Religijność i poczucie tożsamości studentów z Czech, Polski i Słowacji

• Authors: Barbara Grabowska

Title variants

EN

Religiousness and the sense of identity of students from the Czech Republic, Poland, and Slovakia

Abstracts

PL

Problematyka poruszana w artykule obejmuje kwestie związane z religijnością studentów. W tej kategorii uwzględniono ich strukturę wyznaniową, stosunek do religii, samoocenę istoty religii w życiu, częstotliwość uczestnictwa w praktykach religijnych – ukazano te kategorie w relacji do poczucia tożsamości. Badania z zastosowaniem metody ankiety przeprowadzono wśród studentów z Czech, Polski i Słowacji mieszkających na terenach zróżnicowanych kulturowo. Wyniki badań pozwalają zauważyć dokonujące się zmiany w społeczeństwach polskim i słowackim. Młodzi ludzie korzystają z możliwości dokonywania wyborów, które dotyczą nie tylko wykształcenia, drogi zawodowej, ale również przekonań, zachowań i działań w sferze religijnej. Wolność wyboru u badanych studentów przejawia się między innymi w odczuwaniu wielowymiarowej tożsamości oraz w świadomej przynależności do Kościoła. Wśród badanej młodzieży studenckiej – zarówno w Czechach, w Polsce, jak i w Słowacji – dostrzegamy indywidualizację religijności przejawiającą się w odejściu od przynależności religijnej, a także w „przynależności bez wiary”. Studenci deklarują wiarę w Boga, nie zawsze przy tym podają swoje wyznanie i zarazem podkreślają ważność religii w ich życiu.

EN

The subject matter explored in the article include the issues related to religiousness of university students. This category comprises their denominational structure, their attitude to religion, their self-evaluation of the essence of religion in life, the frequency of participation in religious practices. These categories are shown in relation to their sense of identity. The research with the use of the survey method was conducted among students from the Czech Republic, Poland and Slovakia who live in culturally diverse territories. The research results show the ongoing changes in Polish and Slovak societies. Young people take advantage of the possibility of making choices and their choices concern not only education and professional paths, but also the beliefs, behaviour and activities in the religious sphere. The surveyed students’ freedom of choice is manifested, among others, in their sense of a multidimensional identity and in the consciousness of belonging to the Church. Among the surveyed university youth – in the Czech Republic, Poland and Slovakia – one can observe the individualization of religiousness in the form of the departure from religious affiliation, as well as in “belonging without faith”.

Keywords

PL

Polska; studenci; poczucie tożsamości; religijność; Słowacja; Czechy

EN

Poland; students; religiousness; Czech Republic; Slovakia; sense of identity

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Edukacja Międzykulturowa
• Year: 2023
• Volume: 21
• Issue: 2
• Pages: 85-97

Dates

published

2023

Contributors

author

Barbara Grabowska

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000325580294

References

• Grabowska, B. 1995. Religijność młodzieży Podbeskidzia. W: Lewowicki, T. red. Społeczności młodzieżowe na Pograniczu. Cieszyn: Uniwersytet Śląski – Filia w Cieszynie, ss. 67–81.
• Gudaszewski, G. 2015. Struktura narodowo-etniczna, językowa i wyznaniowa ludności Polski. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011.
• Huntington, S.P. 2000. Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego. Jankowska, H. Tłum. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
• Jakimowicz-Pisarska, I. 2018. Życie religijne Czechów, czyli laicyzacja naszych południowych sąsiadów. Przegląd Religioznawczy. 3 (269).
• Jirásek, Z. i Małkiewicz, A. 2005. Polska i Czechosłowacja w dobie stalinizmu (1948–1956). Studium porównawcze. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
• Náboženské vyznanie. Sčítanie obyvateľov, domov a bytov 2021. Štatistický úrad Slovenskej republiky. https://www.scitanie.sk/k-rimskokatolickemu-vyznaniu-sa-prihlasilo-56-obyvatelov. (4.02.2023).
• Mariański, J. 2014. Kontrowersje wokół relacji religii i moralności. Tożsamość czy rozbieżność? Studium socjologiczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Mariański, J. 2022. Doświadczenie religijne w życiu codziennym młodzieży polskiej w XXI wieku. Czasopismo Internetowe. 2 (38), ss. 15–36.
• Náboženská ví 2021. Obyvatelstvo podle náboženské víry a kraju. https://www.czso.cz/csu/scitani2021/nabozenska-vira (4.02.2023).
• Nikitorowicz, J. 2017. Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i ustawicznie kształtującej się tożsamości. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Patočka, J. 1997. Kim są Czesi? Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.
• Piwowarski, W. 1975. Operacjonalizacja pojęcia „religijność”. Studia Socjologiczne. 4, ss. 158–175.
• Różańska, A. 2011. Religijność i kształtowanie tożsamości religijnej młodzieży w społecznościach wielokulturowych. W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur i A. Szczurek-Boruta (red.): Edukacja międzykulturowa – dokonania, problemy, perspektywy. Cieszyn – Warszawa – Toruń: Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Wydawnictwo Adam Marszałek, ss. 241–265.
• Štefaňak, O. 2018. Religijność młodzieży słowackiej w procesie przemian. Przegląd Religioznawczy – The Religious Studies Review. 2 (268), ss. 113–127.
• Trzebiatowska, M. 2010. Grace Davie wizja socjologii religii w Europie i na świecie. 9–17. W: Dawie, G., Socjologia religii. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Wyznania religijne w Polsce w latach 2019–2021. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/inne-opracowania/wyznania-religijne/wyznania-religijne-w-polsce-2019-2021,5,3.html.
• Zenderowski, R. 2010. Religia a słowacka tożsamość narodowa. Przegląd Zachodni. 1, ss. 163–185.
• Zenderowski, R. 2011. Religia i tożsamość narodowa i nacjonalizm w Europie Środkowo-Wschodniej. Między etnicyzacją religii a sakralizacją etosu (narodu). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Identifiers

DOI

10.15804/em.2023.02.06

Biblioteka Nauki

19931661