Aktywność edukacyjna seniorów zamieszkującychpolską i czeską część Śląska Cieszyńskiego na przykładzie Cieszyńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku oraz Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego w Czeskim Cieszynie

• Authors: Katarzyna Jas

Title variants

EN

Educational activeness of senior citizens inhabiting the Polish and Czech part of Cieszyn Silesia – the case of the Third Age University and the Cross-Generation Regional University in Czech Cieszyn

Abstracts

EN

Educational activeness of senior citizens is an important issue as the dynamics of the changes taking place in various spheres of life requires from them the systematic acquisition and updating of knowledge. Many organizations and institutions create favourable conditions for the oldest age group to develop skills, increase qualifications and acquire knowledge. A lot of significance in this respect is attributed to the third age universities.The presented study is aimed at drawing attention to the role of the Third Age University in Cieszyn and the Cross-Generation Regional University in Czech Cieszyn in lifelong education of senior citizens inhabiting both parts of Cieszyn Silesia. These universities have become a place for deepening the bonds and cross-generation contacts. Referring to the theory of activeness, both institutions enable the elderly fulfilling alternative social roles and, in this way, enhance their self-development.

PL

Kwestia aktywności edukacyjnej seniorów jest istotnym zagadnieniem, gdyż dynamika zachodzących w różnych sferach życia przemian wymaga od osób starszych systematycznego zdobywania oraz aktualizowania wiedzy. Wiele organizacji, instytucji i placówek stwarza dogodne warunki do rozwijania umiejętności, podnoszenia kwalifikacji oraz przyswajania wiedzy najstarszej grupie wiekowej. Szczególne znaczenie w tym zakresie przypisuje się uniwersytetom trzeciego wieku. Celem tego opracowania jest zwrócenie uwagi na znaczenie Cieszyńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku oraz Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego w Czeskim Cieszynie w edukacji całożyciowej seniorów zamieszkujących polską i czeską część Śląska Cieszyńskiego. Uniwersytety te stają się miejscem zacieśniania więzi oraz kontaktów międzygeneracyjnych. W odniesieniu do teorii aktywności zapewniają seniorom wypełnianie alternatywnych ról społecznych, a co za tym idzie, przyczyniają się do samorozwoju osób starszych.

Keywords

PL

uniwersytet trzeciego wieku; edukacja ustawiczna; osoby starsze

EN

third age university; lifelong education; senior citizens; Cieszyn Silesia

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Edukacja Międzykulturowa
• Year: 2017
• Volume: 7
• Issue: 2
• Pages: 296-308

Dates

published

2017

Contributors

author

Katarzyna Jas

References

• Benešová, D. 2014. Gerontagogika. Vybrané kapitoly. Praha: Univerzita Jana Amose Komenského.
• Chabior, A. 2000. Rola aktywności kulturalno-oświatowej w adaptacji do starości. Kielce – Radom: ITE.
• Chlebowczyk, J. 1983. O prawie do bytu małych i młodych narodów: kwestia narodowa i procesy narodotwórcze we wschodniej Europie środkowej dobie kapitalizmu (od schyłku XVIII do początków XX w). Warszawa – Kraków: PWN, Śląski Instytut Naukowy. http://www.euregio-teschinensis.eu/slask-cieszynski/o-regionie/ (z dnia 23.06.2015 r.).
• Delors, J. 1998. Edukacja – jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO. Warszawa: Stowarzyszenie Oświatowców Polskich.
• Erikson, E. 2002. Dopełniony cykl życia. Poznań: Rebis.
• Erikson, E. 2000. Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Rebis.Grabowska, B. 2009. Edukacja ustawiczna dorosłych na pograniczu polsko-czeskim w kontekście wielokulturowości. W: Lewowicki, T., Szlosek, F. red. Kształcenie ustawiczne do wielokulturowości. Radom: ITE, s. 143.
• Grabowska, B. 2013. Poczucie tożsamości młodzieży uczącej się w szkołach z polskim językiem nauczania na Białorusi, Ukrainie i w Republice Czeskiej – studium porównawcze. Cieszyn – Toruń: Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Grotowska, S. 2011. Seniorzy w przestrzeni publicznej. Kapitał społeczny uczestników wspólnot, ruchów i stowarzyszeń katolickich. Kraków: Nomos.
• Halicka, M. i Kramkowska, E. 2012. Uczestnictwo ludzi starych w życiu społecznym. W: Hrynkiewicz, J. red. O sytuacji ludzi starszych. Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa, ss. 34–35.
• Halicki, J. 2000. Edukacja seniorów w aspekcie teorii kompetencyjnej. Studium historyczno-porównawcze. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie „Trans Humana”.
• Halicki, J. 2006. Społeczne teorie starzenia się. W: Halicka, M. i Halicki, J. red. Zostawić ślad na ziemi. Księga pamiątkowa dedykowana – Profesorowi Wojciechowi Pędichowi w 80. rocznicę urodzin i 55. rocznicę pracy naukowej. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 262.
• Halicki, J. 2000. Relacje międzygeneracyjne jako jeden z elementów poszerzających przestrzeń życiową ludzi starszych. W: Dzięgielewska, M. red. Przestrzeń życiowa i społeczna ludzi starszych. Łódź: Biblioteka Edukacji Dorosłych, s. 32 i n.
• http://pzko.cz/mur/815-dziaalno.html (z dnia 9.09.2014 r.).Kania, T. 2008. Specyfika Uniwersytetów Trzeciego Wieku – uwarunkowania demograficzne i społeczno-kulturowe (na przykładzie UTW z województwa śląskiego). W: Olbrycht, K., Koniecznej, i E. Skutnik, J. red. Upowszechnianie kultury – wyzwaniem dla edukacji kulturalnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 346.
• Konieczna-Woźniak, R. 2001. Uniwersytety Trzeciego Wieku w Polsce. Profilaktyczne aspekty edukacji seniorów. Poznań: Eruditus.
• Leszczyńska-Rejchert, A. 2005. Człowiek starszy i jego wspomaganie – w stronę pedagogiki starości. Olsztyn: UWM.
• Rubacha, K. 2008. Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: WAiP.Špatenková, N. 2013. Gerontagogika. Olomouc: Univerzita Palackého v Olomouci.
• Szymanek, Z. 2010. Podmiotowe i społeczne uwarunkowania edukacji seniorów. W: Szukalski, P. i Kałuża, D. red. Jakość życia seniorów XXI wieku. Ku aktywności. Łódź: Wydawnictwo Biblioteka, s. 171.
• Szymik, J. i Chwajol, D. 2012. Scriptum Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego. Vol. II, III. Czeski Cieszyn: Polski Związek Kulturalno-Oświatowy w Republice Czeskiej.
• Szymik, J. i Chwajol, D. 2010. Scriptum Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego. Vol. I. Czeski Cieszyn: Polski Związek Kulturalno-Oświatowy w Republice Czeskiej.
• Tokaj, A. 2008. Starość w perspektywie studiów pedagogicznych. Leszno: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Lesznie.
• Witkowski, L. 2000. Uniwersalizm pogranicza. O semiotyce kultury Michała Bachtina w kontekście edukacji. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Educational activeness of senior citizens inhabiting the Polish and Czech part of Cieszyn Silesia – the case of the Third AgeUniversity and the Cross-Generation Regional University in Czech Cieszyn

Identifiers

DOI

10.15804/em.2017.02.19

Biblioteka Nauki

1956338