Aleksander Gieysztor i Gerard Labuda jako badacze historii powszechnej

• Authors: Jerzy Pysiak

Abstracts

EN

In concordance with the scholarly profile of the Warsaw historiographical school of the time, Aleksander Gieysztor’s early research, which begun in the 1930s. was devoted to the Carolingian monarchy and the origins of the crusade movement. It was not until after the Second World War that Gieysztor turned his attention to the Slavic studies, conducted from the very beginning by the Poznań historiographical school, to which Gerard Labuda remained faithful throughout his research career. Labuda was primarily interested in Western Slavdom, the origins of Slavic states (Samo’s Empire) and the political and legal aspects of the functioning of early states in Central Europe. Aleksander Gieysztor’s studies on Slavic Europe focused mainly on early medieval Rus’ and on comparative research confronting the phenomena of the history of culture and the history of state and social institutions in Central and Eastern Europe with analogous phenomena and processes known from Carolingian and post-Carolingian Europe.

Keywords

PL

: Aleksander Gieysztor (1916–1999); Gerard Labuda (1916–2010); historiografia polska XX w.; historia powszechna; średniowiecze

EN

Aleksander Gieysztor (1916–1999); Gerard Labuda (1916–2010); Polish historiography of the twentieth century; general history; Middle Ages

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Historia Slavorum Occidentis
• Year: 2021
• Issue: 3 (30)
• Pages: 211-244

Dates

published

2021

Contributors

author

Jerzy Pysiak

• Uniwersytet Warszawski

References

• Avenarius A., Avary i slavjane. „Deržava Samo”, [w:] Ranne-feodalnyje gosudarstva i narodnosti (južnyje i zapadnyje slavjane VI–XII vv.), Moskva 1991, s. 26–37
• Biskup M., Labuda G., Dzieje Zakonu Krzyżackiego w Prusach. Gospodarka – Społeczeństwo – Państwo – Ideologia, Gdańsk 1986
• Dumézil G., Les dieux des Germains: essai sur la formation de la religion scandinave, Paris 1959
• Dumézil G., Mythe et épopée, t. 1: L’idéologie des trois fonctions dans les épopées des peuples indo-européens, Paris 1968
• Eggers M., Samo – „der erste König der Slawen”. Eine kritische Forschungsübersicht, Bohemia. Zeitschrift für Geschichte und Kultur der Böhmischen Länder 42 (2001), s. 62–83
• Einhard, Życie Karola Wielkiego, przeł. J. Parandowski; wstępem i objaśnieniami opatrzył A. Gieysztor, Wrocław 1950
• Einhard, Życie Karola Wielkiego, z oryginału łacińskiego przełożył, wstępem i objaśnieniami zaopatrzył J. Parandowski, Warszawa–Lwów 1935
• Geary P.J., Slovenian Gentile Identity: From Samo to the Fürstenstein, [w:] Franks, North-men, and Slavs. Identities and State Formation in Early Medieval Europe, ed. by I.H. Garipzanov, P. Geary, P. Urbańczyk, Turnhout 2008, s. 243–258
• Gejŝor [Gieysztor] A., Mitologiâ na Slavânite, prevela ot polski K. Mitova, Sofiâ 1986
• Gieysztor A., En guise de conclusion: la religion traditionnelle slave et la christianisation de la Rus’, changement et continuité, [w:] Proceedings of the International Congress Commemorating the Millennium of the Christianity in Rus’ – Ukraine, ed. by Omeljan Pritsak and Ihor Ševčenko, Harvard Ukrainian Studies 12/13 (1988/1989), s. 870–877
• Gieysztor A., Historical similarities of Poland and Corea, Korea Observer 25 (1994), z. 3, s. 421–428
• Gieysztor A., Kasztelanowie flandryjscy i polscy. Zagadnienia porównawcze, Studia historyczne 7 (1965), s. 97–107
• Gieysztor A., La Polonia medioevale tra Occidente ed Oriente, Studi storici 9 (1968), z. 2 (aprile–giugno), s. 247–260
• Gieysztor A., La strutturazione culturale dei paesi slavi nell alto medioevo, [w:] Centri e vie di irradiazione della civiltà nell’alto medioevo, Settimane di studio del Centro Italiano di studi sull’alto medioevo 11, Spoleto 18–23 aprile 1963, Spoleto 1964, s. 371–392
• Gieysztor A., Le Centre et l’Est européen au XIVe siècle vus de la Méditerannée, [w:] Mélanges en l’honneur de Fernand Braudel, t. 1: Histoire économique du monde mé¬diterranéen 1450–1650, éd. E. Labrouste i in., Toulouse 1973, s. 219–225
• Gieysztor A., L’Europe médiévale du Centre-est: frontières mouvantes de cultures, [w:] Europa medioevale e mondo bizantino. Contatti effettivi e possibilità di studi com¬parati (Tavola ronda del XVIII Congresso del CISH – Montréal, 29 agosto 1995), a cura di G. Arnaldi, G. Cavallo, Roma 1997, s. 213–220
• Gieysztor A., L’Europe nouvelle autor de l’An Mil. La Papauté, l’Empire et les „nouveaux venus”, Roma 1997
• Gieysztor A., L’héritage artistique de l’antiquité barbare et romaine sur le territoire de la Pologne, [w:] Mélanges d’art et d’histoire. Mélanges offertes à René Crozet àl’oc¬casion de son 70ème anniversaire, par ses amis, ses collèques, ses élèves, éd. P. Gallais, Y.F. Riou, Poitiers 1966, s. 23–31
• Gieysztor A., Mitologia Słowian, Warszawa 1982
• Gieysztor A., Mitologia Słowian, wydanie 3, rozszerzone i zmienione, wstęp K. Modzelewski; posłowie L.P. Słupecki; oprac. na podst. rękopisu A. Pieniądz, War¬szawa 2006
• Gieysztor A., Mytologie Slovanů, přeložila H. Komárková, Praha 2020
• Gieysztor A., Polskie Millenium. Z zagadnień współpracy historii i archeologii wczesnodziejowej, Przegląd Historyczny 38 (1948), s. 391–412
• Gieysztor A., Problem karolińskiej reformy pisma, Archeologia 5 (1952–1953), s. 155–176.
• Gieysztor A., Słowiańska wizja świata, [w:] Alexander Gieysztor. Doctor honoris causa Universitatis Studiorum Mickiewicziane Poznaniensis, Poznań 1990, s. 29–40
• Gieysztor A., Urząd wojewodziński we wczesnych państwach słowiańskich w IX–XI wieku, Archeologia Polski 16 (1971), s. 317–325
• Gieysztor A., Uwagi o funkcjach społecznych apostazji i herezji w Europie wczesnośredniowiecznej, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria 2: Historia, Warszawa 1963, s. 53–60
• Gieysztor A., Władza Karola Wielkiego w opinii współczesnej, Warszawa 1938
• Gieysztor A., W sprawie początków trójpolówki w Polsce i krajach sąsiednich, [w:] Prace z dziejów Polski feudalnej: ofiarowane Romanowi Grodeckiemu w 70 rocznicę urodzin, red. Z. Kozłowska-Budkowa i in., Warszawa 1960, s. 71–79
• Gieysztor A., Zarys dziejów pisma łacińskiego, Warszawa 1973
• Gieysztor A., Ze studiów nad genezą wypraw krzyżowych. Encyklika Sergiusza IV (1009–1012), Warszawa 1948
• Gieysztor A., Z zagadnień kultury staroruskiej: składniki rodzime i obce, [w:] Studia historica w 35-lecie pracy naukowej Henryka Łowmiańskiego, red. A. Gieysztor i in., Warszawa 1958, s. 73–89
• Handelsman M., Badania szkoły warszawskiej nad wczesnym średniowieczem (tłum. z oryginału niemieckiego opublikowanego w 1938 r.), [w:] Średniowiecze polskie i powszechne. Wybór pism, wyd. A. Gieysztor, Warszawa 1966, s. 343–348
• Koczerska M., Aleksander Gieysztor 17 VII 1916 – 9 II 1999. Szkic biograficzny, Studia Źródłoznawcze 36 (2016), s. 1–12
• Kunstmann H., Noch einmal Samo und Wogastisburc, Die Welt der Slaven n.s. 7 (1983), s. 354–363
• Kunstmann H., Samo, Dervanus und der Slovenenfürst Wallucus, Die Welt der Slaven n.s. 4 (1980), s. 171–177
• Kunstmann H., Über die Herkunft Samos, Die Welt der Slaven n.s. 4 (1980), s. 293– –313
• Kunstmann H., Was besagt der Name Samo, und wo liegt Wogastisburg?, Die Welt der Slaven n.s. 3 (1979), s. 1–21
• Kunstmann H., Wo lag das Zentrum von Samos Reich?, Die Welt der Slaven n.s. 5 (1981), s. 67–101
• Labuda G., Chronologie des guerres de Byzance contre les Avars et les Slaves à la fin du VIe siècle, Byzantinoslavica 11 (1954), z. 2, s. 166–173
• Labuda G., Civitas Dragaviti: zu den fränkisch-slavischen Beziehungen am Ende des 8. Jahrhunderts, [w:] Europa slavica – Europa orientalis. Festschrift für Herbert Ludat zum 70. Geburtstag, red. K.D. Grothusen, K. Zernack, Berlin 1980, s. 87–98
• Labuda G., Dyplomacja polska wczesnego feudalizmu X w. – 1306 r., [w:] Historia dyplomacji polskiej (połowa X–XX w.), t. I–V, red. G. Labuda, Warszawa 1980, tu: t. 1, Połowa X w. – 1572, red. M. Biskup, s. 33–218
• Labuda G., Dyplomacja polska w okresie panowania dynastii piastowskiej (wiek X – 1370), [w:] Historia dyplomacji polskiej X–XX w., red. G. Labuda, W. Michowicz, Warszawa 2002, s. 11–63
• Labuda G., Fragmenty dziejów Słowiańszczyzny Zachodniej, t. 1, Poznań 1961
• Labuda G., Historia dyplomacji – przedmiot i zarys wykładu, [w:] Historia dyplomacji polskiej (połowa X–XX w.), t. I–V, red. G. Labuda, Warszawa 1980, tu: t. 1, Połowa X w. – 1572, red. M. Biskup, s. 9–31
• Labuda G., Kształtowanie się systemu państw i narodów europejskich, [w:] Narodziny średniowiecznej Europy, red. H. Samsonowicz, Warszawa 1999, s. 278–336
• Labuda G., O islandzkich sagach rodowych, [w:] Saga rodu z Laxdalu, ze staroislandzkiego przeł. A. Załuska-Strömberg, posłowie G. Labuda, Poznań 1973, s. 192–206
• Labuda G., O stosunkach prawno-politycznych państwa polskiego z państwem niemieckim w X i XI wieku [W związku z pracą: J. Sochacki, Stosunki publiczno-prawne między państwem polskim a cesarstwem rzymskim w latach 963–1102, Słupsk–Gdańsk 2003], Czasopismo Prawno-Historyczne 57 (2005), s. 327–378
• Labuda G., O zakresie rzekomych uprawnień Królestwa Niemieckiego i Marchii Brandenburskiej nad całym Pomorzem we wczesnym średniowieczu, Roczniki Historyczne 73 (2007), s. 17–34
• Labuda G., Pierwsze państwo słowiańskie. Państwo Samona, Poznań 1949
• Labuda G., Podstawy historyczne legendy o walkach gocko-huńskich nad Wisłą (Herwararsaga i Pieśń o Hunach), [w:] tegoż, Źródła, sagi i legendy do najdawniejszych dziejów Polski, Warszawa 1960, s. 91–151
• Labuda G., Podstawy polityczno-prawne kupna Pomorza Gdańskiego przez Zakon Krzyżacki od margrabiów brandenburskich w r. 1309/1310, Roczniki Historyczne 71 (2005), s. 31–61
• Labuda G., Polska a Skandynawia w IX–X w., [w:] Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, red. K. Tymieniecki, współred. G. Labuda, H. Łowmiański, t. 1, Poznań 1962, s. 299–317
• Labuda G., Polska piastowska X wieku w systemie państw i narodów europejskich wczesnego średniowiecza, [w:] Civitas Schinesghe. Mieszko I i początki państwa polskiego, red. J.M. Piskorski, Poznań 2004, s. 13–25
• Labuda G., Polsko-niemieckie rozmowy o przeszłości. Zbiór rozpraw i artykułów, Po¬znań 1996
• Labuda G., Posłowie do Sagi o Egilu synu Grima Łysego, [w:] Saga o Egilu, ze staroislandzkiego przeł. A. Załuska-Strömberg, posłowie G. Labuda, Poznań 1974, s. 214–244
• Labuda G., Powstania Słowian połabskich u schyłku X wieku, Slavia Occidentalis 18 (1939–1947), s. 153–200
• Labuda G., Rozwój metod dziejopisarskich od starożytności do współczesności, Część 1: Do schyłku XIX wieku, Poznań–Wrocław 2003
• Labuda G., Rozwój metod dziejopisarskich od starożytności do współczesności, Część 2: Wiek XX, Poznań 2010
• Labuda G., Saga o Styrbjörnie, jarlu Jómsborga (z dziejów stosunków polsko-szwedzkich w X wieku), Slavia Antiqua 4 (1953), s. 283–337
• Labuda G., Slavs in early mediaeval Pomerania and their relations with Scandinavians in the 9th and 10th centuries, [w:] Poland at the XIth International Congress of Historical Sciences in Stockholm, Warszawa 1960, s. 61–80
• Labuda G., Słowianie, Goci i Hunowie, [w:] tegoż, Fragmenty dziejów Słowiańszczyzny Zachodniej, Poznań 1964, s. 22–106
• Labuda G., Słowiańszczyzna pierwotna: wybór tekstów, Poznań 1954
• Labuda G., Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna. Antologia tekstów źródłowych, Poznań 1999
• Labuda G., Słowiańszczyzna Zachodnia i Polska w „Pieśni o Rolandzie”, [w:] tegoż, Źródła, sagi i legendy do najdawniejszych dziejów Polski, Warszawa 1960, s. 199–241
• Labuda G., Widsith, [w:] tegoż, Źródła, sagi i legendy do najdawniejszych dziejów Pol¬ski, Warszawa 1960, s. 153–198
• Labuda G., Ziemie polskie i nadbałtyckie w opisie Europy króla Alfreda, [w:] tegoż, Źródła, sagi i legendy do najdawniejszych dziejów Polski, Warszawa 1960, s. 11–90
• Labuda G., Źródła, sagi i legendy do najdawniejszych dziejów Polski, Warszawa 1960
• Manteuffel T., Polityka unifikacyjna Chlotara II, Warszawa 1925
• Manteuffel T., Stosunki polityczne frankońsko-włoskie w wieku VI, Kraków 1927
• Manteuffel T., Teorja ustroju feodalnego według Consuetudines Feudorum (XII– XIII w.), Warszawa 1930
• Michałowski R., Tadeusz Manteuffel jako badacz dziejów Franków, Przegląd Historyczny 86 (1995), z. 3–4, s. 313–318
• Moszczeńska W., Arystokracja w państwie Franków za dynastji Merowingów, Warszawa 1932
• Naukowe dzieło Gerarda Labudy, red. J. Dobosz, Poznań 2006
• Serejski M.H., Idea Imperium Romanum w Galii Merowińskiej w VI wieku, Przegląd Historyczny 25 (1925), s. 261–314
• Strzelczyk J., Gerard Labuda jako historyk wczesnej Słowiańszczyzny i kontaktów polsko-niemieckich, [w:] Naukowe dzieło Gerarda Labudy, red. J. Dobosz, Poznań 2006, s. 95–110
• Strzelczyk J., Gerard Labuda jako historyk wczesnej Słowiańszczyzny i stosunków słowiańsko-niemieckich, Acta Cassubiana 19 (2017), s. 19–32
• Szczerba A., Powołanie Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego, Przegląd Archeologiczny 65 (2017), s. 13–18
• Źródła skandynawskie i anglosaskie do dziejów Słowiańszczyzny, wyd. G. Labuda, Warszawa 1961

Identifiers

DOI

10.15804/hso210308

Biblioteka Nauki

1900645