Integracja jako cel inkluzji. Pedagogiczne korzenie i aspekty spójności społecznej

• Authors: Marcin Wlazło

Abstracts

PL

Inkluzja bywa rozumiana jako pogłębiona integracja, przez co sama integracja traci często swój podstawowy sens dobrowolnej i spontanicznej relacji międzyludzkiej opartej na równości praw i wyrównywaniu szans życiowych (rozwojowych). Integracja jako pojęcie pedagogiczne wyrasta z idei powszechnej edukacji znanej od czasów Jana Amosa Komeńskiego, a współcześnie wpisuje się w filozoficzno-społeczne konteksty idei wolności i równości, stanowiąc ważny aspekt polityki społecznej spójności. Dość rzadko zwraca się natomiast uwagę na fakt, że społeczna (w tym edukacyjna) inkluzja może wbrew szlachetnym założeniom i bez świadomej intencji zmierzać ku zdominowaniu włączanej grupy mniejszościowej. Propozycja, by myśleć o integracji jako o celu inkluzji, dotyczy zarówno działań podejmowanych na gruncie edukacyjnym (zwłaszcza w odniesieniu do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi), jak i ogólniejszym obszarze polityki społecznej.

EN

Inclusion is often understood as a deeper integration, what means that integration itself loses its basic sense of a voluntary and spontaneous interpersonal relationship based on the equality of rights and equalization of life (developmental) opportunities. Integration as a pedagogical concept originates from the idea of the universal education known since the times of Jan Amos Komensky, and nowadays it refers into the philosophical and social contexts of the idea of freedom and equality, constituting an important aspect of the social cohesion policy. Quite rarely, attention is paid to the fact that social (including educational) inclusion can – in defiance of noble assumptions and without conscious intention – aim at dominating the included minority group. The proposal to think about integration as the purpose of inclusion concerns both activities undertaken on educational grounds (especially for students with special educational needs) and more general social policy.

Keywords

PL

integracja; inkluzja; edukacja specjalna; polityka społeczna; spójność społeczna

EN

integration; inclusion; special education; social policy; social cohesion

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Kultura i Edukacja
• Year: 2019
• Issue: 1(123)
• Pages: 45-57

Dates

published

2019

Contributors

author

Marcin Wlazło

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Ablewicz, K. (1995). Teksty Janusza Korczaka źródłem refleksji pedagogicznej. Hejnał Pedagogiczny, 3, s. 19-21.
• Anannikova, L., Suchecka, J. (2018). Nasz jeden procent wyręcza państwo. Wywiad z dr. Pawłem Kubickim. Gazeta Wyborcza, 9301(87), s. 18-19.
• Barnes, C., Mercer, G. (2008). Niepełnosprawność. Tłum. P. Morawski. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Council of Europe (2005). Concerted Development of Social Cohesion Indicators. Methodological Guide. Strasbourg: Council of Europe Publishing.
• Chrzanowska, I. (2009). Zaniedbane obszary edukacji pomiędzy pedagogiką a pedagogiką specjalną. Wybrane zagadnienia. Kraków: Impuls.
• Gajdzica, Z. (red.) (2012). Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej. Kraków: Impuls.
• Gajdzica, Z. (2016). Pogranicza, peryferia i centra włączania ucznia z niepełnosprawnością w klasie ogólnodostępnej. Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych, 22(1), s. 89-98.
• Goodley, D. (2010). Disability Studies: An Interdisciplinary Introduction. London: Sage Publications Ltd.
• Goodley, D. (2014). Dis/ability studies. Theorising disablism and ablism. London-New York: Routledge.
• Greenstein, A. (2015). Radical Inclusive Education. Disability, teaching and struggles liberation. London: Routledge.
• Grotowska-Leder, J. (2008). Od redaktora. W: J. Grotowska-Leder (red.). Sieci wsparcia społecznego jako przejaw integracji i dezintegracji społecznej (s. 5-7). Łódź. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Hulek, A. (1977a). Wspólne i swoiste zagadnienia w rewalidacji różnych grup osób z odchyleniami od normy. W: A. Hulek (red.), Pedagogika rewalidacyjna (s. 462-477). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Hulek, A. (1977a). Integracyjny system kształcenia i wychowania. W: A. Hulek (red.), Pedagogika rewalidacyjna (s. 492-506). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Komeński, J.A. (1883). Wielka dydaktyka, H. Wernic (tłum.). Warszawa: Redakcja Przeglądu Pedagogicznego.
• OECD (2011). Perspectives on Global Development 2012: Social Cohesion in a Shifting World. OECD Publishing. Pobrane z: http://dx.doi.org/10.1787/persp_glob_dev-2012-en.
• Parsons, T. (2009). System społeczny. Tłum. M. Kaczmarczyk. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
• Podgórska-Jachnik, D. (2016). Studia nad niepełnosprawnością (Disability Studies) i ruch włączający w społeczeństwie jako konteksty edukacji włączającej. Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych, 22(1), s. 15-33.
• Pluskota, A. (2015). Inkluzja czy iluzja? Praktyki całożyciowego uczenia się w modelach interwencji społecznych. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Sadowska, S. (2008). Subkultura słabszych, subkultura integracji szczególne aspekty dla życia osób niepełnosprawnych. W: U. Bartnikowska, C. Kosakowski, A Krause (red.), Dyskursy pedagogiki specjalnej. Współczesne problemy pedagogiki specjalnej (s. 68-73). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Szczepański, J. (1963). Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.
• Szumski, G. (2006). Edukacja inkluzyjna geneza, istota, perspektywy. Kwartalnik Pedagogiczny, 1, s. 93-114.
• Unesco (1994). The Salamanca Statement and Framework for Action on Special Needs Education. Paris: Unesco.
• Vislie, L. (2003). From integration to inclusion: focusing global trends and changes in the western European societies. European Journal of Special Needs Education, 18 (1), s. 17-35.
• Wlazło, M. (2014). Prekariat i niepełnosprawność o tymczasowości i niepewności edukacji, rehabilitacji, pracy i życia. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 6, s. 33-47.
• Wojnar, K. (2011). Wpływ polityki spójności na spójność społeczną polskich miast wnioski z badań ewaluacyjnych. Studia Regionalne i Lokalne, wydanie specjalne, s. 67-83.
• Wołkanowska-Kołodziej, E. (2018). „Co by było, gdyśmy wiedzieli, że nasze dzieci będą miały zespół Downa? To nieuprawniony eksperyment logiczny”. Pobrane z: http://weekend.gazeta.pl/weekend/1,152121,23107217,co-by-bylo-gdybysmy-wiedzieli-ze-nasze-dzieci-beda-mialy.html#Z_TRwknd.

Identifiers

DOI

10.15804/kie.2019.01.03

Biblioteka Nauki

1968842