Protokół z wizytacji kościoła pw. św. św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Toruniu przeprowadzonej w 1706 roku na zlecenie biskupa chełmińskiego Teodora Andrzeja Potockiego

• Authors: Bartłomiej Łyczak

Title variants

EN

Protocol from the Inspection Visit at the Church of St. John the Baptist and St. John the Evangelist in Toruń made in 1706 at the Request of Bishop of Chełmno, Teodor Andrzej Potocki

Abstracts

EN

The purpose of this article is to present the protocol from the inspection visit at the Church of St. John the Baptist and St. John the Evangelist in 1706 during a general visitation of the Diocese of Chełmno commissioned by Bishop Teodor Andrzej Potocki. So far, this source has been scarcely used in research on Toruń Cathedral, and the information it contains can be used to study the most diverse areas of sciences of history, especially art, bibliology and material culture of the Counter-Reformation era. It constitutes a supplement to earlier protocols that had been published in print, and made during inspection visits ordered by Bishops Andrzej Leszczyński (1647) and Andrzej Olszowski (1667–1672). The document provides a detailed enumeration of the liturgical vessels and vasa non sacra, including silver figurines that contain fragments of relics, which were more numerous than previously thought. The inspector also listed different paraments (e.g. vestments and dalmatics) and the contents of the parish library, which, in addition to papal decrees, canonical literature and popular sermon collections, included works by secular thinkers, including Aristotle, Boethius and Cicero.

Keywords

EN

Counter-Reformation; parish church furnishings; Toruń; Church of St. John the Baptist and St. John the Evangelist; eighteenth century

• Publisher: Towarzystwo Naukowe w Toruniu
• Journal: Zapiski Historyczne
• Year: 2022
• Volume: 87
• Issue: 4
• Pages: 97-126

Dates

published

2022

Contributors

author

Bartłomiej Łyczak

• Uniwersytet Gdański

• https://orcid.org/0000000211281376

References

• Arct, Michał. Słownik ilustrowany języka polskiego, vol. 1–3. Warszawa: Wydawnictwo M. Arcta, 1916.
• Czapla, Bruno, ed. Visitationes episcopatus Culmensis Andrea Olszowski Episcopo a. 1667–72 factae, vol. 2. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1903.
• Doroszewski, Witold, ed. Słownik języka polskiego, vol. 3. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1964.
• Drzewiecki, Bartosz. Szlachta województwa chełmińskiego w latach 1454–1772. Mobilność społeczna i terytorialna. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2014.
• Dygdała, Bogusław. “Biblioteki parafialne w diecezji chełmińskiej w XVII i XVIII wieku.” Czasy Nowożytne 22 (2009): 145–161.
• Dygdała, Bogusław. Struktury parafialne diecezji chełmińskiej w XVII–XVIII wieku. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2009.
• Dygdała, Jerzy. “Z doświadczeń edytora osiemnastowiecznych lustracji i inwentarzy – czy instrukcja wydawnicza jest w ogóle potrzebna?” In Teoria i praktyka edycji nowożytnych źródeł w Polsce (XVI–XVIII w.), edited by Adam Perłakowski, 143–158. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2011.
• Fankidejski, Jakub. Utracone kościoły i kaplice w dzisiejszej dyecezyi chełmińskiej. Pelplin: Księgarnia J. N. Romana, 1880.
• Gałkowski, Piotr. Genealogia ziemiaństwa ziemi dobrzyńskiej XIX–XX wieku (do 1939 roku). Rypin: Wydawnictwo Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej, 1997.
• Instrukcja wydawnicza dla średniowiecznych źródeł historycznych. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1925.
• Kubalska-Sulkiewicz, Krystyna, Monika Bielska-Łach and Anna Manteuffel-Szarota, eds. Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
• Lepszy, Kazimierz, ed. Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1953.
• Łyczak, Bartłomiej. “Uwagi na temat nastaw ołtarzowych ufundowanych w XVIII wieku do kościoła pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Toruniu.” Zapiski Historyczne 80/2 (2015): 77–91. http://dx.doi.org/10.15762/ZH.2015.20.
• Mańkowski, Alfons. Prałaci i kanonicy katedralni chełmińscy od założenia kapituły do naszych czasów. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1928.
• Michałowska, Marta. Leksykon włókiennictwa. Surowce i barwniki, narzędzia i maszyny, techniki i technologie, wyroby i dziedziny. Warszawa: Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, 2006.
• Mikulski, Krzysztof. “Dzieje parafii świętojańskiej w XIII–XVIII wieku.” In Bazylika katedralna świętych Janów w Toruniu, edited by Marian Biskup and Jerzy Domasłowski, 7–28. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2003.
• Mikulski, Krzysztof. Urzędnicy Prus Królewskich XV–XVIII wieku. Spisy. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, 1990.
• Niesiecki, Kasper. Herbarz polski, vol. 3. Edited by Jan Nepomucen Bobrowicz. Lipsk: Nakładem i drukiem Breitkopfa i Haertela, 1839.
• “Patientius von Metz.” In Lexikon der christlichen Ikonographie, vol. 8, edited by Wolfgang Braunfels, 124. Rom: Herder, 1976.
• Pobłocki, Wojciech, ed. Visitationes ecclesiarum dioecesis Culmensis et Pomesaniae Andrea Leszczynski episcopo A. 1647. factae. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1900.
• Semrau, Arthur. “Ein Beitrag zur Geschichte der Goldschmiedekunst in Thorn.” Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn 16 (1908): 65–84.
• Szczepkowska-Naliwajek, Kinga. “Zasoby złotnictwa u schyłku średniowiecza na Pomorzu Gdańskim, w Ziemi Chełmińskiej i na Warmii.” Rocznik Gdański 40/1 (1980): 65–96.
• Szczepkowska-Naliwajek, Kinga. Złotnictwo gotyckie Pomorza Gdańskiego, Ziemi Chełmińskiej i Warmii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1987.
• Turnau, Irena. Słownik ubiorów. Tkaniny, wyroby pozatkackie, skóry, broń i klejnoty oraz barwy znane w Polsce od średniowiecza do początku XIX w. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 1999.
• Zawadzki, Wojciech. Duchowieństwo katolickie oficjalatu pomezańskiego w latach 1525–1821, vol. 2: Słownik. Olsztyn, Elbląg: Studio Poligrafii Komputerowej „SQL” s.c., 2009.
• Zieliński, Marek G. Chełmno. Civitas totius Prussiae metropolis XVI–XVIII w. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2007.

Identifiers

DOI

10.15762/ZH.2022.38

Biblioteka Nauki

2197790