Prawda o człowieku jako fundament kultury politycznej. Główne idee Tadeusza Stycznia

• Authors: Karol Jasiński

Title variants

EN

The truth about man as the foundation of political culture. The main ideas of Tadeusz Styczeń

Abstracts

EN

The author’s purpose is to present and critical analyze of the main ideas of the Polish personalist Tadeusz Styczeń concerning the issues of truth, which is the axiological foundation of political culture. It is the truth about the personal dignity of every human being discovered in the conscience. The article consists of three main parts. In the first one, the author presented Styczeń’s concept of conscience (conscience as a legislative, normative and obligatory judgment). In the second, the issue of the truth discovered in the conscience was raised (truth about human dignity and the gratuitousness of human existence). The third part focuses on the issue of political culture and its essential elements in the thought of Styczeń (ethos consisting in the affirmation of a person, active participation in the concern for the good of every human being, respect for human subjectivity expressed in the autonomy of conscience, service of the state to protect the lives of all citizens and safeguard the rights of minorities).

PL

Celem autora jest przedstawienie i krytyczna analiza głównych idei polskiego personalisty Tadeusza Stycznia na temat prawdy, która jest aksjologiczną podstawą kultury politycznej. Jest nią odkryta w sumieniu prawda o osobowej godności każdego człowieka. Artykuł składa się z trzech głównych części. W pierwszej autor przedstawił koncepcję sumienia Stycznia (sumienie jako sąd prawodawczy, normatywny i powinnościowy). W części drugiej poruszono kwestię prawdy odkrytej w sumieniu (prawdy o ludzkiej godności i wyjątkowości ludzkiej egzystencji). W trzeciej części skoncentrowano się na zagadnieniu kultury politycznej w myśli Stycznia i jej istotnych elementów (etos polegający na afirmacji osoby, czynne współuczestnictwo w trosce o dobro każdego człowieka, respekt dla podmiotowości ludzkiej wyrażającej się w autonomii sumienia, służba państwa na rzecz ochrony życia wszystkich obywateli i zabezpieczenie praw mniejszości).

Keywords

EN

personalism; conscience; truth; human dignity; political culture

PL

personalizm; sumienie; prawda; godność ludzka; kultura polityczna

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Logos i Ethos
• Year: 2020
• Volume: 53
• Issue: 1
• Pages: 231-251

Dates

published

2020

Contributors

author

Karol Jasiński

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/000000027695499X

References

• Bocheński I. M., ABC tomizmu, Londyn 1950.
• Krajewski K., Wprowadzenie. Personalizm etyczny, w: T. Styczeń, Rozum i wiara wobec pytania: Kim jestem?, Lublin 2001, s. 7–17.
• Merecki J., Spór o prawo naturalne. Analiza modelu argumentacji etycznej Josefa Fuchsa, Lublin 2011.
• Sommer H., Wybrane komponenty kultury politycznej i ich wpływ na percepcję państwa, „Humanities and Social Sciences” 1 (2015), s. 219–230.
• Styczeń T., Aksjologiczne podstawy kultury politycznej, w: Człowiek darem. Życie – rodzina – państwo – prawo, red. T. Styczeń, Lublin 2014, s. 305–318.
• Styczeń T., Antropologiczne podstawy etyki czy etyczne podstawy antropologii?, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 163–175.
• Styczeń T., Autorytet religijny a wiara osobista i autonomia sumienia, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 304–340.
• Styczeń T., Być sobą to przekraczać siebie. O antropologii Karola Wojtyły, w: Rozum i wiara wobec pytania: Kim jestem?, red. T. Styczeń, Lublin 2001, s. 33–81.
• Styczeń T., Ciało jako „znak obrazu Stwórcy”, w: Człowiek darem. Życie – rodzina – państwo – prawo, red. T. Styczeń, Lublin 2014, s. 115–175.
• Styczeń T., Człowiek jako podmiot daru z samego siebie. Antropologia adhortacji „Familiaris consortio”, w: Człowiek darem. Życie – rodzina – państwo – prawo, red. T. Styczeń, Lublin 2014, s. 39–88.
• Styczeń T., Człowiek w polu odpowiedzialności za siebie i drugich, w: Solidarność wyzwala, red. T. Styczeń, Lublin 1993, s. 29–56.
• Styczeń T., Dlaczego obrona życia nienarodzonego?, w: Człowiek darem. Życie – rodzina – państwo – prawo, red. T. Styczeń, Lublin 2014, s. 297–304.
• Styczeń T., Etyka niezależna?, Lublin 1980.
• Styczeń T., Filozoficzna koncepcja prawa naturalnego, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 197–224.
• Styczeń T., Homo homini res sacra. W sprawie aksjologicznej zasady Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w: Solidarność wyzwala, red. T. Styczeń, Lublin 1993, s. 137–141.
• Styczeń T., Moralność – wyróżnik człowieka, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 225–248.
• Styczeń T., Na początku była prawda. U genezy pojęcia osoby, w: Rozum i wiara wobec pytania: Kim jestem?, red. T. Styczeń, Lublin 2001, s. 83–106.
• Styczeń T., Nienarodzony – miarą i szansą demokracji, w: Człowiek darem. Życie – rodzina – państwo – prawo, red. T. Styczeń, Lublin 2014, s. 371–388.
• Styczeń T., Objawiać osobę, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 15–25.
• Styczeń T., Osoba – podmiot we wspólnocie, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 39–68.
• Styczeń T., O etos dla prawa, w: Człowiek darem. Życie – rodzina – państwo – prawo, red. T. Styczeń, Lublin 2014, s. 319–328.
• Styczeń T., Prawda o człowieku miarą jego afirmacji. O gwarancjach zabezpieczających humanizm przed wyrodzeniem się w antyhumanizm, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 249–261.
• Styczeń T., Problem człowieka problemem miłości, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 119–145.
• Styczeń T., Sprawa nienarodzonego na politycznym areopagu. Państwo solidarne z nienarodzonym czy totalitaryzmu ciąg dalszy?, w: Solidarność wyzwala, red. T. Styczeń, Lublin 1993, s. 143–150.
• Styczeń T., Sumienie: źródło wolności czy zniewolenia?, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 177–195.
• Styczeń T., Sumienie a Europa, czyli gdyby Ojciec święty zaprosił Arystotelesa na Synod Biskupów Europy 1991, w: Solidarność wyzwala, red. T. Styczeń, Lublin 1993, s. 203–219.
• Styczeń T., Wolność i prawo za czy przeciw życiu? Etyk wobec „nieskuteczności” prawdy, w: Człowiek darem. Życie – rodzina – państwo – prawo, red. T. Styczeń, Lublin 2014, s. 394–414.
• Styczeń T., Żyć to dziękować, w: Człowiek darem. Życie – rodzina – państwo – prawo, red. T. Styczeń, Lublin 2014, s. 15–35.
• Styczeń T., Merecki J., ABC etyki, w: Objawiać osobę, red. T. Styczeń, Lublin 2013, s. 375–418.
• Styczeń T., Szostek A., Liberalizm po marksistowsku. Antropologiczne implikacje marksistowskiej soteriologii, w: Człowiek darem. Życie – rodzina – państwo – prawo, red. T. Styczeń, Lublin 2014, s. 329–347.
• Szostek A., Natura, rozum, wolność, Rzym 1990.
• Szostek A., Wokół godności, prawdy i miłości, Lublin 1998.
• Szuta W., Potrójnie o sumieniu, Kraków 2013.
• Ślipko T., Zarys etyki ogólnej, Kraków 2002.
• Wiatr J. J., Socjologia polityki, Warszawa 1999.
• Wnuk-Lipiński E., Socjologia życia publicznego, Warszawa 2008.
• Zięba M., Papieże i kapitalizm: od „Rerum novarum” po „Centesimus annus”, Kraków 1998.

Identifiers

DOI

10.15633/lie.3698

Biblioteka Nauki

2195329