Kultura tudzież rehabilitacja: Ku zmianie paradygmatu w edukacji głuchych i słabosłyszących w Polsce

• Authors: Mariusz Sak , Ewelina Moroń , Piotr Tomaszewski

Abstracts

EN

The social functioning of people with dysfunctions is an essential part of any training programme for future special education teachers. Special Education Studies involve two large class modules dedicated, among other things, to the methodology of teaching and the social functioning of children, youth and adults with disabilities. With respect to deaf and hard of hearing persons (DHH), one can speak about focusing on rehabilitation and integration of DHH students into the whole of hearing society in the broad sense of the terms: this approach is specific to Polish surdopedagogy which is one of the fields of Special Education. Consequently, Polish surdopedagogy devotes relatively little attention to deaf people’s manual communication, in particular the Polish Sign Language (PJM) or to deafness from the cultural perspective. These two dominant features of Polish surdopedagogy, i.e., the affirmation of special therapy and the ignorance of the communication aspect, will be subject to an analysis that is necessary in view of the emancipation of Deaf Studies, or of an interdisciplinary approach to the problems of deafness from the DHH community’s perspective. Deaf Studies cover the same issues as surdopedagogy. However, while surdopedagogy is based on the medical definition of deafness (inability to hear) and its effect on the functioning of people with hearing loss, the foundation for Deaf Studies is the social functioning of DHH persons among d/Deaf people, which reflects the developmental dynamics of their cultural identity within the linguistic minority, with all the consequential implications.

Keywords

EN

surdopedagogy; Deaf Studies; deaf education; literacy

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Kultura i Edukacja
• Year: 2018
• Issue: 1(119)
• Pages: 99-114

Dates

published

2018

Contributors

author

Mariusz Sak

• Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Głuchych im. Jana Siestrzyńskiego w Warszawie

author

Ewelina Moroń

• Uniwersytet Wrocławski

author

Piotr Tomaszewski

• Uniwersytet Warszawski

References

• Leigh, I.W., Andrews, J.F. (2017). Deaf People and Society: Psychological, Sociological and Educational Perspectives. New York: Routledge.
• Bauman, H.D. L., Murray, J.J. (2014). Deaf Studies in the Twenty-First Century: ‘DeafGain’ and the Future of Human Diversity. W: M. Marschark, P.E. Spencer (red.), Oxford Handbook of Deaf Studies, Language, and Education (s. 210 – 225). New York: Oxford University Press.
• Cawthon, S.W., Garberoglio, C.L. (2017). Introduction. W: S.W. Cawthon, C.L. Garberoglio (red.), Research in Deaf Education. Contexts, Challenges, and Considerations (s. ix–xvii). New York: Oxford University Press.
• Dogmała-Zyśk, E., Karpińska-Szaj, K. (2011). Uczeń z wadą słuchu w szkole ogólnodostępnej. Podstawy metodyki nauczania języków obcych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Farris, M.A. (1994). Sign language research and Polish Sign Language. Lingua Posnaniensis, 36, s. 13 – 36.
• Grzegorzewska, M. (1989). Wybór pism. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej.
• Grzegorzewska, M. (1964). Pedagogika specjalna. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej.
• Hoffmann, B. (1979). Podstawy postępowania pedagogicznego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kusters, A., De Meulder M., O’Brien D. (red.) (2017). Innovation in Deaf Studies: The Role of Deaf Scholars. New York: Oxford University Press.
• Ladd, P. (2003). Understanding Deaf Culture. In Search of Deafhood. Multilingual Matters LTD.
• Lane, H. (1996). Maska dobroczynności: deprecjacja społeczności głuchych. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Lipkowski, O. (1981). Pedagogika specjalna w zarysie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Löwe, A. (1995). Wychowanie słuchowe. Historia – metody – możliwości. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Marschark, M., Humphries, T. (2010). Deaf Studies by Any Other Name? Journal of Language, Identity, and Education, 15(1), s. 1 – 2. DOI: 10.1093/deafed/enp029.
• Marschark, M., Wauters, L. (2011). Cognitive Functioning in Deaf Adults and Children. W: M. Marschark, P.E. Spencer (red.), The Oxford Handbook of Deaf Studies, Language, and Education, 1, 2nd ed. (s. 487 – 499). New York: Oxford University Press.
• Mayberry, R.I. (2010). Early Language Acquisition and Adult Language Ability: What Sign Language Reveals About the Critical Period for Language. W: M. Marschark, P.E. Spencer (red.), The Oxford Handbook of Deaf Studies, Language, and Education, 2 (s. 281 – 291). New York: Oxford University Press.
• Mitchell, R.E., Karchmer, M.A. (2011). Demographic and Achievement Characteristics of Deaf and Hardof-Hearing Students. W: M. Marschark, P.E. Spencer (red.), The Oxford Handbook of Deaf Studies, Language, and Education, 1, 2nd ed. (s. 18 – 31). New York: Oxford University Press.
• Moroń, E. (2014). Ideologiczny kontekst wiedzy milczącej w artykułach naukowych o głuchocie. W: M. Sak (red.), Deaf Studies w Polsce, 1 (s. 17 – 31). Łódź: Polski Związek Głuchych Oddział Łódzki.
• Padden, C., Humphries, T. (2005). Inside Deaf culture. Cambridge: Harvard University Press.
• Reagan, T. (2002). Toward an „Archeology of Deafnes”: Etic and Emic Constructions of Identity in Conflict. Journal of Language, Identity, and Education, 1(1), s. 41 – 66. DOI: 10.1207/S15327701JLIE0101_4.
• Sacks, O. (1998). Zobaczyć głos: Podróż do świata ciszy. Poznań: Zysk i Ska.
• Sak, M. (2014). Deaf Studies w Polsce. W: M. Sak (red.), Deaf Studies w Polsce, 1 (s. 7 – 16). Łódź: Polski Związek Głuchych Oddział Łódzki.
• Sękowska, Z. (1985). Pedagogika specjalna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Skarżyński, H. i in. (1997). Klasyfikacje zaburzeń słuchu. Audiofonologia, 10, s. 49 – 61.
• Smith, D.D. (2008). Pedagogika specjalna – podręcznik akademicki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Spencer, P.E., Koester, L.S. (2016). Nurturing Language and Learning. Development of Deaf and Hardof-Hearing Infants and Toddlers. New York: Oxford University Press.
• Szczepankowski, B. (1999). Niesłyszący – głusi – głuchoniemi. Wyrównanie szans. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Świdziński, M., Gałkowski, T. (red) (2003). Studia nad kompetencją językową i komunikacją niesłyszących. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Tomaszewski, P. (2015). Kształtowanie kompetencji socjokulturowej w nauczaniu polskiego języka migowego. W: P. Tomaszewski i in. (red.), Kulturowe i społeczne aspekty niepełnosprawności (s. 21 – 40). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Tomaszewski, P. (w druku). Implanty ślimakowe – etyka a wybór. Kultura – Społeczeństwo – Edukacja.
• Tomaszewski, P. i in. (2002). Nauczanie polskiego języka migowego jako obcego języka: Czy osoby słyszące mogą przyswoić język wizualny? Czasopismo Psychologiczne, 8(1), s. 7 – 20.
• Tomaszewski, P., Sak, M. (2014). Is it Possible to Educate Deaf Children Bilingually in Poland? W: M. Olpińska-Szkiełko, L. Bertelle (red.), Zweisprachigkeit und Bilingualer Unterricht (s. 129 – 149). Frankfurt: Peter Lang Edition.
• Tomaszewski, P. i in. (2015). Między patologią a kulturą: Społeczne uwarunkowania niepełnosprawności. W: P. Tomaszewski, K. Bargiel-Matusiewicz, E. Pisula (red.), Kulturowe i społeczne aspekty niepełnosprawności (s. 9 – 17). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Tomaszewski, P., Moroń, E. (w druku). W poszukiwaniu eklektycznego paradygmatu edukacji głuchych. Studia Edukacyjne.
• Tomaszewski, P., Moroń, E. (złożony do druku). Quo vadimus? Dynamika paradygmatów głuchoty we współczesnym świecie. W: J. Kowalska, R. Dziurla, K. Bargiel-Matusiewicz (red.), Kultura a zdrowie i niepełnosprawność. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• UNESCO (1984). Consultation on Alternative Approaches for the Education of the Deaf: Final Report. Paris. ED84/WS/102.

Identifiers

DOI

10.15804/kie.2018.01.07

Biblioteka Nauki

1985106