Potwierdzenie testamentu wileńskiego złotnika Wincentego Slegla (1519). Przyczynek do dziejów elity mieszczańskiej Wilna i jej związków z Poznaniem

• Authors: Bernadetta Manyś , Gintautas Sliesoriūnas

Title variants

EN

Confirmation of the last will of Vilnius goldsmith Vincent Slegel (1519). A contribution to the history of the Vilnius bourgeois elite and its ties with Poznań

Abstracts

EN

In the following paper the author attemps to analyse the confirmation of the testament of the Vilnian burger – craftsman, goldsmith and town councillor – Vincenty Slegel, written in the 1519.

Keywords

PL

Wilno; Poznań; mieszczaństwo; złotnik; rzemieślnik; testament; potwierdzenie ostatniej woli

EN

Vilnius; Poznan; bourgeoisie; craftsman; testament; confirmation of the will

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Historia Slavorum Occidentis
• Year: 2022
• Issue: 2 (33)
• Pages: 11-34

Dates

published

2022

Contributors

author

Bernadetta Manyś

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000222138508

author

Gintautas Sliesoriūnas

• Lietuvos Istorijos Institutas

• https://orcid.org/0000000155164035

References

• Confirmatio testamenti Vincenty Slegel aurifabri vilnen. (1519), Księgi Wpisów (Libri Inscriptionum) Metryki Koronnej [dalej MK] 33, k. 476–480
• Potwierdzenie skwitowania biskupa poznańskiego Uriela Górki z sumy 1300 złotych węgierskich z czynszem rocznym 60 grzywien przez Barbarę, wdowę po Janie Walkerze (Welkier/Welkyer) i mieszczkę poznańską, oraz szlachcica Jana Lubickiego, obywatela poznańskiego i opiekuna prawnego małoletnich dzieci Barbary, wystawione przez Mikołaja z Kutna, wojewodę łęczyckiego i starostę generalnego Wielkopolski, komisarza królewskiego, sygn. dypl. 40
• „Wiekopomność szlachetnych osób w przezacnym magistracie wileń. byłych imionami i przezwiskami wyrażonych [...]”, [w:] A. Urmański, Vilniaus miesto 1516–1770 m. metinių burmistrų ir tarėjų sąrašas, [w:] Trys XVI–XVIII a. Vilniaus valdžios ir gyventojų sąrašai, sud. M. Klovas, parengė M. Klovas, E. Meilus, A. Urmański, Vilnius 2020, s. 217–307
• Acta capituli ecclesiae cathedralis Vilnensis saec. XVI–XVIII / Vilniaus katedros bažnyčios kapitulos posėdžių protokolai XVI–XVIII a., t. 1: 1502–1533, ed. D. Antanavičius, D. Emilija Staškevičienė, Vilnius 2018
• Akty cechów wileńskich 1495–1759, zebrał i przygotował do druku H. Łowmiański przy współudziale M. Łowmiańskiej i S. Kościałkowskiego, Poznań 2006
• Dług śmiertelności wypłacić potrzeba. Wybór testamentów mieszczan krakowskich z XVII–XVIII wieku, oprac. E. Danowska, Kraków 2011
• Lietuvos Metrika (1522–1530). 4-oji Teismų bylų knyga (XVI a. pabaigos kopija) / The Lithuanian Metrica (1522–1530). 4th Court Record Book (the copy of the end of XVIth c.), parengė S. Lazutka, I. Valikonytė ir kt., Vilnius 1997, nr 4, s. 43–44
• Lietuvos Metrika (1522–1530). 4-oji Teismų bylų knyga (XVI a. pabaigos kopija) / The Lithuanian Metrica (1522–1530). 4th Court Record Book (the copy of the end of XVIth c.), parengė S. Lazutka, I. Valikonytė ir kt., Vilnius 1997, nr 236, s. 198–200
• Lietuvos Metrika. Užrašymų knyga Nr. 1 (1380–1584) / The Lithuanian Metrica. Book of Inscriptions 1 (1511–1518), parengė A. Baliulis, Firkovičius, Vilnius 1998, nr 152, s. 48
• Lietuvos Metrika. Užrašymų knyga Nr. 9 (1511–1518) / The Lithuanian Metrica. Book of Inscriptions 9 (1511–1518), parengė K. Pietkiewicz, Vilnius 2003, nr 546 (8), s. 547–548
• Materiały do dziejów Rzemiosła artystycznego w Wielkim Księstwie Litewskim XV–XIX w., zeb. E. Łopaciński, Warszawa 1946
• Matricularum Regni Poloniae summaria, pars IV, vol. II, ed. T. Wierzbowski, Warszawa 1910
• Testamenty mieszczan warszawskich od XV do końca XVII wieku. Katalog, wyd. A. Bartoszewicz, A. Karpiński, K. Warda, Warszawa 2010
• Testamenty mieszczan wojnickich 1599–1809, oprac. P. Dymmel, Wojnicz 1997
• Anužytė L., Maro meto (1602) Merkinės miestiečių testamentai, [w:] Lietuvos miestų istoriniai šaltiniai, t. 3, Vilnius 2003, s. 95–110
• Ariés Ph., Człowiek i śmierć, tłum. E. Bąkowska, Warszawa 1989
• Błaszczyk G., Pochodzenie złotników wileńskich do końca XVI wieku, Lituano-Slavica Posnaniensia. Studia Historica 11 (2005), s. 115–152
• Błaszczyk G., Radziwiłł Jerzy h. Trąby (1480–1541), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 30, Wrocław 1987, s. 225–228
• Bogdan D., Testamenty szlacheckie i mieszczańskie z XVII wieku jako przejaw kultury prawnej Warmii, Komunikaty Mazursko-Warmińskie 4 (2004), s. 463–473
• Danowska E., „Taka jest ostatniej woli mojej ordynacja”. Testament Elżbiety Kuligowiczowej z roku 1709, Teki Krakowskie 4 (1997), s. 117–128
• Danowska E., W kręgu krakowskiego mieszczaństwa. Testamenty Barbary z Attelmajerów Belli z 1722 roku, Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie r. XLVI (1999), s. 83–109
• Drozdowski M., Poznań ośrodkiem handlu międzynarodowego, regionalnego i lokalnego, [w:] Dzieje Poznania do roku 1793, red. J. Topolski, Warszawa–Poznań 1988, s. 468–471
• Dubonis A., Antanavičius D., Ragauskienė R., Šmigelskytė-Stukienė R., The Lithu¬anian Metrica: History and Research, Boston 2020
• Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, red. M. Bogucka, H. Samsonowicz, Wrocław–Warszawa–Kraków 1986
• Falniowska-Gradowska A., Noga Z., Testament Jana Sroczyńskiego, [w:] Jan Sroczyński (1614–1696), mieszczanin krakowski i dzieje jego fundacji, Rocznik Krakowski 67 (2001), s. 19–47
• Gąsiorowski A., Ludność napływowa późnośredniowiecznego Poznania, Studia i materiały do dziejów Wielkopolski i Pomorza 11 (1975), z. 2, s. 11–24
• Jovaiša L., Bractwa, [w:] Kultura Wielkiego Księstwa Litewskiego analizy i obrazy, oprac. V. Ališauskas i in., Kraków 2006, s. 92–113
• Justyniarska K., Testament mieszczanina przedborskiego Łukasza Janczurkowica z 1668 roku, Almanach Historyczny 3 (2001), s. 189–195.
• Justyniarska K., Testamenty mieszkańców Krzyżanowic z XVI–XVIII wieku, Między Wisłą a Pilicą. Studia i Materiały Historyczne 3 (2002), s. 327–340
• Karpavičienė J., Moteris Vilniuje ir Kaune XVI a. pirmojoje pusėje. Gyvenimo sumiestinimo Lietuvoje atodangos, Vilnius 2005
• Karpiński A., Kobieta w mieście polskim w drugiej połowie XVI i w XVII wieku, Warszawa 1995
• Katalogi testamentów mieszkańców miast z terenów Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego do 1795 roku, t. 1: Testamenty w księgach miejskich wileńskich z XVI i XVII wieku. Katalog, oprac. K. Frejlich; t. 2: Testamenty mieszkańców miast Wołynia od końca XVI do początku XVIII wieku. Katalog, oprac. N. Biłous; t. 3: Katalog testamentów mieszkańców Brześcia i Grodna od XVI do początku XVIII wieku, oprac. N. Sliž; t. 4: Testamenty mieszkańców lwowskich z drugiej połowy XVI i z XVII wieku. Katalog, oprac. O. Winnyczenko; t. 5: Testamenty z ksiąg sądowych małych miast polskich do 1525 roku, oprac. A. Bartoszewicz, K. Mrozowski, M. Radomski, K. Warda, red. A. Bartoszewicz; t. 6: Katalog testamentów z krakowskich ksiąg miejskich do 1550 roku, oprac. J. Wysmułek; t. 7: Katalog testamentów poznańskich z drugiej polowy XVI i z XVII wieku, oprac. A. Karpiński, Warszawa 2017
• Kazusek S., Testament mieszczanki żarnowskiej Agnieszki Frejeckiej z 1755 roku, Między Wisłą a Pilicą. Studia i Materiały Historyczne 15 (2014), s. 127–135
• Kiaupa Z., 1522–1526/1536 m. visuomeniniai susirėmimai Vilniuje: ištakos, eiga, pasekmės, Vilnius 2021
• Klovas M., Ad perpetuam rei memoriam. Privatūs dokumentai Lietuvos Didžiojoje Kunigaikštystėje XIV a. pabaigoje – XVI a. pradžioje, Vilnius 2021
• Koczy L., Handel Poznania do połowy wieku XVI, Poznań 1930
• Kowalski W., Testament daleszyckiego rajcy z 1637 roku,„Studia Kieleckie 45 (1985), nr 1, s. 129–135
• Kraszewski J. I., Wilno od początków jego do roku 1750, t. 3, Wilno 1841
• Krochmal J., Przemyskie testamenty staropolskie, Rocznik Historyczno-Archiwalny VI (1989), s. 133–160
• Laucevičius E., Vitkauskienė B.R., Lietuvos auksakalystė. XV–XIX amžius, Vilnius 2001
• Łopatecki K., O sposobach udostępniania zawartości ksiąg metryk królewskich, Zapiski Historyczne 86 (2021), z. 3, s. 139–158
• Małecki J.M., Związki handlowe miast Polskich z Gdańskiem w XVI i pierwszej połowie XVII wieku, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968
• Muszyńska J., Testamenty mieszczan szydłowieckich 1638–1645, [w:] Szydłowiec – z dziejów miasta, red. J. Wijaczka, Szydłowiec 1999, s. 15–34
• Pietkiewicz K., Radziwiłł Jan h. Trąby ( 1474–1522), [w:] PSB, t. 30, s. 191–192
• Popiołek B., Woli mojej ostatniej testament ten... Testamenty staropolskie jako źródło do historii mentalności XVII i XVIII wieku, Kraków 2009
• Ragauskas A., Karaliaus sekretoriaus medicinos daktaro Motiejaus Vorbeko–Lettowo (1593–1663) testamentas – šaltinis įžymiojo vilniečio biografijai, [w:] LDK: Lie¬tuvos Didžiosios Kunigaikštystės istorijos studijos, Vilnius 2001, s. 44–59
• Rybarski R., Handel i polityka handlowa Polski w XVI stuleciu, t. 1: Rozwój handlu i polityki handlowej, Poznań 1921
• Sowina U., Najstarsze sieradzkie testamenty mieszczańskie z początku XVI w. Analiza źródłoznawcza, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej (1991), nr 1, s. 3–25
• Stolot F., Testament Tomasza Nikla. Przyczynek do dziejów pińczowskich warsztatów budowlanych i kamieniarsko-rzeźbiarskich na przełomie wieków XVI i XVII, Biuletyn Historii Sztuki 32 (1970), nr 3–4, s. 227–244
• Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV–XVIII wieku, oprac. H. Lulewicz, A. Rachuba, Kórnik 1994
• Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, t. 1: Województwo wileńskie XIV– –XVIII wiek, oprac. H. Lulewicz, A. Rachuba, P. P. Romaniuk, Warszawa 2004
• Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, t. 2: Województwo trockie XIV–XVIII wiek, red. A. Rachuba, Warszawa 2009
• Varsackytė R., Laikysena mirties akivaizdoje: kauniečių testamentai XVII–XVIII a., [w:] Kauno istorijos metraštis, t. 8, Kaunas 2007, s. 85–95
• Vitkauskienė B.R., Złotnictwo wileńskie ludzie i dzieła XV–XVIII wieku, Warszawa 2006
• Wijaczka J., Testament Moszka Kuszlowica z Kozienic z 1760 roku, Między Wisłą a Pilicą. Studia i Materiały Historyczne 2 (2001), s. 179–184
• Wijaczka J., Testament Tomasza Wróbla, mieszczanina szydłowieckiego (jako aneks artykułu) Legaty na rzecz kościoła w Szydłowcu z XVII wieku, [w:] Z dziejów parafii szydłowieckiej, red. tenże, Szydłowiec 1998, s. 17–36
• Zakrzewski A.B., Wielkie Księstwo Litewskie (XVI–XVIII w.). Prawo – ustrój – społeczeństwo, Warszawa 2013
• Ziemierski M., Testamenty rajcy krakowskiego Mikołaja Królika (1628–1711) – źródło do dziejów kilku rodzin mieszczan krakowskich w 2 połowie XVII i na początku XVIII wieku oraz położenia różnowierców w Rzeczypospolitej, Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, r. LVI–LVII (2006–2007), s. 97–117
• Ziemierski M., „Wszystko w egzekucyjej mieć chcę bez wszelakiej odwłoki”. Testament mieszczki krakowskiej Zofii z Ambrozowiczów z 1668 roku, „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie”, r. L (2005), s. 27–52.

Identifiers

DOI

10.15804/hso220201

Biblioteka Nauki

2120075