Modele jako forma organizacji wiedzy teologicznej

• Authors: Aneta Krupka

Title variants

EN

Models as a form of organization of theological knowledge

Abstracts

EN

The article deals with the use of models in contemporary theology. The first part of the considerations concerns the methodological issues of organizing knowledge in the form of models. Particular attention was paid to the similarities and differences between theology and other sciences. The second part of the article relates the general considerations to specific types of theological models. In turn: models of the Trinity, soteriological models and the nuptial model have been characterized from the perspective of their methodological challenges. The conducted analysis made it possible to notice both the advantages and limitations of the use of these models in theology, seeing, however, the potential for development. Their comparison also provided an initial perspective of responding to the methodological challenges of contemporary theology - primarily in the aspect of organizing and expressing theological knowledge.

PL

Artykuł podejmuje temat stosowania modeli we współczesnej teologii. Pierwsza część rozważań dotyczy metodologicznych kwestii związanych z organizowaniem wiedzy w formie modeli. Szczególną uwagę zwrócono na podobieństwa i różnice pomiędzy teologią i innymi naukami. Druga część artykułu odnosi te rozważania o ogólniejszym charakterze do konkretnych rodzajów modeli teologicznych. Kolejno: modele trynitarne, modele soteriologiczne oraz model nupcjalny zostały scharakteryzowane z perspektywy metodologicznych wyzwań jakie ze sobą niosą. Przeprowadzona analiza pozwoliła dostrzec zarówno zalety, jak i ograniczenia stosowania tych modeli w teologii, widząc jednak ich potencjał. Ich porównanie dało także wstępną perspektywę odpowiedzi na wyzwania metodologicznej współczesnej teologii – przede wszystkim w aspekcie organizowania i wyrażania wiedzy teologicznej.

Keywords

PL

modele teologiczne; modele trynitarne; modele soteriologiczne; model nupcjalny

EN

theological models; models of the Trinity; soteriological models; the nuptial model

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Polonia Sacra
• Year: 2022
• Volume: 26
• Issue: 4
• Pages: 29-46

Dates

published

2022

Contributors

author

Aneta Krupka

• Uniwersytet Szczeciński

• https://orcid.org/0000000166044370

References

• Święty Augustyn, O Trójcy Świętej, tłum. M. Stokowska, Kraków 1996.
• Święty Augustyn, O wierze prawdziwej, w: Święty Augustyn, Dialogi i pisma filozoficzne, t. 4, tłum. J. Ptaszyński, Warszawa 1954, s. 80–159.
• Balthasar H. U. von, Epilog, tłum. J. Zychowicz, Kraków 2010.
• Barbour I. G., Mity, modele, paradygmaty. Studium porównawcze nauk przyrodniczych i religii, tłum. M. Krośniak, Kraków 1984.
• Bonawentura, O tajemnicy Trójcy, tłum. M. Olszewski, Kęty 2006.
• Dola T., Problem komplementarności współczesnych modeli soteriologicznych, Opole 1994.
• Góźdź K., Interpretacja dogmatów, „Studia Theologica Varsaviensia” 1 (2018), s. 13–28.
• Heller M., Sens życia i sens wszechświata. Studia z teologii współczesnej, Kraków 2014.
• Kołata S., Komplementarność modeli w teologii trynitarnej, Kraków 2017.
• Krupka A., Tajemnica zaślubin jako model uprawiania teologii w myśli Angela Scoli, Kraków 2020.
• Lubac H. de, Medytacje o Kościele, tłum. I. Białkowska-Cichoń, Kraków 1997.
• Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Interpretacja dogmatów, w: Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–2000, red. J. Królikowski, Kraków 2022, s. 283–313.
• Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Świadomość, jaką Jezus miał o sobie samym i o swoim posłaniu, w: Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969–2000, red. J. Królikowski, Kraków 2022, s. 247–260.
• Nossol A., Teologia bliższa życiu. Wpływ teologii na egzystencję chrześcijańską, Opole 1984.
• Paluch M., Traktat o zbawieniu, w: Dogmatyka, t. 3, red. E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski, Warszawa 2006.
• Scola A., Chi è la Chiesa? Una chiave antropologica e sacramentale per l’ecclesiologia, Brescia 2005.
• Scola A., Il mistero nuziale. Una prospettiva di teologia sistematica?, Roma 2003.
• Scola A., Il mistero nuziale. Uomo-Donna. Matrimonio-Famiglia, Venezia 2014.
• Scola A., Uomo-donna. Il ‘caso serio’ dell’amore, Milano 2002.
• Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei verbum.
• Szymik J., W światłach Wcielenia. Chrystologia kultury, Katowice 2004.
• Węcławski T., Metodologia teologii, „Poznańskie Studia Teologiczne” 18 (2005), s. 17–24.
• Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, Lublin 2010.
• Wojtyła K., Osoba i czyn, w: K. Wojtyła, „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, Lublin 2000, s. 43–345.
• Woźniak R. J., Modele z nauk ścisłych we współczesnej teologii trynitarnej. Przyczynek do teo-ontologii relacji, w: Teologia nauki, red. J. Mączka, P. Urbańczyk, Kraków 2015, s. 377–407.

Identifiers

DOI

10.15633/ps.26402

Biblioteka Nauki

29430825