Antropologia pedagogiczna i (między)kulturowa jako samodzielna dziedzina stworzona przez Konstantego Uszyńskiego

• Authors: Andrei Harbatski

Title variants

EN

Pedagogical and (inter)cultural anthropology as an independent discipline created by Konstanty Uszynski

Abstracts

EN

Pedagogical anthropology as a distinct research field began to take shape in the 19th century. Philosophers and educators in different countries began to speak about the role of pedagogical anthropology in education and upbringing and develop it as an independent branch of philosophical and pedagogical knowledge. In Germany Karl Schmidt (1819–1864) with his pupils and in Russia Konstantin Ushinsky (1823–1870) with his pupils were engaged in the development of pedagogical anthropology as an independent branch of knowledge. In fact, they were two schools, which did not always know about each other and worked on their own. Today there are a sufficiently large number of definitions of pedagogical anthropology as well as points of view on methodology and methods of research. If the studies of anthropologists carried out in England, France, Russia, the USA and Germany are taken into account, it is possible to single out several approaches concerning the definition of pedagogical anthropology. Pedagogical anthropology is considered to be 1) the methodology of sciences about upbringing and a kind of basis of general pedagogy, which includes scientific results of knowledge about the man in the course of upbringing; 2) complete and systematic knowledge about an educated and educating person and as an independent area about education; 3) an integrative science about the man as a subject and object of education; 4) the science generalizing diverse knowledge about the man as a subject of upbringing, and it in its turn demands the definition of its methods, subject, object, aims and tasks; 5) the science systematizing and generalizing the whole system of earlier acquired knowledge of the future specialist, who will have not only to know and control the problem “I”, but the problem of correlation of this “I” with the “I” of others, as well as to work in the “man-man” system.

PL

Antropologia pedagogiczna jako określona dziedzina nauki zaczęła kształtować się w XIX wieku. Filozofowie i pedagodzy z różnych państw zaczęli wypowiadać się na temat roli antropologii pedagogicznej w nauczaniu i wychowaniu i opracowywać ją jako samodzielną dziedzinę wiedzy filozoficznej i pedagogicznej. W Niemczech opracowaniem antropologii pedagogicznej jako samodzielnej dziedziny wiedzy zajmował się Karl Schmidt (1819–1864) wraz ze swoimi uczniami, a w Rosji – Konstanty Uszyński (1823–1870), również wspólnie ze swoimi uczniami. W istocie były to dwie szkoły, które nie zawsze wiedziały o swoim istnieniu i pracowały samodzielnie. Aktualnie w antropologii pedagogicznej istnieje dość duża liczba jej definicji, a także punktów widzenia, jeżeli chodzi o metodologię i metody badawcze. Jeżeli uwzględnimy badania antropologów przeprowadzone w Anglii, Francji, Rosji, USA i Niemczech, to możemy wyróżnić kilka podejść dotyczących definicji antropologii pedagogicznej. Antropologia pedagogiczna rozpatrywana jest jako: 1. metodologia nauk o wychowaniu i jako swoista podstawa pedagogiki ogólnej, do której wchodzą wyniki wiedzy naukowej na temat człowieka w procesie wychowania; 2. jednolita i systemowa wiedza o człowieku wychowywanym i wychowującym i jako samodzielny kierunek o nauczaniu; 3. jako integracyjna nauka o człowieku – podmiocie i przedmiocie kształcenia; 4. jako nauka uogólniająca różnorodną wiedzę o człowieku – podmiocie wychowania, co z kolei wymaga określenia jej metod, przedmiotu, podmiotu, celów i zadań; 5. antropologia pedagogiczna i międzykulturowa, która systematyzuje i podsumowuje cały system wiedzy, umożliwiający regulowanie zarówno problemu Ja, jak i problemu współzależności Ja z innymi Ja oraz pracę w systemie „człowiek–człowiek”.

Keywords

PL

antropologia pedagogiczna; Konstanty Uszyński; indywiduum człowieka; antropologiczne uzasadnienie pedagogiki; teoretyczne podstawy antropologii pedagogicznej; edukacja międzykulturowa

EN

pedagogical anthropology; Konstantin Ushinsky; the person’s individuality; theoretical fundamentals of pedagogical anthropology; intercultural education

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Edukacja Międzykulturowa
• Year: 2018
• Volume: 8
• Issue: 1
• Pages: 63-75

Dates

published

2018

Contributors

author

Andrei Harbatski

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• История педагогики Карла Шмидта. 1881. Т. 4. Ч.2. Москва: Издательство Мартынова (Historia pedagogiki Karola Schmidta. 1881. T. 4. Cz. 2. Moskwa: Wydawnictwo Martynova).
• Коджаспирова, Г. 2005. Педагогическая антропология. Москва: Издательство Гардарини (Kodżaspirova, G. 2005. Antropologia pedagogiczna. Moskwa: Gardarini).
• Ушинский, К. 1950. Собрание сочинений. Человек как предмет воспитания. Опыт педагогической антропологии. Т. 8. Москва – Ленинград: Издательство Академия Педагогических Наук (Uszyński, K. 1950. Zbiór utworów. Człowiek jako przedmiot wychowania. Eksperyment antropologii pedagogicznej. T. 8. Moskwa – Leningrad: Wydawnictwo Akademii Nauk Pedagogicznych).
• Ушинский, К. 1950. Собрание сочинений. Человек как предмет воспитания. Опыт педагогической антропологии. Т. 9. Москва: Издательство Академия Педагогических Наук (Uszyński, K. 1950. Zbiór utworów. Człowiek jako przedmiot wychowania. Eksperyment antropologii pedagogicznej. T. 9. Moskwa – Leningrad: Wydawnictwo Akademii Nauk Pedagogicznych).
• Ушинский, К. 1950. Собрание сочинений. Материалы к третьему тому «Педагогической антропологии». Т. 10. Москва – Ленинград: Издательство Академия Педагогических Наук (Uszyński, K. 1950. Zbiór utworów. Materiały do trzeciego tomu „Antropologii pedagogicznej”. T. 10. Moskwa – Leningrad: Wydawnictwo Akademii Nauk Pedagogicznych).

Identifiers

DOI

10.15804/em.2018.01.04

Biblioteka Nauki

1956290