Symbole cierpienia i rytuały żałoby we współczesnej przestrzeni politycznej

• Authors: Maciej Szczurowski

Title variants

EN

Symbols of suffering and mourning rituals in contemporary political space

Abstracts

PL

Śmierć kogoś bliskiego skutkuje przejawami cierpienia, żałości, wreszcie ceremoniami pośmiertnymi i pogrzebowymi. Odejście osób, które były kluczowymi postaciami i wywierały wpływ na przestrzeń polityczną niesie za sobą, w tejże przestrzeni, całe spektrum symboli, oznak i rytuałów żałoby. W dziejach III Rzeczypospolitej Polacy doznali szeregu smutnych momentów związanych ze śmiercią mniej i bardziej znaczących w świecie polityki postaci. Odejście Jana Pawła II, wszystkich, którzy zginęli w katastrofie smoleńskiej, zabójstwo prezydenta Pawła Adamowicza, śmierć ojców założycieli III Rzeczypospolitej: Tadeusza Mazowieckiego i Jacka Kuronia, Władysława Bartoszewskiego, zgon jakże bliskiego środowisku Uniwersytetu Gdańskiego Andrzeja Chodubskiego i wielu innych, to zaledwie część ze znakomitych postaci świata polityki i nauk o polityce. Symbole cierpienia i rytuały żałoby, jakie towarzyszyły ich pożegnaniom, były między innymi wyrazem naszej kultury, także politycznej.

EN

The death of a loved one results in manifestations of suffering, mourning, and finally post-mortem and funeral ceremonies. The departure of people who were key figures and influenced the political space brings with it a whole spectrum of symbols, signs and rituals of mourning in this space. In the history of the Third Polish Republic, Poles experienced a number of sad moments related to the deaths of less and more significant figures in the world of politics. The departure of John Paul II, all those who died in the Smolensk catastrophe, the assassination of President Paweł Adamowicz, the deaths of the founding fathers of the Third Republic: Tadeusz Mazowiecki and Jacek Kuroń, Władysław Bartoszewski, Andrzej Chodubski, who was so close to the University of Gdańsk environment, and many others, are just some of the great world of politics and political science. The symbols of suffering and rituals of mourning that accompanied their farewells were, among other things, an expression of our culture, also political.

Keywords

PL

symbol; rytuał; polityka; śmierć; żałoba

EN

symbol; ritual; politics; death; mourning

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Cywilizacja i Polityka
• Year: 2022
• Volume: 20
• Issue: 20
• Pages: 7-23

Dates

published

2022

Contributors

author

Maciej Szczurowski

• Uniwersytet Gdański

• https://orcid.org/0000000339545772

References

• Almond G., Verba S., The Civic Culture: Political Attitudes and Democracy in Five Nations, Princeton, Princeton 1963.
• Czermiński A., Czerska M., Nogalski B., Rutka R., Apanowicz J., Zarządzanie orga¬nizacjami, Toruń 2001.
• Celary I., Obrzędowość świecka jako wyzwanie dla życia duszpastersko-liturgicznego, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 2003, t. 36, z. 1.
• Janion M., Niesamowita Słowiańszczyzna: fantazmaty literatury, Kraków 2007.
• Jeleń-Kubalewska E., Cierpienie i śmierć jako współczesny performans medialny. Per¬spektywa performatyczna, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Wydział Nauk Społecznych Instytut Kulturoznawstwa, Poznań 2014, praca doktorska.
• Kamińska-Szmaj I., Co to jest kultura polityczna?, „Język a Kultura” 1994, t. 11: Język polityki a współczesna kultura polityczna.
• Kieniewicz S., Powstanie styczniowe, Warszawa 1983.
• Kłoskowska A., Kultura masowa. Krytyka i obrona, Warszawa 1980.
• Kłos J., Wilno, Wilno 1937.
• Krzemiński A., Halloween, Dziady, Wszystkich Świętych. Jak człowiek przez wieki oswajał śmierć, „Polityka”, 31.10.2016.
• Olick J., Omeltchenko T., Political culture, [w:] International encyclopedia of the so¬cial sciences, Detroit 2008.
• Staszczak Z., Obrzęd a obyczaj w rodzinach wiejskich Wielkopolski, Warszawa–Po¬znań 1985.
• Simonides D., Doroczne zwyczaje i obrzędy. Ich antropologiczna funkcja, [w:] Kultura ludowa śląskiej ludności rodzimej, red. D. Simonides, przy udziale P. Kowalskiego, Wrocław–Warszawa 1991.
• Sikorski Cz., Kultura organizacyjna, Warszawa 2002.
• Somers M., What’s Political or Cultural about Political Culture and the Public Sphere? Toward an Historical Sociology of Concept Formation, „Sociological Theory” 1995, nr 13 (2).
• Szczurowski M., Odwołanie do przeszłości w obrzędach i promocji urzędów oraz in¬stytucji publicznych, [w:] Mity, symbole, rytuały we współczesnej polityce. Szkice z antropologii polityki, red. B. Szklarski, Warszawa 2008.
• Świtała-Trybek D., Wspólnotowa żałoba narodowa. Rozważania w kontekście katastrof górniczych w Polsce, „Studia Kulturowe” 2012, nr 3: Doświadczenie w kulturze.
• Wiatr J.J., Socjologia polityki, Warszawa 1999.
• Wnuk-Lipiński E., Socjologia życia publicznego, Warszawa 2008.
• 11 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. 2005, nr 172, poz. 1439.
• www.fundacja.znak.org.pl
• www.newsweek.pl
• www.swo.pwn
• www.prezydent.pl
• www.rp.pl
• www.polskijubiler.com
• www.dziennikwschodni.pl
• www.livestream.com
• www.pl.wikipedia.org
• www.homepages.udayton.edu

Identifiers

DOI

10.15804/cip202201

Biblioteka Nauki

2206372