Miłosierdzie antropologiczne w doświadczeniu mistycznym (Faustyna Kowalska) i refleksji filozoficznej (Józef Tischner). Elementy (teo-)antropologii ontologicznej. Część II

• Authors: Lidia Macheta

Title variants

EN

The Anthropological Mercy in the Mystical Experience (Faustina Kowalska) and the Philosophical Reflection (Joseph Tischner). The Items of the Ontological (Theo-)Anthropology. Part II

Abstracts

EN

This article is the second part of a study in the scope of comparative analysis of the two concepts of anthropological mercy: the religious, in the mystical sense, concept of Faustina Kowalska (Diary) and the ethical-religious, in the reflective sense, concept of Joseph Tischner. This article concerns the anthropological mercy in the approach of Tischner. The general similarities between this two concepts in religious dimension allow us to consider them from the perspective of one problem: the interaction between ethics and religion. The problem is studied on the basis of ontological (theo-)anthropology (a person is studied from the perspective of the possibility and obligation of being self). The purpose of the analysis is a justification for the thesis that the interaction between ethics and religion is based on a metaphysical factor. This purpose is achieved by demonstrating that the ethical-religious anthropological mercy in the philosophical approach of Tischner has a metaphysical basis and essence – and that in these metaphysical terms one can define the phenomena of the religious anthropological mercy depicted in the Diary.

PL

Artykuł stanowi drugą część studium poświęconego analizie porównawczej dwu wizji miłosierdzia antropologicznego: religijnej o charakterze mistycznym – ukazanej w Dzienniczku Faustyny Kowalskiej i etyczno-religijnej o charakterze refleksyjnym – zawartej w myśli filozoficznej Józefa Tischnera. Niniejszy artykuł koncentruje się na analizie wizji miłosierdzia antropologicznego w ujęciu Tischnera. Ogólna zgodność badanych wizji w aspekcie religijnym pozwala badać je z perspektywy jednego problemu: wzajemnego oddziaływania etyki i religii. Problem jest podejmowany na gruncie (teo-)antropologii ontologicznej (bada człowieka od strony możliwości i powinności bycia sobą). Cel analiz to uzasadnienie tezy, że wzajemne oddziaływanie etyki i religii jest możliwe przy założeniu czynnika metafizycznego. Cel ten osiąga się poprzez pokazanie, że etyczno-religijne miłosierdzie antropologiczne w rozumieniu Tischnera ma metafizyczne podstawy oraz istotę i że w ich pojęciach można określać zjawiska religijnego miłosierdzia antropologicznego ukazanego w Dzienniczku.

Keywords

PL

miłosierdzie antropologiczne; etyka; religia; metafizyka; bycie sobą; (teo-)antropologia ontologiczna

EN

anthropological mercy; ethics; religion; metaphysics; being oneself; ontological (theo-)anthropology

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Analecta Cracoviensia
• Year: 2020
• Volume: 52
• Pages: 173-194

Dates

published

2020

Contributors

author

Lidia Macheta

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

References

• Bobko A., Wstęp. Józefa Tischnera myślenie o człowieku, w: J. Tischner, O człowieku. Wybór pism filozoficznych, oprac. A. Bobko, Wrocław–Warszawa–Kraków 2003.
• Gadacz T., Bóg w filozofii Tischnera, „Znak” 2001 nr 550, s. 25–38.
• Gadacz T., Filozofia Boga w XX wieku. Od Lavelle’a do Tischnera, Kraków 2007.
• Karpiński P., Zrozumieć człowieka. Antropologia kazań Ks. Józefa Tischnera, Sandomierz 2012.
• Kowalska F., Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej, Warszawa 2005.
• Szary S., Człowiek – podmiot dramatu. Antropologiczne aspekty filozofii dramatu Józefa Tischnera, Kęty 2005.
• Tarnowski K., Bóg u Levinasa i Tischnera, w: Fenomenologia polska a chrześcijaństwo, red. J. Gomułka, Kraków 2014, s. 353–367.
• Tischner J., Drogi i bezdroża miłosierdzia, Kraków 2015.
• Tischner J., Etyka wartości i nadziei, w: Wobec wartości, D. von Hildebrand, J. Kłoczowski, J. Paściak, J. Tischner, Poznań 1984, s. 55–149.
• Tischner J., Fenomenologia spotkania, „Analecta Cracoviensia” 10 (1978), s. 73–98.
• Tischner J., Filozofia dramatu. Wprowadzenie, Paris 1990.
• Tischner J., Idąc przez puste Błonia, Kraków 2005.
• Tischner J., Ksiądz na manowcach, Kraków 2007.
• Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 1982.
• Tischner J., Myślenie w żywiole piękna, Kraków 2005.
• Tischner J., Nadzieja czeka na słowo, Kraków 2011.
• Tischner J., O myśleniu i doświadczeniu w Królestwie wiary, w: Horyzont dialogu i rozumienia. W kręgu myśli Józefa Tischnera, red. K. Pietrych, Łódź 2015, s. 19–28.
• Tischner J., Polski młyn, Kraków 1991.
• Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 1998.
• Tischner J., Sprawa osoby – wstępne przybliżenie, „Logos i Ethos” 1992 nr 2, s. 5–19.
• Tischner J., Uprawiam filozofię dobra, w: Rozmowy o filozofii, red. A. Zieliński, M. Bagiński, J. Wojtysiak, Lublin 1996, s. 251–269.
• Tischner J., Zrozumieć własną wiarę, Kraków 2006.
• Tischner J., Zańko D., Gowin J., Przekonać Pana Boga, Kraków 2010.
• Tischner J., Żakowski J., Tischner czyta „Katechizm”, Kraków 2009.
• Wajsprych D., Pedagogia agatologiczna. Studium hermeneutyczno-krytyczne projektu etycznego Józefa Tischnera, Toruń–Olsztyn 2011.

Identifiers

DOI

10.15633/acr.4050

Biblioteka Nauki

29432371