Plany życiowe mieszkańców pogranicza polsko-czeskiego na tle porównawczym

• Authors: Sławomir Śliwa

Title variants

EN

Life plans of the inhabitants of the Polish-Czech borderland against a comparative background

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy części badań realizowanych wśród uczniów i studentów z pogranicza polsko-czeskiego (powiat prudnicki, nyski i opolski po polskiej stronie i kraj morawsko-czeski po stronie czeskiej) w ramach projektu z euroregionu Pradziad. Celem teoretycznym projektu było poznanie stylu i jakości życia mieszkańców pogranicza czesko-polskiego, ich planów życiowych i tożsamości, na obszarze działalności euroregionu Pradziad, a także wiedzy młodych mieszkańców pogranicza o życiu i problemach sąsiadów z zagranicy. Celem praktycznym projektu było uzmysłowienie roli jakości życia dla funkcjonowania społeczeństwa poprzez popularyzację zagadnienia (konferencja, publikacje) oraz możliwości wzbogacania wiedzy młodych mieszkańców. W artykule zaprezentowana jest tylko część badań, która dotyczy opinii respondentów na temat planów życiowych w kontekście pogranicza polsko-czeskiego. Analiza ta dotyczyła jednego z pytań szczegółowych badań: Jakie są plany życiowe uczniów i studentów z pogranicza polsko-czeskiego? Wyniki badań przedstawiają deklaracje związane z planami pozostania w ojczyźnie, postrzeganiem swojego miejsca zamieszkania czy też dostrzeżeniem różnych walorów własnych miejscowości i krajów. W analizie danych zastosowano metody statystyczne związane z testowaniem statystycznej istotności różnic między zmiennymi testem Chi-kwadrat (x²).

EN

The article concerns a part of the research carried out among learners and university students from the Polish-Czech border area (Prudnik, Nysa and Opole counties on the Polish side and Moravian-Czech district on the Czech side) within the Pradziad Euroregion Project. The theoretical aim of the project was to get to know the lifestyle and quality of life of the inhabitants of the Czech-Polish border area, their life plans and identity, as regards the activities of the Pradziad Euroregion, as well as the knowledge of young borderland inhabitants about the life and problems of their neighbours from abroad. The practical aim of the project was to raise awareness of the role of quality of life for the functioning of the society by popularising the issue (conferences, publications) and the possibility of enriching the knowledge of these young inhabitants. This article presents only the part of the research that deals with respondents’ opinions on life plans in the context of the Polish-Czech borderland. The analysis was focused on one of the specific questions of the research: What are the life plans of pupils and university students from the Polish-Czech borderland? The research results refer to the declarations related to plans to stay in the homeland, perceptions of the respondents’ place of residence, or perceptions of the different qualities of their own towns and countries. In the data analysis, statistical methods related to testing the statistical significance of differences between variables with the Chi-square test (x2) were applied.

Keywords

PL

plany życiowe; pogranicze polsko-czeskie; euroregion; młodzi ludzie; ojczyzna

EN

life plans; Polish-Czech borderland; Euroregion; young people; homeland

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Edukacja Międzykulturowa
• Year: 2023
• Volume: 21
• Issue: 2
• Pages: 117-132

Dates

published

2023

Contributors

author

Sławomir Śliwa

• Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu

• https://orcid.org/0000000304650644

References

• Badowska, M. 2015. Programy szkoły wielokulturowej w kontekście zwiększania integracji społecznej i komunikacji międzykulturowej. Edukacja Międzykulturowa. 4, ss. 267–288.
• Cudowska, A., Walewska, M. 2020. Międzykulturowość w szkole w percepcji twórczych nauczycieli. Edukacja Międzykulturowa. 1 (12), ss. 139–154.
• Hruzd-Matuszczyk, A. 2019. Szkoły z polskim językiem nauczania wyzwaniem dla edukacji XXI wieku – wybrane zagadnienia. Edukacja Międzykulturowa. 2 (11), ss. 235–254.
• https://www.czso.cz (16.03.2021).
• https://severnimorava.travel/pl (16.03.2021).
• Fitek-Chybzińska, J. 2018. Migracje zarobkowe Polaków IX. Wrocław: Work Service S.A. https://www.workservice.com/ (16.03.2021).
• Grabowska, B. 2021. Edukacja w szkołach z polskim językiem nauczania na Zaolziu w opiniach uczniów i ich rodziców. Edukacja Międzykulturowa. 2 (15), ss. 204–220.
• Jakimiuk, B. 2012. Aspiracje i plany zawodowe studentów pedagogiki KUL w kontekście czynników wspomagających wejście na rynek pracy. W: Dudak, A., Klimkowska, K. i Różański, A. red. Przygotowanie zawodowe młodych pedagogów. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, ss. 101–123.
• Jasiński, Z. 2004. Plany życiowe i zamierzenia życiowe młodzieży polskiej z pogranicza polsko-czeskiego. W: Jasiński, Z., Lewowicki, T. i Nikitorowicz, J. red. Plany życiowe młodzieży z terenów pogranicznych. Opole: Wydawnictwo UO, ss. 55–72.
• Karcz, E. 2004. Plany życiowe młodzieży niemieckiej na pograniczu niemiecko-polskim. W: Jasiński, Z., Lewowicki, T. i Nikitorowicz, J. red. Plany życiowe młodzieży z terenów pogranicznych. Opole: Wydawnictwo UO, ss. 19–38.
• Lewowicki, T. 2013. Edukacja wobec odwiecznych i współczesnych problemów świata – konteksty i wyzwania edukacji międzykulturowej. Edukacja Międzykulturowa. 2, ss. 19–37.
• Lewowicki, T. 2004. O pojmowaniu planów życiowych oraz społeczno-kulturowych uwarunkowaniach tych planów. W: Jasiński, Z., Lewowicki, T. i Nikitorowicz, J. red. Plany życiowe młodzieży z terenów pogranicznych. Opole: Wydawnictwo UO, ss. 7–12.
• Melosik, Z. 2007. Teoria i praktyka edukacji wielokulturowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Nikitorowicz, J. 2007. Edukacja międzykulturowa. Kreowanie tożsamości dziecka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Nikitorowicz, J. 2009. Edukacja regionalna i międzykulturowa. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Nowak, Z.M. i Jasiński, Z. 2020. Wstęp. W: Jasiński, Z. i Nowak, Z.M. red. Jakość i styl życia oraz plany życiowe i tożsamość kulturowa mieszkańców polsko-czeskiego pogranicza po przyjęciu Polski i Czech do Unii Europejskiej. Kraków: Petrus, ss. 9–15.
• Ogrodzka-Mazur, E. 2021. Identyfikacja narodowe młodzieży akademickiej jako efekt kategoryzowania społecznego na pograniczu polsko-czeskim. Edukacja Międzykulturowa. 2 (15), ss. 221–237.
• Olszowy, J. 2016. Wybrane aspekty migracji zarobkowych i ich wpływ na rynek pracy. Rynek, Społeczeństwo, Kultura. 2 (18), ss. 6–11.
• Eurostat. 2019. Quality of life in 2018. http://ec.europa.eu/eurostat (15.03.2021).
• Sobecki, M. 2014. Komunikacja międzykulturowa w wymiarze religijnym jako wyzwanie edukacyjne. W: Nikitorowicz, J., Muszyńska, J. i Boćwińska-Kiluk, B. red. Od wielokulturowości miejsca do międzykulturowości relacji społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak, ss. 107–118.
• Szafrańska, A. 2019. (nie)Wiedza nauczycieli mieszkających na pograniczu polsko-czeskim o swoich sąsiadach. Edukacja Międzykulturowa. 2 (9), ss. 195–206.
• Szczurek-Boruta, A. 2007. Zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania w środowiskach zróżnicowanych kulturowo i gospodarczo. Studium pedagogiczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Szewczuk, W. 1990. Psychologia. Warszawa: WSiP.

Identifiers

DOI

10.15804/em.2023.02.08

Biblioteka Nauki

19925018