Relacje – kształcenie – (po)rozumienie : budowanie wirtualnych społeczności uczących się nie tylko w dobie pandemii

• Authors: Katarzyna Borawska-Kalbarczyk

Title variants

EN

Relationship – education – understanding: building virtual learning communities not only in the times of pandemic

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza procesu kształcenia, realizowanego w warunkach edukacji zdalnej, ze zwróceniem szczególnej uwagi na organizowanie społeczności uczących się. Uczenie się jest rozumiane jako proces tworzenia wiedzy, w którym istotną rolę odgrywa współdziałanie i współpraca uczniów. Narracja jest rozwinięciem tezy, iż w sytuacji kształcenia zdalnego istnieje konieczność budowania wspólnoty uczących się, gdzie równie wysoką rangę przyznaje się tak efektom poznawczym, jak i emocjonalnym wraz z budowaniem wzajemnych relacji w wirtualnych sieciach edukacyjnych. Proces kształcenia realizowany w odpowiednio zorganizowanej wirtualnej sieci współpracy uczniów prowadzi od wzajemnego porozumiewania się do rozumienia treści i tworzenia wiedzy, a uczenie się staje się bardzo aktywnym procesem umysłowym. W artykule omówione zostają wybrane koncepcje uczenia oparte na współdziałaniu uczących się, których charakterystyki znajdują przełożenie w modelu uczenia się we współpracy w przestrzeni wirtualnej, przy wykorzystaniu narzędzi współczesnych technologii cyfrowych. Artykuł wskazuje znaczenie relacji społecznych w wirtualnych społecznościach uczniów oraz walory aktywności edukacyjnych uczniów w przestrzeni cyfrowej.

EN

The aim of the article is to analyze the process of education carried out in the conditions of online teaching. The author pays special attention to organizing the learning community. Learning is understood as the process of creating knowledge, where interaction and cooperation of students play an important role. The narrative is an extension of the thesis that in the case of distance learning there is a need to build a community of learners, where equally high importance is given to both cognitive and emotional effects. An important role of the teacher is to care for the mutual relations of students in virtual educational networks. The learning process carried out in a properly organized virtual network of students’ cooperation leads from mutual communication to understanding the content and creating knowledge, and learning becomes a very active mental process. The article discusses selected concepts of learning based on the cooperation of learners, the characteristics of which are translated into the model of collaborative learning in a virtual space, using the tools of modern digital technologies. The article indicates the importance of social relations in students’ virtual communities and the advantages of students’ educational activities in the digital space.

Keywords

PL

edukacja zdalna; technologie cyfrowe; uczenie się we współpracy; społeczność wirtualna; nauczanie kooperatywne

EN

distance education; digital technologies; collaborative learning; virtual community; cooperative teaching

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Kultura i Edukacja
• Year: 2022
• Issue: 1(135)
• Pages: 11-32

Dates

published

2022

Contributors

author

Katarzyna Borawska-Kalbarczyk

• Uniwersytet w Białymstoku

• https://orcid.org/0000000343152226

References

• Augé, M. (2011). Nie-miejsca: wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności. Tłum. R. Chymkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Barney, D. (2008). Społeczeństwo sieci. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
• Baszyński, A. (2020). Crowdlearning – nauka poprzez interakcję z innymi. Przegląd Ekonomiczny, 20, s. 52–59.
• Baszyński, A. (2020). Crowdlearning – od pruskiego modelu edukacji do nauczania zdalnego dzięki społeczności. W: R. Kamiński (red.), Przedsiębiorstwo, gospodarka i społeczeństwo w kręgu zainteresowania ekonomistów (s. 81-95). Poznań: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Poznaniu.
• Batorski, D. (2008). Metody analizy sieci i ich zastosowanie w ewaluacji. W: A. Haber, M. Szałaja (red.), Środowisko i warsztat ewaluacji (s. 167–191). Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
• Bendkowski, J. (2017). Teoria ekspansywnego uczenia się. Nowe podejście do organizacyjnego uczenia się w perspektywie sieciowej. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie, 101, s. 11–22.
• Borkowska, A., Witkowska, M. (2017). Media społecznościowe w szkole. Warszawa: NASK. Pobrane z: https://akademia.nask.pl/publikacje/SM_w_szkole.pdf.
• Brown, J.S. (2000). Growing Up Digital: How the Web Changes Work, Education, and the Ways People Learn, The Magazine of Higher Learning, 32 (2), s. 10–20.
• Bruner, J. (2006). Kultura edukacji. Tłum. T. Brzostowska-Tereszkiewicz. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• Carrol, L. (2001). O tym, co Alicja odkryła po drugiej stronie lustra. Tłum. M. Słomczyński. Warszawa: Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media.
• Castells, M. (2008). Społeczeństwo sieci. Tłum. M. Marody. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Czachorowski, S. (2021). Od nauczyciela do projektanta. Pobrane z: https://profesorskiegadanie.blogspot.com/2021/12/od-nauczyciela-do-projektanta.html.
• Czaja, D. (2013). Nie-miejsca. Przybliżenia, rewizje. W: D. Czaja (red.), Inne przestrzenie, inne miejsca. Mapy i terytoria (s. 7–26). Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
• Czerepaniak-Walczak, M. (2020). Jak zmienia się „gramatyka edukacji”? O przejawach i konsekwencjach (wymuszonej) iedukacji. Forum Oświatowe, t. 32, 1 (63), s. 13–23.
• Czerski, P. (2012). My, dzieci sieci. W: M. Skotnicka (red.), My, dzieci sieci. Wokół manifestu (s. 60-62). Warszawa: Fundacja Nowoczesna Polska. Pobrane z: https://prawokultury.pl/media/entry/attach/my-dzieci-sieci-wok%C3%B3%C5%82-manifestu.pdf.
• Dijk, van J. (2010). Społeczne aspekty nowych mediów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Doktorowicz, K. (2004). Społeczności wirtualne. Cyberprzestrzeń w poszukiwaniu utraconych więzi. W: L. Haber (red.), Społeczeństwo informacyjne. Wizja czy rzeczywistość? (s. 59-67). Kraków: Wydawnictwo Akademii Górniczo-Hutniczej.
• Doucet, A., Netolicky, D., Timmers, K., Tuscano, F.J. (2020). Thinking about Pedagogy in an Unfolding Pandemic. An Independent Report on Approaches to Distance Learning During COVID19 School Closures. Pobrane z: https://issuu.com/educationinternational/docs/2020_research_covid-19_eng.
• Elliott, A. (2011). Współczesna teoria społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Emerson, T.L.N., English, L. K, McGoldrick, K.M. (2015). Evaluating the cooperative component in cooperative learning: a quasi-experimental study. The Journal of Economic Education, 46 (1), s. 1–13.
• Engeström, Y., Sannino, A. (2012). Badania nad ekspansywnym uczeniem się: założenia, wnioski i przyszłe wyzwania. Forum Oświatowe, 24 (1[46]), s. 209–266. Pobrane z: https://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/121.
• Filipiak, E. (2012), „Produkty” kultury uczenia się uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum. Forum Oświatowe, 1 (46), s. 159–183.
• Filipiak, E. (2019). Sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli – pozory zmiany czy przestrzeń możliwości rozwoju kultury szkoły i jej uczestników. Kwartalnik Pedagogiczny, 1, s. 33–46.
• Focault, M. (2005). Inne przestrzenie. Tłum. A. Rejniak-Majewska, Teksty Drugie, 6, s. 117–125.
• Fullan, M., Langworthy, M. (2014). A Rich Seam: How New Pedagogies Find Deep Learning. London: Pearson. Pobrane z: http://www.michaelfullan.ca/wp-content/uploads/2014/01/3897.Rich_Seam_web.pdf.
• Jones, K.A., Jones, J.L. (2008). Making Cooperative Learning Work in the College Classroom: an Application of the ‘Five Pillars’ of Cooperative Learning to Post-Secondary Instruction. The Journal of Effective Teaching, 8 (2), s. 61–76.
• Kędzierska, H. (2015). Uczenie się przez poszerzanie – o perspektywach wykorzystania modelu ekspansywnego uczenia się w doskonaleniu nauczycieli. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji. Pobrane z: https://doskonaleniewsieci.pl/Upload/Artykuly/SORE%20-%20Wsparcie/K%C4%99dzierska,%20Uczenie%20si%C4%99%20przez%20poszerzanie-1.pdf.
• Klieger, A. (2016). The Use of Social Networks to Employ the Wisdom of Crowds for Teaching. TechTrends, 60, s. 124–128.
• Klus-Stańska, D. (2018). Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kochanowska, E. (2018). Szkoła jako wspólnota twórczego myślenia i działania – realność czy utopia? Lubelski Rocznik Pedagogiczny, t. XXXVII, z. 4, s. 155–165.
• Kołodziejczyk, J., Salamon-Bobińska, K., Karaszewski, N., Bobula, S. (2014). Nauczanie kooperatywne (uczenie się we współpracy). W: G. Mazurkiewicz (red.), Edukacja jako odpowiedź. Odpowiedzialni nauczyciele w zmieniającym się świecie (s. 163–189). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
• Kupisiewicz, Cz. (2000). Dydaktyka. Warszawa: Graf Punkt.
• Kuźma, J. (2011). Nauka o szkole. Studium monograficzne. Zarys koncepcji. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Kuźma, J. (2021). Paradygmat kontynuacji i zmiany – generalną przesłanką scholiologii i reform edukacyjnych. W: A. Karpińska, K. Borawska-Kalbarczyk, A. Szwarc (red.), Edukacja w przestrzeni społecznej – paradygmaty zmian (s. 37–48). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Musiał, E. (2014). Nowe technologie a przyjazne środowisko uczenia się. W: J. Morbitzer, E. Musiał (red.), Człowiek – media – edukacja (s. 252–254). Kraków: Wydawca Katedra Technologii i Mediów Edukacyjnych Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Nowak-Dziemianowicz, M. (2014). Oblicza edukacji. Między pozorami a refleksyjną zmianą. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Okoń, W. (2004). Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Pachociński, R. (1997). Podstawy kształcenia wyższych umiejętności poznawczych w nowoczesnej szkole. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
• Puentedura, R.R. (2013). SAMR: Moving from enhancement to transformation. Pobrane z: http://www.hippasus.com/rrpweblog/archives/000095.html.
• Rheingold, H. (1993). The Virtual Community: Homesteading on the Electronic Frontier. Addison-Wesley, Reading, MA. Pobrane z: https://dlc.dlib.indiana.edu/dlc/bitstream/handle/10535/18/The_Virtual_Community.pdf?sequence=1.
• Rubin, J. (2017). Wyścig Czerwonej Królowej. Pobrane z: https://zmiana.edu.pl/wyscig-czerwonej-krolowej/.
• Ryzin, van M.J., Roseth, C.J., McClure, H. (2020). The effects of cooperative learning on peer relations, academic support, and engagement in learning among students of color. The Journal of Educational Research, 113 (4), s. 283–291.
• Siuda, P. (2006). Społeczności wirtualne. O wspólnotowości w społeczeństwie sieciowym. W: M. Sokołowski (red.), Oblicza Internetu, Internet w przestrzeni komunikacyjnej XXI wieku (s. 170-186). Elbląg: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej.
• Slavin, R.E. (1980). Cooperative Learning. Review of Educational Research, 50 (2), s. 315–342.
• Slavin, R.E., Hurley, E.A., Chamberlain, A. (2003). Cooperative Learning and Achievement: Theory and Research. Pobrane z: https://www.researchgate.net/publication/227988895_Cooperative_Learning_and_Achievement_Theory_and_Research.
• Surowiecki, J. (2004). The wisdom of crowds. New York: Anchor Book.
• Śliwerski, B. (2021). Krytyka systemu klasowo-lekcyjnego. W: B. Śliwerski, M. Paluch, Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego (s. 35-88). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Tahir, Z.M., Haron, H., Kaur, J. (2018). Ubiquitous Learning Environment and Technologies. International Journal of Engineering & Technology, 7, s. 31–35.
• Thomas, D., Brown, J.S. (2011). A New Culture of Learning. Cultivating the Imagination for a World of Constant Change. Independent Publishing Platform CreateSpace.
• Topol, P. (2012). Wszechobecne środowiska uczenia się. Studia Edukacyjne, 20, s. 223–238.
• Wellman, B., Gulia, M., Tremaine, M. (2000). Net surfers don’t ride alone: virtual communities as communities. Pobrane z: https://www.researchgate.net/publication/2359496_Net_Surfers_Don%27t_Ride_Alone_Virtual_Communities_As_Communities.

Identifiers

DOI

10.15804/kie.2022.01.01

Biblioteka Nauki

2117582