The Gothic Cathedral as a Theological and Aesthetic Project

• Authors: Roman Konik

Title variants

PL

Katedra gotycka jako projekt teologiczno-estetyczny

Abstracts

PL

Katedra gotycka to przede wszystkim wielkie przedsięwzięcie teologiczne, w którym zarówno architektura, inżynieria, jak i estetyka podporządkowane są jednej myśli: ukazaniu poprzez atrybuty materialne tajemnic wiary, jej głębi i metafizycznego piękno. Architektura katedr gotyckich miała nieco inne funkcje i cele niż współczesna sztuka sakralna. Nie była projektowana jako sztuczny, iluzoryczny świat, nie była formą ucieczki od codzienności.  Dla człowieka średniowiecza katedra była realna w tym sensie, że określała to, co w jego życiu najważniejsze. Nie wynikała też z doraźnych potrzeb, lecz z ponadczasowych przesłanek, nie była iluzją, która miała na celu ucieczkę od prawdy, lecz określała jej sedno.

EN

The Gothic cathedral is above all a great theological project in which both architecture, engineering and aesthetics are subordinated to one thought: to show the mysteries of faith, its depth and metaphysical beauty through material features. Moreover, the art of Gothic cathedrals had other functions and purposes than contemporary sacred art. It was not designed as an artificial, illusory world, it was not a form of escape from the ordinary. For a man of the Middle Ages, the cathedral was real in that it defined the most important things. It was not contractual, but stemmed from timeless premises; it was not an illusion aimed at escaping the truth, but defined is very core.

Keywords

PL

katedra gotycka; sztuka gotyku; estetyka; filozofia sztuki; scholastyka; claritas

EN

Gothic cathedral; Gothic art; aesthetics; philosophy of art; scholastics; claritas

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Logos i Ethos
• Year: 2021
• Volume: 58
• Issue: 2
• Pages: 169-181

Dates

published

2021

Contributors

author

Roman Konik

• University of Wroclaw

References

• Acland J.H., Medieval Structures: The Gothic Vault, Toronto 1977.
• Baldwin of Canterbury, Tractatus de Beatudinibus Evangelicus, Paris 1924.
• Bernard of Clairvaux, Apologia ad Guillemum, in: S. Bernardii opera omnia, ed. J.-P. Migne, vol. 1, Parisiis 1859, c. 12, cols. 914–915 (Patrologiae Cursus Completus. Series Latina, 182).
• Blumenthal U.R., The Investiture Controversy: Church and Monarchy from the Ninth to the Twelfth Century, Philadelphia 1988.
• Branner R., Gothic Architecture, New York 1991.
• Camille M., Image on the Edge: The Margins of Medieval Art, Cambridge, MA 1992.
• Crosby S., The Royal Abbey of Saint-Denis. New Haven, New Haven 1987.
• Dunlop I., The Cathedrals’ Crusade: The Rise of the Gothic Style in France, New York 1982.
• Eco U., Art And Beauty in the Middle Ages, New Haven–London 2002.
• Faral E., Les Arts poétiques du XIIe et du XIIIe siècle. Recherches et documents sur la technique littéraire au Moyen Age, Paris 1971.
• Freedberg D., The Power of Images: Studies in the History and Theory of Response, Chicago 1989.
• Gimpel J., The Cathedral Builders, New York 1984.
• Icher F., Building the Great Cathedrals, New York 1998.
• Nussbaum N., German Gothic Church Architecture, New Haven 2000.
• Panofsky E., Abbot Suger on the Abbey Church of St. Denis and Its Art Treasures, London 1979.
• Panofsky E., Gothic Architecture and Scholasticism, New York 1957.
• Rubin M., Corpus Christi: The Eucharist in Late Medieval Culture, Cambridge 1991.
• von Simson O., The Gothic Cathedral. Origins of Gothic Architecture and the Medieval Concept of Order, Princeton 1988.
• Tierney B., The Crises of Church and State 1050–1300, Toronto–Buffalo–London 1988.
• Wilson Ch., The Gothic Cathedral, London 1990.

Identifiers

DOI

10.15633/lie.4175

Biblioteka Nauki

28762597