Roman Ingarden and Karol Wojtyła’s Reading of Max Scheler

• Authors: Karol Petryszak

Title variants

PL

Odczytanie Maksa Schelera przez Romana Ingardena i Karola Wojtyłę

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza krytyki Romana Ingardena i Karola Wojtyły wobec systemu etycznego zaproponowanego przez Maksa Schelera. Na podstawie wskazanych podobieństw w obu krytykach artykuł broni tezy, że zaproponowane przez Wojtyłę rozwiązania antropologiczne i etyczne mogą uzupełniać lub rozwijać antropologię proponowaną przez Ingardena.

EN

The purpose of this paper is to analyze the criticism that Roman Ingarden and Karol Wojtyła made of the ethical system proposed by Max Scheler. On the basis of the indicated similarities in the two critiques, the article defends the thesis that the anthropological and ethical solutions proposed by Wojtyła can complement or develop the anthropology proposed by Ingarden.

Keywords

PL

Roman Ingarden; Max Scheler; etyka; antropologia; filozofia człowieka; fenomenologia; Karol Wojtyła

EN

Karol Wojtyła; Roman Ingarden; Max Scheler; ethics; anthropology; philosophy of man; phenomenology

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Logos i Ethos
• Year: 2023
• Volume: 61
• Issue: 1
• Pages: 169-187

Dates

published

2023

Contributors

author

Karol Petryszak

• The Pontifical University of John Paul II in Krakow

• https://orcid.org/0000000190584721

References

• Bator A., Intencjonalność sztuki w filozofii Romana Ingardena i Mieczysława Alberta Krąpca, Wrocław 1999.
• Biesaga T., Karola Wojtyły krytyka koncepcji osoby Maxa Schelera, “Logos i Ethos” 47 (2018) no. 1, p. 181–197.
• Borońska A., Aksjosfera w rozważaniach Romana Ingardena, in: Spór o istnienie świata. W 40. rocznicę śmierci Romana Ingardena, ed. W. Słomski, Warszawa 2010, p. 127–143.
• Ciszewska J., Osoba ludzka a świat wartości w filozofii Romana Ingardena, in: W kręgu filozofii Romana Ingardena, eds. W. Stróżewski, A. Węgrzecki, Warszawa–Kraków 1995, p. 183–191.
• Duchliński P., Epistemologiczne i ontologiczne założenia wypowiedzi normatywnych w etyce teoretycznej Romana Ingardena. Analiza semiotyczno-fenomenologiczna, in: Oblicza doświadczenia aksjologicznego. Studia i rozprawy, eds. P. Duchliński, G. Hołub, Kraków 2011, p. 259–294.
• Duchliński P., Tomistyczna krytyka aksjologii fenomenologicznej, in: Dziedzictwo etyki współczesnej. Aksjologia Romana Ingardena i jego uczniów, ed. P. Duchliński, Kraków 2005, p. 269–293.
• Galarowicz J., Etyka intelektualnego wnuka Romana Ingardena, in: Dziedzictwo etyki współczesnej. Aksjologia Romana Ingardena i jego uczniów, ed. P. Duchliński, Kraków 2005, p.117–138.
• Galarowicz J., Roman Ingarden. Etyka wartości, Kraków 2020.
• Galarowicz J., W drodze do etyki odpowiedzialności, vol. 2: Ukryty blask dobra. Antropologiczno-aksjologiczne podstawy etyki Romana Ingardena, Kraków 1998.
• Ingarden R., Czego nie wiemy o wartościach, in: R. Ingarden, Przeżycie, dzieło wartość, Kraków 1966, p. 83–127.
• Ingarden R., O naturze ludzkiej, in: R. Ingarden, Książeczka o człowieku, Kraków 1972, p. 19–26.
• Ingarden R., O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, in: R. Ingarden, Książeczka o człowieku, Kraków 1972, p. 75–184.
• Ingarden R., Wykłady krakowskie, in: R. Ingarden, Wykłady z etyki, Warszawa 1989, p. 119–401.
• Ingarden R., Wykłady lwowskie, in: R. Ingarden, Wykłady z etyki, Warszawa 1989, p. 9–117.
• Karwot C., Romana Ingardena koncepcja człowieka (Studium z metafizyki człowieka), Kraków 2011.
• Łubnicki N., Sylwetka filozoficzna Romana Ingardena, in: Fenomenologia Romana Ingardena, ed. J. Kuczyński, wydanie specjalne “Studiów Filozoficznych”, Warszawa 1972, p. 91–111.
• Maciejczak M., Od epistemologii do personalizmu - filozofia Andrzeja Półtawskiego, w: Dziedzictwo etyki współczesnej. Aksjologia Romana Ingardena i jego uczniów, ed. P. Duchliński, Kraków 2005, p. 139–149.
• Michejda H., Whitehaed i Ingarden, in: Szkice filozoficzne. Romanowi Ingardenowi w darze, eds. I. Dąbska et al., Warszawa–Kraków 1964, p. 5–15.
• Niemczuk A., Ingardenowska koncepcja wartości: analiza i krytyka, in: Spór o Ingardena. W setną rocznicę urodzin, ed. J. Dębowski, Lublin 1994, p. 125–138.
• Petryszak K., The Perspective of Archival Discoveries in the Study of Karol Wojtyła’s Philosophy, “The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II” 13 (2023) no. 2, p. 117–132.
• Półtawski A., Człowiek a wartości według Romana Ingardena, in: Dziedzictwo etyki współczesnej. Aksjologia Romana Ingardena i jego uczniów”, ed. P. Duchliński, Kraków 2005, p. 15–22.
• Półtawski A., Metafizyczny testament Romana Ingardena, in: W kręgu myśli Romana Ingardena, ed. A. Węgrzecki, Kraków 2011, p. 13–24.
• Półtawski A., Po co filozofować? Ingarden - Wojtyła - skąd i dokąd?, Warszawa 2011.
• Półtawski A., Realizm fenomenologii. Husserl - Ingarden - Stein - Wojtyła, Toruń 2001.
• Półtawski A., Romana Ingardena droga ku personalistycznej metafizyce, in: Metafizyka, vol. 1, eds. S. Janaczek, A. Starościc, Lublin 2017, p. 162–188.
• Radziechowski D., “Jestem siłą na skraju dwóch światów”. Przyczynek do antropologii i filozofii kultury Romana Ingardena, in: Dziedzictwo etyki współczesnej. Aksjologia Romana Ingardena i jego uczniów, ed. P. Duchliński, Kraków 2005, p. 295–311.
• Radziechowski D., Filozoficzna koncepcja kultury Romana Ingardena i Karola Wojtyły. Studium analityczno-krytyczne, Kraków 2021.
• Scheler M., Der Formalismus in der Ethik und die materiale Wertethik, in: Jahrbuch für Philosophie und phänomenologische Forschung, Bd.2, Halle 1916, p. 21–478.
• Stróżewski W., O swoistości sposobu istnienia człowieka, in: Roman Ingarden a filozofia naszego czasu, ed. A. Węgrzecki, Kraków 1995, p. 123–132.
• Stróżewski W., Wartość jako sposób istnienia, in: Dziedzictwo etyki współczesnej. Aksjologia Romana Ingardena i jego uczniów, ed. P. Duchliński, Kraków 2005, p. 23–30.
• Węgrzecki A., Antropologiczna perspektywa etyki Romana Ingardena, in: Dziedzictwo etyki współczesnej. Aksjologia Romana Ingardena i jego uczniów, ed. P. Duchliński, Kraków 2005, p. 31–44.
• Węgrzecki A., O absolutności wartości etycznych i estetycznych, in: Fenomenologia Romana Ingardena, ed. J. Kuczyński, wydanie specjalne “Studiów Filozoficznych”, Warszawa 1972, p. 421–427.
• Wojtyła K., Ewangeliczna zasada naśladowania. Nauka źródeł Objawienia a system filozoficzny Maxa Schelera, “Ateneum Kapłańskie” 55 (1957) issue 1, p. 57–67.
• Wojtyła K., Nauka św. Tomasza z Akwinu o miłości (Referat wygłoszony w KUL, na akademii ku czci św. Tomasza 7.III.1954), Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie, ref. AKKW CII-3/59-AKKW CII-3/59c.
• Wojtyła K., O metafizycznej i fenomenologicznej podstawie normy moralnej (w oparciu o koncepcję św. Tomasza z Akwinu oraz Maksa Schelera), “Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 6 (1959) issue 1–2, p. 99–124.
• Wojtyła K., Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu Maxa Schelera, Lublin 1959.
• Wojtyła K., Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu Maksa Schelera, in: Karol Wojtyła. Zagadnienie podmiotu moralności, eds. T. Styczeń et al., Lublin 1991, p. 11–128.
• Wojtyła K., Problem oderwania przeżycia od aktu w etyce na tle poglądów Kanta i Schelera (Studium), “Roczniki Filozoficzne” 5 (1955–1957) issue 3, p. 113–140.
• Wojtyła K., System etyczny Maksa Schelera jako środek do opracowania etyki chrześcijańskiej, “Polonia Sacra” 6 (1935–1954) issue 2–4, p. 143–161.
• Wojtyła K., The Lublin Lectures. Wykłady lubelskie, transl. by H. McDonald, Lublin–Roma 2020.
• Wojtyła K., W poszukiwaniu podstaw perfekcjoryzmu w etyce, “Roczniki Filozoficzne” 5 (1955–1957) issue 4, p. 303–317.
• Wojtyła K., Zagadnienie woli w analizie aktu etycznego, “Roczniki Filozoficzne” 5 (1955–1957) issue 1, p. 111–135.

Identifiers

DOI

10.15633/lie.61111

Biblioteka Nauki

31213844