidies. International Centre for Trade and Sustainable Development (ICTSD) / World Economic Forum.
• Kułyk, P. (2016). Dysproporcje w wielkości finansowego wsparcia rolnictwa w wybranych krajach UE. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Problemy Rolnictwa Światowego, 16(XXXI), z. 3, 232-242.
• Lefebvre, M., De Cuyper, K., Loix, E., Viaggi, D. i Gomez-y-Paloma, S. (2014). European farmers' intentions to invest in 2014- -2020: survey results. European Commission.
• Misiąg, J., Misiąg, W., Palimąka, K., Rodzinka, J. i Skica, T. (2020). Mechanizmy wsparcia rozwoju obszarów wiejskich oraz rolnictwa ekologicznego w Polsce. Rzeszów: Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.
• Misiąg, J., Misiąg, W., Palimąka, K., Rodzinka, J. i Skica, T. (2022). Publiczne wsparcie rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich w świetle celów Wspólnej Polityki Rolnej UE i polskiej polityki rozwoju. Warszawa-Rzeszów: Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Oficyna Wydawnicza ASPRA.
• Misiąg, W., Skica, T. i Rodzinka, J. (2020). Financial effectiveness and productivity of the agricultural sector in Poland. Financial Internet Quarterly, 16(4), 65-81.
• Najwyższa Izba Kontroli. (2019). Informacja o wynikach kontroli wspierania rozwoju rolnictwa ekologicznego.
• Pawłowska, A. i Rembisz, W. (2021). Przemienność dochodów gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2005-2018. Wieś i Rolnictwo, 2(191), 91-105.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 lipca 2022 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektó- rym miejscowościom statusu miasta (Dz. U. z 2002 r., poz. 1597)
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2021 roku w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2022 r. (Dz. U. z 2021 r., poz. 2266)
• Scown, M., Brady, M. i Nicholas, K. (2020, August). Billions in misspent EU agricultural subsidies could support the sustainable development goals. One Earth, (3), 237-250.
• Staniszewski, J. i Borychowski, M. (2020). The impact of the subsidies on efficiency of different sized farms. Case study of the common agricultural policy of the European Union. Agricultural Economics - Czech, 66(8), 373-380.
• Střeleček, F., Zdeněk, R. i Lososová, J. (2009) Comparison of agricultural subsidies in the Czech Republic and in the selected states of the European Union. Agriculture Economics - Zemědělská Ekonomika, 55(11), 519-533.
• Uchwała nr 123 Rady Ministrów z dnia 15 października 2019 r. w sprawie przyjęcia „Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030” (MP 2019, poz. 1150)
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 1672 z zm.)
• Walenia, A. (2019). Zmiany w administracji rolnej i ich wpływ na wdrażanie instrumentów wsparcia rolnictwa w Polsce. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 63(11).
• Wilkin, J. (2018). Czy istnieje teoria rozwoju obszarów wiejskich i czy takiej teorii potrzebujemy? Wieś i Rolnictwo, 1(178).

Identifiers

DOI

10.15611/pn.2023.2.08

Biblioteka Nauki

2206340