Edukacja międzykulturowa – założenia i pewna jej egzemplifikacja. Na przykładzie działalności Gimnazjum z węgierskim językiem wykładowym w Nowych Zamkach na Słowacji

• Authors: Janina Urban

Title variants

EN

Intercultural education – its assumptions and exemplification. The case of the activity conducted by the lower-secondary school with Hungarian as the teaching language in Nové Zámky (Slovakia)

Abstracts

EN

Multicultural societies and cultural diversity have become a common experience nowadays and the way of interaction with Others becomes a decisive factor.The task of intercultural education is both to prepare for harmonious coexistence in a multicultural society and to preserve one’s own subjectivity, as well as to treat Others with respect. School education is considered to have a superior role in developing the concept of the Other. However, it seems that the most difficult task is to foster an attitude of tolerance in the interaction with “close” Others. The author describes the case study of intercultural education that is carried out in the lower secondary school for the Hungarian minority in Slovakia. The activities of both the lower secondary school for Hungarian minority and the school for Slovak majority are described and compared. There is an unusual kind of cooperation undertaken by the Hungarian minority school with the Slovak one that is worth special emphasizing. This is absolutely an unprecedented phenomenon in schools with an ethnic minority. This kind of cooperation involves collaborative projects and joint lessons for students from both schools, by which student exchange is promoted. The concept and implementation of the project is described in the interview with the head teacher.Keywords: intercultural education, minority schoolTranslated by Jadwiga Suchoń

PL

Wielokulturowość staje się powszechną sytuacją i doświadczeniem współczesnego człowieka, a w sytuacjach tych decydującym czynnikiem staje się sposób traktowania Innego. Uważa się, że zadaniem edukacji międzykulturowej jest przygotowanie do równoczesnego zachowania podmiotowości siebie i Innego, a także, poprzez wnikanie w istotę innych kultur, modelowanie kultury własnej grupy społecznej. Szkole przypisuje się ważną rolę w kształtowaniu wizji Innego, a zadanie to najtrudniejsze jest z bliskim Innym. W artykule wskazana jest pewna egzemplifikacja edukacji międzykulturowej realizowanej w liceum dla mniejszości węgierskiej na Słowacji. Na tle nakreślonej działalności tego liceum, ujętej porównawczo z sąsiednim liceum dla większości słowackiej, wskazana jest podjęta przez szkołę węgierską nietypowa współpraca, w innych szkołach w środowiskach z mniejszością niespotykana. Współpraca polega na wspólnych lekcjach i projektach uczniów szkoły dla mniejszości węgierskiej z uczniami ze szkoły dla większości w ramach wzajemnej wymiany uczniów. Ideę i pomysł tego projektu przedstawiony jest w wywiadzie z dyrektorką szkoły.

Keywords

PL

edukacja międzykulturowa; szkoła dla mniejszości

EN

intercultural education; minority school

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Edukacja Międzykulturowa
• Year: 2017
• Volume: 7
• Issue: 2
• Pages: 123-134

Dates

published

2017

Contributors

author

Janina Urban

References

• Chałas, K. 2009. Tożsamość postkonwencjonalna nauczyciela – między potrzebą, szansą, ucieczką, zagrożeniem. W: Chałas, K. red. Kreowanie tożsamości szkoły. Konteksty teoretyczne, poglądy, wyniki badań. T. 1. Lublin: Wydawnictwo KUL, ss. 97–102.
• http://www.novezamky.sk (dostęp: 23.08.2012).
• Lewowicki, T. 2000. W poszukiwaniu modelu edukacji międzykulturowej. W: Lewowicki, T., Ogrodzka-Mazur, E. i Szczurek-Boruta, A. red. Edukacja międzykulturowa w Polsce i na świecie. Katowice: UŚ, ss. 21–36.
• Lewowicki, T. 2005. Polityka – społeczeństwo – edukacja. O skomplikowanych uwarunkowaniach edukacji międzykulturowej. W: Lewowicki, T. i Ogrodzka-Mazur, E. red. Polityka społeczna i oświatowa a edukacja międzykulturowa. Cieszyn – Warszawa: UŚ – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, ss. 15–23.
• Mach, Z. 2008. Przedmowa. W: Paleczny T. Socjologia tożsamości. Kraków: Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Oficyna, ss. 7–16.
• Markowska, D. 1990. Teoretyczne podstawy edukacji międzykulturowej. Kwartalnik Pedagogiczny. 4, ss. 109–117.
• Nikitorowicz, J. 2000: Młodzież pogranicza kulturowego Białorusi, Polski, Ukrainy wobec integracji europejskiej. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie „Trans Humana”.
• Nikitorowicz, J. 2003. Wartości etnosu jako podstawa kształtowania tożsamości wielokulturowej, podłoże konfliktów kulturowych i cel edukacji międzykulturowej. W: Lewowicki, T., Ogrodzka-Mazur, E. i Gajdzica, A. red. Świat wartości i edukacja międzykulturowa. Cieszyn – Warszawa: UŚ – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, ss. 35–54.
• Olbrycht, K. 2003. Rola kształcenia aksjologicznego w działaniach pedagogicznych w społecznościach wielokulturowych. W: Lewowicki, T., Ogrodzka-Mazur, E. i Gajdzica, A. red. Świat wartości i edukacja międzykulturowa. Cieszyn – Warszawa: UŚ – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, ss. 212–219.
• Rabczuk, W. 2011. Edukacja międzykulturowa z perspektywy Rady Europy i Unii Europejskiej. W: Nikitorowicz, J., Sadowski, A. i Misiejuk, D. red. Edukacja międzykulturowa. Cz. 1. Pogranicze. Studia Społeczne. Tom XVII. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, ss. 54–68.
• Sztompka, P. 1997. Kulturowe imponderabilia szybkich zmian społecznych. Zaufanie, lojalność. Studia Socjologiczne. 4, ss. 5–19.
• Urban, J. 2014a. Mniejszości narodowe krajów Grupy Wyszehradzkiej w procesach integracyjnych Europy – tożsamość młodzieży mniejszości autochtonicznych. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Urban, J. 2014b. Kontakty szkół granicznych z Polską – na przykładzie szkół
• z Czeskiego Cieszyna. W: Lewowicki, T., Chojnacka-Synaszko, B. i Piechaczek-Ogierman, G. red.: Edukacja dzieci i młodzieży w środowiskach zróżnicowanych kulturowo. Cieszyn – Warszawa – Toruń: Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Stowarzyszenie Wspierania Edukacji Międzykulturowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, ss. 70–87.
• Witkowski, L. 1995. Ambiwalencja tożsamości z pogranicza kulturowego. W: Urlińska, M. M. red. Edukacja a tożsamość etniczna. Materiały z konferencji naukowej w Rabce. Toruń: UMK, ss. 11–23.
• Intercultural education – its assumptions and exemplification. The case of the activity conducted by the lower-secondary schoolwith Hungarian as the teaching language in Nové Zámky (Slovakia)

Identifiers

DOI

10.15804/em.2017.02.07

Biblioteka Nauki

1956358