Specyfika dyskursu prasowego na temat badań PISA w Niemczech (2001-2010)

• Authors: Inetta Nowosad , Anna Borkowska

Title variants

EN

Specificity of the press discourse on the PISA Survey in Germany (2001-2010)

Abstracts

EN

In Germany, the poor performance of German pupils in the PISA study compared to their peers in other countries became a source of an intense discussion that is strongly fueled in the media. Public space has become a type of platform for the exchange of information on the condition of German education as well as on the ongoing changes. The aim of the article is to present the main topics addressed by the German press in the first decade (2001-2010) after the publication of PISA results. A method of Critical Discourse Analysis was used in the research process, which made it possible to draw a conclusion that, on the one hand, educational problems highlighted by the media reflect society’s interest in education, and on the other hand, they may lead to an in-depth scrutiny of the emphasised phenomena, as well as of decisions to take specific, initiatives at the grassroots level (theory of utility and benefit, theory of opposite decoding). Press articles from national newspapers and magazines from selected federal states (depending on high or low achievements of their pupils) were analyzed, taking into account different political options.

PL

W Niemczech słabe osiągnięcia niemieckich uczniów w badaniach PISA na tle rówieśników w innych krajach stały się zarzewiem intensywnie przebiegającej dyskusji, mocno podsycanej w mediach. Przestrzeń publiczna stała się swoistą platformą wymiany informacji na temat kondycji niemieckiej edukacji i dokonujących się zmian. Celem artykułu jest prezentacja głównych tematów dyskursu prasowego toczącego się na łamach prasy niemieckiej w pierwszej dekadzie (2001-2010) po opublikowaniu wyników badania PISA. W procesie badawczym wykorzystano metodę Krytycznej Analizy Dyskursu, która pozwala na przyjęcie założenia, że podejmowane przez media sprawy dotyczące oświaty z jednej strony stanowią odzwierciedlenie zainteresowania społeczeństwa edukacją, z drugiej - mogą prowadzić do pogłębionego przyglądania się wskazywanym zjawiskom i decyzji o podjęciu określonego, oddolnego działania (teoria użytkowania i korzyści, teoria przeciwstawnego dekodowania). Analizie poddano artykuły prasowe z dzienników i czasopism o zasięgu ogólnokrajowym oraz wybranych krajów związkowych (ze względu na wysokie lub niskie osiągnięcia ich uczniów) z uwzględnieniem odmiennych opcji politycznych.

Keywords

PL

PISA; debata oświatowa; dyskurs prasowy; polityka edukacyjna w Niemczech

EN

PISA; educational debate; press discourse; education policy in Germany

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Edukacja Międzykulturowa
• Year: 2021
• Volume: 15
• Issue: 2
• Pages: 164-183

Dates

published

2021

Contributors

author

Inetta Nowosad

• Uniwersytet Zielonogórski

author

Anna Borkowska

• Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku

References

• Avenarius, H., Ditton, H., Döbert, H., Klemm, K., Klieme, E., Rürup, M., Tenorth, H.-E., Weishaupt, H. i Weiß, M. 2003. Bildungsbericht für Deutschland. Erste Befunde. Wydawnictwo Opladen.
• BMBWK – Bundesministerium für Bildung, Wissenschaft und Kultur 2004. Bildungsentwicklung in Österreich: 2002–2003. Wien, s. 124.
• Borkowska, A. 2013. Reakcja wybranych krajów na wyniki programu PISA. Dialogi o Kulturze i Edukacji. 1 (2), ss. 53–70.
• Brudzińska, P. 2018. Światowe reperkusje badań PISA. Wokół nowej kontroli edukacji. Studia Edukacyjne. 51, ss. 227–236.
• Darnstädt, T., Koch, J., Mohr, J., Neumann, C., Wensierski, P. 10.12.2001. Mangelhaft. Setzen. Der Spiegel. https://www.spiegel.de/spiegel/print/d-20960899.html (11.10.2014).
• Deutsches PISA-Konsortium, red. 2001. PISA 2000 – Basiskompetenzen von Schülerinnen und Schülern im internationalen Vergleich. Wydawnictwo Opladen.
• Deutsches PISA-Konsortium, red. 2002. Pisa 2000 – Die Länder der Bundesrepublik Deutschland im Vergleich. Wydawnictwo Opladen.
• Deutsches PISA-Konsortium, red. 2003. PISA 2000 – Ein differenzierter Blick auf die Länder der Bundesrepublik Deutschland. Wydawnictwo Opladen.
• Dobrołowicz, J. 2010. Jaki jest chłopak? Kielce: Wydawnictwo WUH-P J. Kochanowskiego.
• Einfach keine Lust. 17.12.200. Der Spiegel. https://www.spiegel.de/lebenundlernen/schule/pisa-debakel-einfach-keine-lust-a-172367.html (11.10.2014).
• Ernüchterung nach Jahrzehnten deutscher Bildungsreform, „Basler Zeitung“, 5.12.2001, Za: Botho von Kopp, Schweiz. Zusammengestellt nach Berichten der Schweizer Presse,www.pedocs.de (10.11.2013).
• Farnicka, M. i Nowosad, I. 2018. Changes in the press discourse (2000–2016) on the process of school development. W: Dorczak, R. red. Leading and Managing for Development. Kraków: Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, pp. 79–89.
• Filipiak, M. 2003. Homo communicans. Lublin: UMCS.
• Frenkel, U. i Stengel, E. 25.06.2002. Bayern im Himmel, Bremen am Boden. Tagesspiegel https://www.tagesspiegel.de/politik/bayern-im-himmel-bremen-am-boden/324106.html (10.11.2015).
• Greger, D. 2012. When PISA does not matter? The case of Czech Republic and Germany. Human Affairs. 22, pp. 31–42.
• Holzapfel, H. 1996. Schule 2000. Bildungspolitische Thesen für die Schule von morgen. Frankfurt am Main: Wydawnictwo VAS.
• Karg, I. 2005. Mythos PISA. Vermeintliche Vergleichbarkeit und die Wirklichkeit eines Vergleichs. Göttingen: Wydawnictwo V&R Unipress.
• Kerstan, T. 1.12.2011. Der heilsame Schock. Zehn Jahre nach der Veröffentlichung der ersten Pisa-Studie. Was bleibt? Die Zeit. 49. https://www.zeit.de/2011/49/C-Pisa-Rueckblick (20.03.2015).
• Kielmann, S. 2002. Alles halb so wild? Das deutsche Abschneiden bei der PISA-Studie im Spiegel der internationalen Presse. Hausarbeit für Erziehungswissenschaftliches Seminar Theorie der Schule. Heilderberg: Sommersemester bei Dr. Gerstner, Ruprecht-Karls-Universität.
• Kusch, R. 4.12.2011. Schock über das deutsche Schulmittelmaß durch PISA. Deuchlandfunk-Kultur. https://www.deutschlandfunkkultur.de/schock-ueber-das-deutsche-schulmittelmass-durch-pisa.932.de.html?dram:article_id=131375 (20.04.2015).
• Kwieciński, Z. 1998. O warunkach koniecznych i zagrożeniach reformy. Problemy Opiekuńczo- 7, ss. 28–31.
• Lutz, M. 22.06.2002. Lesen, Rechnen, Wissenschaft: Bayern vorn. Die Welt https://www.welt.de/print-welt/article396005/Lesen-Rechnen-Wissenschaft-Bayern-vorn.html (10.11.2015).
• Melosik, Z. 1994. Poststrukturalizm i społeczeństwo. W: Brzeziński, J. i Witkowski, L. red. Edukacja wobec zmiany społecznej. Poznań – Toruń: „Edytor”, ss. 200–221.
• Nowosad, I. 2003. Perspektywy rozwoju szkoły. Szkice z teorii szkoły. Warszawa: IBE.
• Nowosad, I. 2008. Autonomia szkoły publicznej w Niemczech. Poszukiwania, konteksty, uwarunkowania. Zielona Góra: UZ.
• Nowosad, I. 2010. O wspólną troskę... Znaczenie szkoły i edukacji w debacie publicznej. W: Syrek, E. red. Czas społeczny akademickiego uczestnictwa w rozwoju i doskonaleniu civil socjety. Katowice: UŚ, ss. 301–311.
• Picht, G. 1964. Die deutsche Bildungskatastrophe. Olten und Freiburg.
• PISA – Spezialist Jahnke warnt vor „Testeritis“ in Deutschland. 17.11.2006. Deutschlandfunk Kultur. https://www.deutschlandfunkkultur.de/pisa-spezialist-jahnke-warnt-vor-testeritis-in-deutschland.954.de.html?dram:article_id=142473 (20.04.2017).
• Potulicka, E. 2014. Neoliberalne reformy edukacji w Stanach Zjednoczonych. Od Ronalda Reagana do Baracka Obamy. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Raidt, T. 2012. Bildungsreformen nach PISA. Paradigmenwechsel und Wertewandel. Hamburg: Wydawnictwo Tredition.
• Ricken, N. 2007. Das Ende der Bildung als Anfang. W: Harring, M. red. Perspektiven der Bildung. Wiesbaden: Wydawnictwo VS Verlag für Sozialwissenschaften, ss. 15–40.
• Scholz, K. 2001, Wir sind noch einmal davongekommen. Die Presse. Za: De Olano, D. 2010. Gewinner, Verlierer und Exoten – PISA in sieben weiteren W: Das PISA – Echo Internationale Reaktionen auf die Bildungsstudie. Knodel, Ph. i in. Frankfurt/New York: Wydawnictwo Campus Verlag.
• Schröder stellt Bildungs-Kompetenz der Länder in Frage. 26.06.2002. Frankfurter Allgemeine https://www.faz.net/aktuell/politik/pisa-e-schroeder-stellt-bildungs-kompetenz-der-laender-in-frage-160452.html (20.04.2017).
• Sind deutsche Schüler doof? 13.12.2001. Der Spiegel https://www.spiegel. de/lebenundlernen/schule/die-pisa-analyse-sind-deutsche-schueler-doof-a-172357.html (11.10.2014).
• Seitz, K. 2003. Der schiefe Turm von PISA – nur die Spitze eines Eisbergs? Der PISA-Schock und der weltweite Umbau der Bildungssysteme. Zeitschrift für internationale Bildungsforschung und Entwicklungspädagogik. 26 (1), ss. 2–8.
• Śliwerski, B. 2001. Awans zasobów ludzkich. Życie Szkoły. 5 (622), ss. 258–263.
• Tillmann, K.J. 2005. Die PISA-Studie und ihre bildungspolitische Verarbeitung in Deutschland In den Jahren 2001–2004. Kwartalnik Pedagogiczny. 2 (196), ss. 91–105.
• TIMSS III Deutschland November 2000. Der Abschlussbericht. Berlin.
• Toman, H. 2011. Die PISA – Vergleichsstudie und der öffentliche Meinungsaustausch. Das Lesebuch einer kritischen Bestandsaufnahme. Baltmannsweiler: Wydawnictwo Schneider Verlag Hohengehren GmbH.
• Waldow, F. 2009. What PISA Did and Did Not Do: Germany after the “PISA – shock”. European Educational Research Journal. 8 (3), ss. 476–483.
• Wendel, H.J. 2003. Gibt es eine neue deutsche Bildungsmisere? W: Hansel, T. red. PISA und die Folgen? Die Wirkung von Leistugsvergleichsstudien in der Schule. Herbolzheim: Wydawnictwo Centaurus Verlag, pp. 13–16.
• World Bank 2002. Lifelong Learning in the Global Knowledge Economy. Washington: The World Bank.
• Zymek, B. 2003. Ursachen und Konsequenzen von PISA 2000. W: Rustemeyer, D. red. Erziehung in der Moderne. Festschrift für Franzjörg Baumgart. Würzburg: Königshausen & Neumann, ss. 207–236.

Identifiers

DOI

10.15804/em.2021.02.09

Biblioteka Nauki

1878206