Filozoficzna droga kard. Mariana Jaworskiego: od metafizyki ogólnej do szczegółowej i stosowanej

• Authors: Kazimierz Mikucki

Title variants

EN

The Philosophical Path of Cardinal Marian Jaworski: From General to Specific and Applied Metaphysics

Abstracts

EN

The article is an attempt to present the philosophical achievements of Marian Jaworski in terms of the basic method and direction of his thoughts as well as the most important ideas. These ideas are particularly present in his last book, which constitutes the third volume of his work, in which the vast majority of his most recent articles are included. They are a testimony to the way he understood philosophy and the problems it raises. They are also the most persuading sign of the process of evolution that took place in his scientific life. It is evidenced by the existence of three, quite clearly outlined, phases in his philosophical research. Each one is distinct from another in terms of prevailing methodology used, and the philosophical questions which had been raised. The first phase of his philosophical investigations was connected with general metaphysics. The second one was related to the application of the ideas of special and applied metaphysics on the basis of the cognitive tools of general metaphysics in the main philosophical disciplines (philosophy of religion, philosophical anthropology and philosophy of God). The third one, however, was expressed in the application of the above mentioned metaphysical ideas in more specialized philosophical disciplines, such as Christian philosophy (e.g. philosophy of prayer, philosophy of consecrated life), and in the philosophy of specifically human phenomena (philosophy of suffering, of humanism and of dialogue).

PL

Artykuł jest próbą syntetycznego ujęcia dorobku Mariana Jaworskiego w aspekcie zasadniczego sposobu i kierunku jego myśli oraz najważniejszych, formułowanych przez niego idei, obecnych zwłaszcza w jego ostatniej książce, stanowiącej trzeci tom jego prac, w którym zawarte są w zdecydowanej większości artykuły najnowsze. Są one świadectwem drogi, jaką przebył w swym sposobie rozumienia filozofii i problemów przez nią podejmowanych, potwierdzeniem pewnego procesu ewolucji, jaka miała miejsce w jego życiu na polu tej nauki. Świadczą o niej dość wyraźnie zarysowujące się trzy fazy w jego aktywności filozoficznej pod względem metodologicznym oraz podejmowanej problematyki. Pierwszą stanowiły  zainteresowania metafizyką ogólną. Kolejna związana była z realizowaniem idei metafizyk szczegółowych i stosowanych w oparciu o narzędzia poznawcze metafizyki ogólnej w  podstawowych naukach filozoficznych (filozofia religii, antropologia filozoficzna i filozofia Boga). Końcowa natomiast wyrażała się w realizacji powyższej idei metafizyk  w dyscyplinach bardziej partykularnych, obejmujących filozofię chrześcijaństwa i jego niektórych fenomenów, jak modlitwa i życie konsekrowane, oraz filozofię zjawisk spoza kręgu ściśle chrześcijańskiego (cierpienie, humanizm, dialog).

Keywords

EN

Marian Jaworski; modern Thomism; general metaphysics; specifical and applied metaphysics

PL

Marian Jaworski; współczesny tomizm; metafizyka ogólna; metafizyka szczegółowa i stosowana

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Analecta Cracoviensia
• Year: 2021
• Volume: 53
• Pages: 73-90

Dates

published

2021

Contributors

author

Kazimierz Mikucki

• Instytut Teologiczny im. św. Józefa Bilczewskiego we Lwowie

• https://orcid.org/0000000155892681

References

• Jaworski M., Metafizyka, Kraków 1998.
• Jaworski M., Studia z filozofii Boga, religii i człowieka, t. 2, red. J. Sochoń, Warszawa 2002.
• Jaworski M., Wybór pism filozoficznych, red. K. Mikucki, Olecko 2003 (Episteme, 28).
• Jaworski M., Problem koncepcji filozofii, w: Wybór pism filozoficznych, red. K. Mikucki, Olecko 2003, s. 304–313 (Episteme, 28).
• Jaworski M., Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018.
• Jaworski. M., Religia a filozofia. Przyczynek do problematyki źródła religii, w: Studia z filozofii Boga, religii i człowieka, t. 2, red. J. Sochoń, Warszawa 2002, s. 113–118.
• Jaworski M., Jakiej filozofii – filozofii Boga – potrzebujemy?, w: Studia z filozofii Boga, religii i człowieka, t. 2, red. J. Sochoń, Warszawa 2002, s. 283–294.
• Jaworski M., Poznawanie Boga. Modlitwa drogą do poznawania Boga religijnej wiary, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 49–59.
• Jaworski M., Nowe w encyklice „Fides et ratio”, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 117–128.
• Jaworski M., Czym jest filozofia religii, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 37–41.
• Jaworski M., Rola filozofii w życiu społeczeństwa naszych czasów, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 129–134.
• Jaworski M., Od metafizyki do filozofii religii, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 43–47.
• Jaworski M., „Eidos” chrześcijaństwa w nawiązaniu do poglądów Romano Guardiniego, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 65–74.
• Jaworski M., Klasyczna filozofia na KULu a filozofia Karola Wojtyły, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 115–116.
• Jaworski M., Chrystocentryczny humanizm Jana Pawła II, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 105–113.
• Jaworski M., Idea Kościoła jako społeczności religijnej u Maxa Schelera, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 149–159.
• Jaworski M., Kościół sam ma stanowić o swojej nauce, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 176–181.
• Jaworski M., Być ścierką w Kościele, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 164–166.
• Jaworski M., Radykalne ryzyko wiary, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 174–175.
• Jaworski M., Jak się sprzeciwiać, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 167–169.
• Jaworski M., Jak spełnić siebie, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 170–171.
• Jaworski M., Kto siebie straci…, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 161–162.
• Jaworski M., Wolność w Kościele, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 172–173.
• Jaworski M., O języku modlitwy, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 61–64.
• Jaworski M., Rola i znaczenie zakonów kontemplacyjnych dla pełnego życia wiarą, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 77–85.
• Jaworski M., Antropologiczne podstawy modlitwy. Studium filozoficznoreligijne, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 89–98.
• Jaworski M., Istota – „eidos” – życia konsekrowanego, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 75–76.
• Jaworski M., Sens cierpienia w ujęciu Jana Pawła II. Analiza filozoficznoteologiczna, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 135–145.
• Jaworski M., U podstaw rozumienia dialogu u Karola Wojtyły, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 99–104.
• Jaworski M., Moja droga do i przez filozofię, red. A. Tarchała, „Przegląd Kalwaryjski” (2019) nr 23, s. 211–237.
• Kamiński S., O naturze filozofii, w: S. Kamiński, Pisma wybrane, t. 1: Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii klasycznej, red. T. Szubka, Lublin 1989, s. 45–53.
• Krąpiec M.A., O rozumienie filozofii, Lublin 1999.
• Mikucki K., Ksiądz Kardynał Marian Jaworski: działalność naukowa, zarys filozofii oraz niektóre aspekty relacji pomiędzy filozofia a teologią, „Zeszyty Historyczno-Teologiczne” (2013) nr 19, s. 187–243.
• Szczepaniak S., Problem filozofii religii w pismach Mariana Jaworskiego, w: Studia z filozofii Boga, religii i człowieka, t. 2, red. J. Sochoń, Warszawa 2002, s. 17–77.

Identifiers

DOI

10.15633/acr.5304

Biblioteka Nauki

29552066