Czy powinniśmy chcieć widzieć Boga wyraźniej? Szkic z aksjologii fenomenologii religii

• Authors: Miłosz Hołda

Title variants

EN

Should We Want to See God More Clearly? A Sketch from the Axiology of the Phenomenology of Religion

Abstracts

EN

In contemporary analytical philosophy of religion, there is a discussion devoted to the problem of divine hiddenness. The main question it raises is “why isn’t God more obvious?” This discussion has a part in common with the discussion going on under the heading “axiology of theism”. The main question is whether we should want God to exist. Situated at the intersection of these two discussions is the so-called “axiological answer to the problem of divine hiddenness”. This answer is contained in the statement that a world in which God is not fully manifest is better than a world in which God’s obviousness would be greater. In this article I will follow in the footsteps of the proponents of the “axiological answer” to the question of divine hiddenness. The subject of my interest will be the question “should we want to see God more clearly?” Thus, I will consider the problem, which can be classified in the area of the “axiology of the phenomenology of religion”. Guides on the way to finding an answer to this question will be analytical philosophers of religion, as well as Blaise Pascal and Joseph Ratzinger. I will take up the consideration of the epistemic situation in which “ordinary” human beings find themselves, and expand it to include a Christological thread. I will present arguments for the thesis that we should not want to see God more clearly. 

PL

We współczesnej analitycznej filozofii religii toczy się dyskusja poświęcona zagadnieniu Bożej ukrytości. Główne pytanie, jakie w niej pada, brzmi: „dlaczego Bóg nie jest bardziej jawny?” Dyskusja ta posiada część wspólną z dyskusją toczącą się pod hasłem „aksjologia teizmu”. Główne pytanie tej dyskusji dotyczy kwestii, czy powinniśmy chcieć, aby Bóg istniał. Na skrzyżowaniu tych dwóch dyskusji sytuuje się tzw. aksjologiczna odpowiedź na problem Bożej ukrytości. Odpowiedź ta zawiera się w stwierdzeniu, że świat, w którym Bóg nie jest w pełni jawny, jest lepszy niż taki świat, w którym jawność Boga byłaby większa. W niniejszym artykule pójdę śladem zwolenników „aksjologicznej odpowiedzi” na pytanie o Bożą ukrytość. Przedmiotem mojego zainteresowania będzie pytanie: „czy powinniśmy chcieć widzieć Boga wyraźniej?” Podejmę więc problem, który zaliczyć można do obszaru „aksjologii fenomenologii religii”. Przewodnikami na drodze do znalezienia odpowiedzi na to pytanie będą analityczni filozofowie religii, a także Blaise Pascal i Joseph Ratzinger. Podejmę rozważanie nad sytuacją epistemiczną, w jakiej znajdują się „zwykłe” ludzkie byty i rozszerzę je o wątek chrystologiczny. Przedstawię argumenty na rzecz tezy, że nie powinniśmy chcieć widzieć Boga wyraźniej. 

Keywords

EN

phenomenology of religion; axiology; hiddenness; Blaise Pascal; Joseph Ratzinger

PL

fenomenologia religii; akjsologia; ukrytość; Blaise Pascal; Joseph Ratzinger

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Logos i Ethos
• Year: 2022
• Volume: 60
• Issue: 2
• Pages: 7-28

Dates

published

2022

Contributors

author

Miłosz Hołda

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

• https://orcid.org/0000000306492168

References

• Cullison A., Two Solutions to the Problem of Divine Hiddenness, „American Philosophical Quarterly” 47 (2010) nr 2, s. 119–134.
• Dobrzeniecki M., Ukrytość i Wcielenie. Teistyczna odpowiedź na argument Johna L. Schellenberga za nieistnieniem Boga, Kraków 2020.
• Dumsday T., Anti-Theism and the Problem of Divine Hiddenness, „Sophia” 55 (2016) nr 2, s. 179–195.
• Hendricks P., Lougheed K., Undermining the Axiological Solution to Divine Hiddenness, „International Journal for Philosophy of Religion” 86 (2019) nr 1 s. 3–15; https://doi.org/10.1007/s11153-018-9693-y.
• Hołda M., Źródło i noc. Wprowadzenie do współczesnego absconditeizmu, Kraków 2020.
• Hick J., Evil and the God of Love, New York 2010.
• Jan od Krzyża św., Droga na górę Karmel, tłum. B. Smyrak, Kraków 2010, s. 169–486.
• Judycki S., Filozofia i chrystologia, „Analiza i Egzystencja” 10 (2009), s. 7–32.
• Kahane G., Should We Want God to Exist?, „Philosophy and Phenomenological Research” 82 (2010) nr 3, s. 674–696; https://doi.org/10.1111/j.1933-1592.2010.00426.x.
• Kraay K., Invitation to the Axiology of Theism, w: K. Kraay, Does God Matter? Essays on the Axiological Consequences of Theism, New York 2018, s. 1–35.
• Lougheed K., The Axiological Solution to Divine Hiddenness, „An International Journal of Analytical Philosophy” 31 (2018) nr 3, s. 331–341; https://doi.org/10.1111/rati.12186.
• Pascal B., Myśli, tłum. T. Boy-Żeleński, Gliwice 2019.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Poznań 2007.
• Ratiznger J./Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu. Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, tłum. W. Szymona, Kraków 2019.
• Ratzinger J., O sensie bycia chrześcijaninem, tłum. J. Merecki, Kraków 2006.
• Ratzinger J., Rozumienie Objawienia i teologia historii według Bonawentury. Rozprawa habilitacyjna i studia nad Bonawenturą, tłum. J. Merecki, Lublin 2014.
• Rea M., The Hiddenness of God, Oxford 2018.
• Schellenberg J., Argument z ukrytości, tłum. R. Mordarski, Bydgoszcz 2019.

Identifiers

DOI

10.15633/lie.60201

Biblioteka Nauki

28762693