Muzyka wyrazem duchowości – kilka refleksji na temat korelacji słowa i muzyki w Bachowskim chorale bożonarodzeniowym Lobt Gott, ihr Christen, allzugleich BWV 732

• Authors: Filip Presseisen

Title variants

EN

Music as a manifestation of spirituality – a few reflections on the correlation between a word and music in Bach’s Christmas chorale Lobt Gott, ihr Christen, allzugleich BWV 732

Abstracts

EN

This paper is an attempt to find the specific word‑and‑music interrelations in Bach’s organ chorale Lobt Gott, ihr Christen, allzugleich BWV 732. The starting point is the quotation by the composer originated from his Bible in which he described the music as “pious.” Since the examined piece is an arrangement of the Lutheran song based on the melody of the introit Puer natus est nobis, the verses of the first stanza have been confronted with a Gregorian antiphon. In effect, a chiasm has been found, noticeable in the combination with Bach’s arrangement of the third and fourth verses. The applied method of analyzing the mutual interrelations between words and music allows to observe in further parts of the paper the astounding compatibility of compositional techniques with particular words and syllables to demonstrate at the same time a high degree of difficulty in translating lyrics into other languages.

PL

Praca jest próbą odnalezienia szczegółowych zależności słowno-muzycznych w Bachowskim chorale organowym Lobt Gott, ihr Christen, allzugleich BWV 732. Punkt wyjścia stanowi cytat Bacha pochodzący z jego egzemplarza Biblii, traktujący o muzyce określonej jako „nabożna”. Ponieważ analizowany utwór jest opracowaniem luterańskiej pieśni opartej na melodii introitu Puer natus est nobis, wersy pierwszej strofy skonfrontowano z gregoriańską antyfoną. Efektem jest znalezienie chiazmu, widocznego w połączeniu Bachowskiego opracowania trzeciego i czwartego wersu. Przyjęta metoda analizy wzajemnych powiązań słowno‑muzycznych pozwala w dalszej części pracy zaobserwować zdumiewającą kompatybilność użytych środków kompozytorskich z poszczególnymi słowami i sylabami, wskazując jednocześnie na wysoki stopień trudności przekładu na inne języki.

Keywords

EN

Bach; chorale; Gregorian chorale; protestant chorale; song; evangelical song; Lutheran song; prosody; rendition; word; singing; translation

PL

chorał; chorał gregoriański; chorał protestancki; pieśń; pieśń ewangelicka; pieśń luterańska; prozodia; przekład; słowo; śpiew; tłumaczenie; Bach

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Pro Musica Sacra
• Year: 2020
• Volume: 18

Dates

published

2020

Contributors

author

Filip Presseisen

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

• https://orcid.org/0000000175047493

References

• Augustyn z Hippony, Wyznania, tł. Z. Kubiak, Kraków 2018.
• Bach J. S., Orgelwerke, Bd. 3: Die einzeln überlieferten Orgelc
• The Cambridge Companion to Bach, ed. J. Butt, Cambridge 1997.
• Dean L., Vale G. L., Laland K. N., Flynn E. G., Kendal R. L., Human cumulative culture: a comparative perspective, „Biological reviews” 89 (2014) issue 2, s. 284–301.
• Dola T., Marcina Lutra soteriologiczna teoria „radosnej wymiany i konfliktu”, „Studia Oecumenica” 17 (2017), s. 133–147.
• Forkel J. N., Über Johann Sebastian Bachs Leben, Kunst und Kunstwerke, Lipsk 1802.
• Georgiades T., Music and language. The Rise of Western Music as Exemplified in Settings of the Mass, Cambridge 1982.
• Graduale Novum, Regensburg 2011.
• Klavierbüchlein für Wilhelm Friedemann Bach, Hrsg. W Plath, Kassel 1962.
• Küster K., Musik im Namen Luthers. Kulturtraditionen seit der Reformation, Kassel 2017.
• Liederkunde zum Evangelischen Gesangbuch, Hrsg. G. Hahn, J. Henkys, Bd. 13, Göttingen 2005.
• Pelikan J., Bach wśród teologów, tł. E. Sojka, Katowice 2017.
• Pilch M., Chorał protestancki – historia, próby definicji oraz konteksty pojęcia, „Notes Muzyczny” 2017 nr 2, s. 49–76.
• Piqué Collado J., Teología y música. Una contribución dialéctico-trascendental sobre la sacramentalidad de la percepción estetica del misterio, Roma 2006.
• Rogall G. F., Hartung J. H., Wasiański J., Nowo wydany Kancyonał Pruski: Zawieraiący w sobie Wybor Pieśni Starych i Nowych, Z ziemi Pruskiey i Brandenburskiey zwyczaynych, https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/91645/edition/85236/content (6.05.2020).
• Sawicki B., W chorale jest wszystko, Kraków 2014.
• Stevenson R., Protestant church music in America. A short survey of men and movements from 1564 to the present, Norton 1970.
• Śpiewnik ewangelicki, Bielsko -Biała 2002.
• Walther J. G., Musicalisches Lexicon oder Musicalische Bibliothec (Leipzig 1732), Faksimile, Kassel 2001.
• Williams P., The Organ Music of J. S. Bach. II – Works based on Chorales, Cambridge 1980.
• Zasady pisowni słownictwa religijnego, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Tarnów 2004.

Identifiers

DOI

10.15633/pms.3709

Biblioteka Nauki

2232932