Kryzys nadziei i zadanie filozofii w myśli Józefa Tischnera

• Authors: Tomasz Niezgoda

Title variants

EN

Crisis of Hope and the Task of Philosophy according to Józef Tischner

Abstracts

EN

The crisis of modernity is a fundamental crisis for, as Józef Tischner claims, in its core it is a crisis of hope. To overcome this crisis is a task of contemporary man, and philosophy serves its role within this effort – thinking can arrive at the original experience of hope and reach to those layers of reality which enable the renewal of hope. From this perspective, both Tischner’s philosophy of drama and agathology – thinking aimed at the description of drama salvation and damnation, as well as engaged in the proces of revealing the peculiar logic of what is beyond beings and Being – open up to the possibility of overcoming the crisis-marked situation of contemporary man. Eventually, there seems to be an irreducible element of good within the reality.

PL

Kryzys nowoczesności jest kryzysem fundamentalnym, jest bowiem, jak uważa Józef Tischner, kryzysem nadziei. Zadaniem współczesnego człowieka jest przezwyciężenie tego kryzysu, a filozofia może w tym dopomóc – ponieważ myśl może sięgnąć do źródłowego doświadczenia nadziei, może odnaleźć te pokłady rzeczywistości, które umożliwiają odnowienie nadziei. W takiej perspektywie Tischnerowska filozofia dramatu i agatologia – a więc myślenie skupione na analizie i interpretacji dramatu ocalenia i zguby, a także na ujawieniu swoistej logiki tego, co ponad bytem i byciem – prowadzą do możliwości przezwyciężenia naznaczonej kryzysem sytuacji współczesnego człowieka. W rzeczywistości wydaje się nieusuwalnie tkwić nieredukowalny element dobra.

Keywords

PL

kryzys; nadzieja; Tischner; filozofia dramatu; agatologia; łaska; Bóg

EN

Crisis; Hope; Tischner; Philosophy of Drama; Agathology; Grace; God

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Logos i Ethos
• Year: 2022
• Volume: 59
• Issue: 1
• Pages: 149-176

Dates

published

2022

Contributors

author

Tomasz Niezgoda

• Uniwersytet Jagielloński

• https://orcid.org/0000000294533566

References

• Glinkowski W., Wolność ku nadziei. Spotkanie z myślą ks. Józefa Tischnera, Łódź 2004.
• Husserl E., Kryzys nauk europejskich i fenomenologia transcendentalna, przeł. S. Walczewska, Toruń 1999.
• Levinas E., Bóg i filozofia, w: O Bogu, który nawiedza myśl, przeł. M. Kowalska, Kraków 1994, s. 113–143.
• Levinas E., Etyka i nieskończony, przeł. B. Opolska-Kokoszka, Kraków 1985.
• Ponikło T., Tischner. Nadzieja na miarę próby. Ostatnie słowa, Kraków 2020.
• Tarnowski K., Bóg u Levinasa i Tischnera, w: Tropy myślenia religijnego, Kraków 2009, s. 367–384.
• Tischner J., Czym jest filozofia, którą uprawiam, w: Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 5–10.
• Tischner J., Filozofia dramatu, Kraków 1998.
• Tischner J., Impresje aksjologiczne, w: Świat ludzkiej nadziei. Wybór szkiców filozoficznych 1966–1975, Kraków 1992, s. 162–182.
• Tischner J., Inny. Eseje o spotkaniu, Kraków 2017.
• Tischner J., Kryzys myślenia, w: O kryzysie, red. J. Białostocki i K. Michalski, przeł. A. Kluba, Wiedeń 1990, s. 85–94
• Tischner J., Myślenie religijne, w: Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 370–396.
• Tischner J., Myślenie z wnętrza metafory, w: Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 510–526.
• Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 2012.
• Tischner J., Studia z filozofii świadomości, Kraków 2006.
• Tischner J., Wiązania nadziei, w: Świat ludzkiej nadziei, Kraków 1992, s. 294–310.

Identifiers

DOI

10.15633/lie.59108

Biblioteka Nauki

28762661