Shaping the security policy of the European Union. Historical view

• Authors: Maria Giryn-Boudy , Dariusz Magierek

Title variants

PL

Kształtowanie polityki bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Przegląd historyczny

Abstracts

PL

Wśród aksjologicznych podstaw integracji europejskiej bezpieczeństwo było niewątpliwie najważniejszym z nich. Włączenie powojennych Niemiec w krwiobieg zachodnioeuropejskich powiązań gospodarczych i społecznych z jednej strony, a z drugiej obawy przed rosnącym w siłę Związkiem Sowieckim i wrogim zachodnim wartościom, były przesłankami realizacji projektów zacieśnienia współpracy między państwami położonymi na zachód od Łaby. Zrozumiałe jest, że najszybciej procesy integracyjne postępowały w sferze wymiany gospodarczej i regulowania jej zasad, a wolniej w obszarach związanych z samą tkanką tworzącą suwerenność każdego państwa, czyli bezpieczeństwem i obronnością. Celem artykułu jest przedstawienie kształtowania się wspólnej polityki europejskiej w tej ostatniej kwestii. Na jej potrzeby przyjęto trzy różne wymiary procesów integracyjnych, które wzajemnie się uzupełniały i doprowadziły do obecnego ładu instytucjonalnego Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. Pierwsza z nich, którą można nazwać swoistym laboratorium formalnych struktur współpracy państw Europy Zachodniej w dziedzinie bezpieczeństwa i wojskowości, obejmowała powstanie i ewolucję Unii Zachodnioeuropejskiej. Druga perspektywa to rozwój idei integracji politycznej i obronnej poprzez formułowanie różnych inicjatyw, raportów i analiz przez aktorów życia politycznego państw członkowskich, co często nieformalnie stanowiło silny impuls do przyspieszenia procesów integracyjnych. Ostatnim obszarem analizy są postanowienia traktatu, który uporządkował i zreformował mechanizmy funkcjonowania wspólnotowych elementów europejskiej przestrzeni bezpieczeństwa i obrony.

EN

Among the axiological foundations of European integration, security was undoubtedly the most important of them. The inclusion of post-war Germany in the bloodstream of Western European economic and social ties, on the one hand, and, on the other, fears of the Soviet Union growing in strength and hostile to Western values, were the reasons behind the projects to strengthen cooperation between the countries west of the Elbe. Understandably, integration processes progressed fastest in the sphere of economic exchange and regulation of its rules, and slower in areas related to the very tissue that creates the sovereignty of each state, i.e. security and defense. The aim of the article is to present the shaping of a common European policy on this last issue. For its purposes, three different dimensions of the integration processes were adopted, which complemented each other and led to the present institutional order of the Common Security and Defense Policy. The first of them, which can be called a kind of laboratory of formal structures of cooperation of Western European states in the field of security and military, covered the creation and evolution of the Western European Union. The second perspective is the development of the idea of political and defense integration through the formulation of various initiatives, reports and analyzes by actors of the political life of the Member States, which often informally constituted a strong impulse to accelerate the integration processes. The last area of analysis is the provisions of the treaty, which organized and reformed the functioning mechanisms of the community elements of the European security and defense space.

Keywords

PL

kształtowanie polityki bezpieczeństwa; Unia Europejska

EN

shaping the security policy; European Union

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Cywilizacja i Polityka
• Year: 2022
• Volume: 20
• Issue: 20
• Pages: 178-189

Dates

published

2022

Contributors

author

Maria Giryn-Boudy

• Politechnika Koszalińska

• https://orcid.org/0000000296601980

author

Dariusz Magierek

• Politechnika Koszalińska

• https://orcid.org/0000000278353282

References

• Barcz J., Koliński A., Jednolity Akt Europejski. Zagadnienia prawne i instytucjonalne, Warszawa 1991.
• Bobryk-Deryło N., Uwarunkowania Ewolucji Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej, Warszawa 2012.
• Czaja J., Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony UE. Zmiana szyldu czy nowa odsłona?, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” 2012, nr 1 (VI).
• Deighton A., E. Remacle, The Western European Union 1948–1998. From the ussels Treaty of the Treaty of Amsterdam, „Studia Diplomatica” 1998, No. 1–2.
• Gryz J., Proces instytucjonalizacji stosunków transatlantyckich, Warszawa 2004.
• Madej M., Unia Zachodnioeuropejska (UZE) – sukces czy porażka?, „Świat Idei i Polityki” 2012, t. 11.
• Makowski J. (red.), Zbiór dokumentów, nr 3 (18), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 1947.
• Milczarek D., Europejska polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, [w:] Europeistyka w zarysie, red. A.Z. Nowak, D. Milczarek, Warszawa 2006.
• Miszczak K., Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa a rozwój Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, „Polska w Europie” 2003, nr 2 (44).
• Parzymies S. (a), Integracja europejska w dokumentach, Warszawa 2008.
• Parzymies S. (b), Polityka bezpieczeństwa Unii Europejskiej, [w:] Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, red. D.B. Bpbrow, E. Haliżak, R. Zięba, Warszawa 1997.
• Parzymies S. (c), Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa w ramach EWG, „Sprawy Międzynarodowe” 1999, nr 1–2.
• Przyborowska-Klimczak A., Skrzydło-Tafelska E. (oprac.), Dokumenty europejskie, t. 2, Lublin 1996.
• Stadtmüller E., Unia Europejska: słownik encyklopedyczny, Wrocław 2004.
• Starzyk J., Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej, Warszawa 2003.
• Stebecki L.S., Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa UE, „Sprawy Międzynarodowe” 1997.
• Zajączkowski J., Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2006.
• Zawistowska M., Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony: siły na zamiary?, „Rocznik Strategiczny” 2000/2001.
• Zięba R. (a), Europejska tożsamość bezpieczeństwa i obrony – koncepcje – struktura – funkcjonowanie, Warszawa 2000.
• Zięba R. (b), Europejska polityka bezpieczeństwa i obrony. Geneza i założenia, „Przegląd Europejski” 2003, nr 1.
• Zięba R. (c), Unia Europejska jako aktor stosunków międzynarodowych, Warszawa 2003.
• Zięba R. (d), Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej, Warszawa 2005.
• Zięba R. (e), Europejska tożsamość bezpieczeństwa i obrony na progu XXI wieku, [w:] Raport o bezpieczeństwie 2000, Kraków 2001.
• Żurawski vel Grajewski P., Transport lotniczy i system satelitarny – brakujące ogniwa europejskich sił interwencyjnych, [w:] P. Żurawski vel Grajewski, Geopolityka – siła – wola. Rzeczypospolitej zmagania się z losem, Kraków 2010.

Identifiers

DOI

10.15804/cip202210

Biblioteka Nauki

2206382