Types of identity among people in their late adulthood, who reside in both Polish and Czech parts of Cieszyn Silesia

• Authors: Katarzyna Jas

Abstracts

EN

Identity, as self-definition, self-determination, is the primary experience of a human being and the foundation for the quality life creation. Change and consolidation of identity among people in their late adulthood, who reside in both the Polish and Czech parts of Cieszyn Silesia, have been seen in different areas: at the border of two countries, among nationalities, societies, cultures, etc. They are created by mutual influence, relations, bonds, meanings, identifications, material aspects, and infrastructure. The conditions influence an individual and make them choose, adopt active actions that create their lives. The following study is to present the results of research conducted in Cieszyn and Czech Cieszyn. The aim of the research is to recognize the types of identities among people in their late adulthood who reside in both the Polish and Czech parts of Cieszyn Silesia. The results of research conducted indicated that among people in their late adulthood who reside in the Polish and Czech parts of Cieszyn Silesia different types of identities can be noticed: one-dimensional, two-dimensional, multidimensional (enriched).

PL

Tożsamość, jako definicja siebie, samookreślenie, jest pierwotnym doświadczeniem człowieka i podstawą kształtowania się jakości życia. Zmiana i ugruntowanie się tożsamości osób w wieku późnej dorosłości zamieszkujących polską i czeską część Śląska Cieszyńskiego dokonuje się w przestrzeni pogranicza państw, narodów, społeczności, kultur itp. Kreują ją wzajemne oddziaływania, relacje i więzi międzyludzkie, znaczenia, identyfikacje, elementy materialne oraz infrastruktura. Te warunki stawiają jednostkę przed koniecznością wyboru, aktywnego działania kreującego jej życie. Niniejsze opracowanie jest komunikatem z badań przeprowadzonych w Cieszynie oraz Czeskim Cieszynie. Celem podjętych poczynań badawczych jest poznanie typów tożsamości u osób w wieku późnej dorosłości zamieszkujących polską i czeską część Śląska. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że u osób w wieku późnej dorosłości zamieszkujących polską i czeską część Śląska Cieszyńskiego dostrzec można różne typy tożsamości: jednowymiarową, dwuwymiarową, wielowymiarową (wzbogaconą).

Keywords

PL

typy tożsamości; osoby w wieku późnej dorosłości; Śląsk Cieszyński

EN

identity; types of identity; people in their late adulthood; Cieszyn Silesia

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Edukacja Międzykulturowa
• Year: 2020
• Volume: 12
• Issue: 1
• Pages: 182-195

Dates

published

2020

Contributors

author

Katarzyna Jas

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Berger, P.L. i Luckmann, T. 1983. Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: PIW.
• Chlebowczyk, J. 1983. O prawie do bytu małych i młodych narodów: kwestia narodowa i procesy narodotwórcze we wschodniej Europie środkowej dobie kapitalizmu (od schyłku XVIII do początków XX w). Warszawa – Kraków: WN PWN.
• Dyczewski, L. 2013. Tożsamość i patriotyzm. In: Nikitorowicz, J. ed. Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej? Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, pp. 173–189.
• Ferguson, G.A. i Takane, Y. 2004. Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: WN PWN.
• Frankfort-Nachmias, C. i Nachmias, D. 2001. Metody badawcze w naukach społecznych. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Grabowska, B. 2008. Czynniki socjalizacyjno-wychowawcze w procesie kształtowania się tożsamości mieszkańców pogranicza. In: Lewowicki, T., Grabowska, B. i Gajdzica, A. eds. Socjalizacja i kształtowanie się tożsamości – aktualne doświadczenia na pograniczu polsko-czeskim. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, pp. 11–22.
• Grabowska, B. 2013. Poczucie tożsamości młodzieży uczącej się w szkołach z polskim językiem nauczania na Białorusi, Ukrainie, i w Republice Czeskiej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Harwas-Napierała, B. i Trempała, J. 2002. Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: WN PWN.
• Kłoskowska, A. 1996. Kultury narodowe u korzeni. Warszawa: WN PWN.
• Lewowicki, T. 2008. O podstawowych warunkach pomyślnej pracy nauczycieli w sytuacji wielokulturowości. In: Lewowicki, T., Ogrodzka-Mazur, E. i Szczurek-Boruta, A. eds. Praca nauczyciela w warunkach wielokulturowości – studia i doświadczenia z pogranicza polsko-czeskiego. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, pp. 21–22.
• Lewowicki, T. 1997. Wyznaczniki tożsamości narodowej (wiedza o determinantach tożsamości i zachowań tożsamościowych jako element edukacji). In: Jasiński, Z. i Kozłowska, A. eds. Tożsamość narodowa młodzieży na pograniczach. Opole: UO, pp. 35–40.
• Luszniewicz, A. i Słaby, T. 2001. Statystyka z pakietem komputerowym STATISTICATM Teoria i zastosowania. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Melosik, Z. i Szkudlarek, T. 2008. Kultura, tożsamość i edukacja – migotanie znaczeń. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Nikitorowicz, J. 1995. Tożsamość. Edukacja międzykulturowa. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie „Trans Humana”.
• Nikitorowicz, J. 2003. Typy tożsamości człowieka w społeczeństwie zróżnicowanym kulturowo. Chowanna. 1 (20), pp. 50–66.
• Pilch, T. i Bauman, T. 2001. Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Rubacha, K. 2008. Metodologia badań nad edukacją. Warszawa: WAiP.
• Szczurek-Boruta, A. i Grabowska, B. 2009. Dynamika kształtowania się tożsamości młodzieży – ku tożsamości wzbogaconej. In: Lewowicki, T., Ogrodzka-Mazur, E. i Szczurek-Boruta, A. eds. Poczucie tożsamości i stosunek młodzieży do wybranych kwestii społecznych – studium z pogranicza polsko-czeskiego. Cieszyn – Warszawa – Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, pp. 21–64.
• Szczurek-Boruta, A. 2014. O przygotowaniu nauczycieli do pracy w warunkach wielokulturowości – konteksty opinie studentów, propozycje. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Identifiers

DOI

10.15804/em.2020.01.11

Biblioteka Nauki

1877411