Teoria elit Charlesa Wrighta Millsa w perspektywie współczesnych procesów regresu demokracji

• Authors: Jakub Potulski

Title variants

EN

Charles Wright Mills’ Elite Theory in the Perspective of Contemporary Processes of Democratic Regression

Abstracts

EN

The aim of the article is to present the works of Charles Wright Mills, primarily his trilogy that criticizes contemporary American society and elites: The New Men in Power, White Collar: The American Middle Classes, and The Power Elite. Although more than half a century has passed since the first publication of these works, the conclusions made by Mills seem to be still valid for us. In his works Mills described the negative aspects resulting from the development of modern society: mass society, disappearance of the public sphere, bureaucratization and concentration of corporate power in the hands of the “power elite”. All this means that Mills’ thought is still relevant. The article attempts to indicate the universal nature of Mills’ elite theory and use it to explain the causes of contemporary processes of democratic regression.

PL

Celem tego artykułu jest przybliżenie prac Charlesa Wrighta Millsa, przede wszystkim jego trylogii, będącej krytyką współczesnych Millsowi amerykańskich elit: The new man in power: America’s labor leaders (1948), White collar: The American Middle classes (1951) i The power elite (1956). Mimo iż upłynęło przeszło półwieku od pierwszej publikacji tych prac, wnioski, jakie wysunął Mills, wydają się nam nadal aktualne. Mills w swoich pracach analizował negatywne aspekty będące efektem rozwoju nowoczesnego społeczeństwa: masowość, zanik sfery publicznej, biurokrację czy też raczej biurokratyzację, racjonalizację oraz koncentracje władzy korporacyjnej w rękach „elit władzy”. To wszystko powoduje, że myśl Millsa jest nadal aktualna. W artykule podjęta została próba wskazania na uniwersalny charakter teorii elit Millsa i wykorzystanie jej do wyjaśnia przyczyn współczesnych procesów regresu demokracji.

Keywords

PL

: demokracja; socjologia polityki; Charles Wrigt Mills; centralizacja władzy; społeczeństwo masowe

EN

democracy; political sociology; centralization of power; mass; society; Ch.Wright Mills

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
• Year: 2022
• Volume: 74
• Pages: 19-47

Dates

published

2022

Contributors

author

Jakub Potulski

• Uniwersytet Gdański

• https://orcid.org/0000000341395590

References

• Acemoglu, D., Robinson, J.A. (2006). Economic orgins of Dictatorship and Democracy, Cambridge: University Press.
• Acemoglu, D., Robinson, J.A. (2019). The narrow coridor. New York: Penguin Press.
• Bermeo, N. (2016). On democratic backsliding, Journal of Democracy, 27(1), 5–19.
• Blumer, H. (2007). Interakcjonizm symboliczny: perspektywa i metoda. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Bourdieu, P. (1990a). The logic of practice. Stanford: Stanford University Press.
• Bourdieu, P. (1990b). Outline of the theory of practice. Cambridge: Cambridge University Press.
• Bourdieu, P. (2009). Rozum praktyczny: o teorii działania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Carroll, L. (1972). O tym, co Alicja odkryła po drugiej stronie lustra. Tłum. Maciej Słomczyński. Warszawa: Czytelnik.
• Dahl, R. (1995). Demokracja i jej krytycy. Kraków: Znak.
• Dahl, R. (1961). Who Governs? Democracy and Power in American City. New Haven: Yale University Press.
• Dahl, R. (1971). Polyarchy: Participation and Opposition. New Haven: Yale University Press 1971.
• Dahl, R. (1986). Krytyka modelu elit władzy. W: Władza i polityka. Wybór tekstów ze współczesnej politologii zachodniej. Wybór: M. Ankwicz. Warszawa: In Plus, s. 147–150.
• Dahl, R. (2005). Who governs?: New Haven: Yale University Press.
• Deibert, R. (2019). The road to digital unfreedom: three painful truths about social media. Journal of Democracy, 30(1), 25–39.
• Diamond, L. (2021). Democratic regresion in comparative perspective: scope, methods, and causes. Democratization, 28(1), 22–42.
• Dragu, T., Lupu, Y. (2021). Digital authoritarianism and the future of human rights, International Organization, 74 (4), 991–1017.
• Fukuyama, F. (1996). Koniec historii. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Fukuyama, F. (2015). Ład polityczny i polityczny regres. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Galbraith, J.K. (1952). American capitalism. Boston: Houghtin Mifflin.
• Giddens, A. (2008). Konsekwencje nowoczesności. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Haggard, S., Kaufman, R. (2021). Backsliding: democratic regress in the contemporary world. Cambridge: Cambridge University Press.
• Haggard, S., Kaufman, R., (2021). Backsliding: Democratic regress in the contemporary world. New York: Cambridge University Press.
• Held, D. (1987). Models of democracy. Cambridge: Polity Press.
• Hintz, A., Milan, S. (2018). „Through a glass, darkly”: Everyday act of authoritharianism in the Liberal West. International Journal of Communication, 12, s. 3939–3959.
• Hunter, F. (1953). Community power structure. Chapel Hill: University of North Carolina Press.
• Kotkin, J. (2020). The coming of neo-feudalism. A warning to the global middle class. London–New York: Encounter Books,.
• Kotkin, J. (2021). The rise of corporate-state tyranny. Claremont Institute.
• Kozyr-Kowalski, S. (1967). Max Weber a Karol Marks. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Lasch, Ch. (1995). The revolt of the elites. New York: W.W. Norton & Co..
• Levitsky, S., Ziblatt, D. (2018). How democracies die,. New York: Penguin Random House.
• Lilkov, D. (2020). Made in China: tackling digital authoritarianism. European View, 19(1), s. 110–111.
• Lipset, S.M. (1962). Introduction. W: R. Michels, Political parties (s. 15–39). New York: Free Press.
• Madison, J. (2001). Federalist papers No 51. W: A. Hamilton, J. Jay, J. Madison, The Federalist. Indianapolis: Liberty Found.
• Milband, R. (1964). Mills and politics. W: I.L. Horowitz (ed.). The new sociology. Nowy Jork: Oxford University Press.
• Mills, C.W. (1961). Elita władzy. Tłum. Ignacy Rafelski. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Mills, C.W. (1963). Power, politics, and people. Ed. by I.L. Horowitz. Nowy Jork: Oxford University Press.
• Mills, C.W. (1965). Białe kołnierzyki. Amerykańskie klasy średnie. Tłum. Piotr Graff. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Mills, C.W. (2007). Wyobraźnia socjologiczna. Tłum. Marta Bucholc. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Mills, Ch.W. (1956). The power elite. New York: Oxford University Press.
• Nash, K. (2000). Contemporary political sociology. Malden-Oxford: Blackwell Publishing.
• Poggi, G. (2005). Classical social theory, III: Max Weber i Georg Simmel. W: A. Harrington (ed.). Modern social theory. An Introduction (s. 63–86). Oxford–New York: Oxford University Press.
• Puddington, A. (2012). Freedom in the world 2012: Arab Uprising and Their Global Repercusion. Washington D.C.: Freedom House.
• Ritzer, G. (2003). Rethinking globalization: glocalization/globalization and something/ nothing. Sociological Theory 21(3), s. 193–209.
• Schumpeter, J.A. (1995). Kapitalizm, socjalizm, demokracja. Warszawa: PWN.
• Sztompka, P. (2002). Socjologia. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Weber, M. (2002) Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Warszawa: PWN.
• Weber, M. (2004). Polityka jako zawód i powołanie,. W: M. Weber, Racjonalność, władza, odczarowanie. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Wenzel, Ch. (2005). Modernization, cultural change and democracy. The human development sequence,. New York: Cambridge University Press.
• Wenzel, Ch. (2021). Why the future is democratic. Journal of Democracy, 32(2), 132–144.
• Wright, N. (ed.) (2019). Artificial inteligence, China, Russia, and the Global Order. Alabama: Air University Press.

Identifiers

DOI

10.15804/athena.2022.74.02

Biblioteka Nauki

2154715