Edukacja i mobilność. Rola wykształcenia w procesie migracyjnym na przykładzie badania Polaków przebywających w Szkocji

• Authors: Tomasz Leszniewski

Title variants

EN

Education and mobility. The role of education in the migration process as exemplified by the study of Poles living in Scotland

Abstracts

PL

Tekst stanowi próbę odpowiedzenia na pytanie o relację między edukacją a mobilnością jednostki w warunkach zmieniającego się społeczeństwa. W tym celu wykorzystano badania sondażowe zrealizowane wśród poakcesyjnych emigrantów z Polski zamieszkujących obecnie Szkocję. Badanie przeprowadzono w dwóch etapach i uczestniczyło w nim 627 respondentów zamieszkujących zróżnicowany obszar Szkocji. Pierwszy etap polegał na wywiadach bezpośrednich (wzięło w nim udział 258 respondentów), a w drugim wykorzystano metodę CAWI (Computer Assisted Web Interviews) (369 respondentów). Zebrany materiał analizy pozwolił na ustalenie związku między poziomem wykształcenia badanych a motywami emigracyjnego wyjazdu. Za element wyjaśniający ów związek można przyjąć kapitał kulturowy jednostki gromadzony w trakcie procesu edukacji w formie zinstytucjonalizowanej, jak i ucieleśnionej. Gotowość do mobilności stanowi zatem zasób przekazywany w procesie socjalizacji. Im dłużej jednostka poddawana jest zinstytucjonalizowanym formom edukacji, tym częściej przejawia ona motywację migracyjną zorientowaną na wartości niematerialne – chęć sprostania nowemu wyzwaniu życiowemu czy zgromadzenie nowych doświadczeń, związanych z rozwojem osobistym.

EN

The paper is an attempt to answer the question about relation between education and mobility in condition of changing society. For this purpose was used survey research conducted amid post-accession migrants form Poland actually living in Scotland. The research was conducted in two stages, and participated in this 627 respondents living in varied part of Scotland. The first step was to conduct face-to-face interviews (258 respondents), while in the second stage was used CAWI method (Computer Assisted Web Interviews) (369 respondents). Collected empirical data has permitted to establish relation between degree level of education and migration motive of respondents. We can assume that factor explaining of that relation is cultural capital of man, which is collected during education process, in an institutionalized and embodied form. A ready-to-mobility attitude is a resource transmitted in socialization process. The longer individual attends to institutionalized form of education, the more often they manifested migration motivation focused on post-material values – willingness to meet a new challenge in live or assembling a new live experience connected to personal development.

Keywords

EN

education; mobility; cultural capital; migration motives; degree

PL

edukacja; mobilność; wykształcenie; kapitał kulturowy; motywy migracyjne

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Kultura i Edukacja
• Year: 2022
• Issue: 1(135)
• Pages: 196-218

Dates

published

2022

Contributors

author

Tomasz Leszniewski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

• https://orcid.org/0000000204584934

References

• Bartolini, L., Gropas, R., Triandafyllidou, A. (2017). Drivers of highly skilled mobility from Southern Europe: Escaping the crisis and emancipating oneself. Journal of Ethnic and Migration Studies, 43 (4), s. 652–673. DOI: 10.1080/1369183X.2016.1249048.
• Bauman, Z. (1993). Ponowoczesne wzory osobowe. Studia Socjologiczne, 2, s. 7–31.
• Beck, U. (2002). Społeczeństwo ryzyka: W drodze do innej nowoczesności. Wydaw. Naukowe Scholar.
• Beck, U., Giddens, A., Lash, S. (2009). Modernizacja refleksyjna: Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Borowicz, R. (1976). Selekcje społeczne w toku kształcenia w szkole wyższej. Polska Akdemia Nauk, Instytut Rozowju Wsi i Rolnictwa.
• Borowicz, R. (1997). Socjalizacja – czym jest? Socjologia Wychowania, XIII, s. 257–268.
• Bourdieu, P. (2005). Dystynkcja: Społeczna krytyka władzy sądzenia. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Bourdieu, P. (2006). Medytacje pascaliańskie. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Bourdieu, P. (2008). Zmysł praktyczny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bourdieu, P., Passeron, J.-C. (2006). Reprodukcja: Elementy teorii systemu nauczania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bourdieu, P., Wacquant, Loïc J.D. (2001). Zaproszenie do socjologii refleksyjnej. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Breiman, L., Friedman, J.H., Olshen, R.A., Stone, C.J. (2017). Classification and regression trees. Pobrane z: https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&scope=site&db=nlebk&db=nlabk&AN=1619230.
• Devine, T.M., Hesse, D. (red.). (2011). Scotland and Poland: Historical encounters, 1500–2010. John Donald.
• Eade, J., Drinkwater, S., Garapich, M.P. (2007). Class and Ethnicity – Polish Migrants: In London. CRNEM.
• Erikson, E.H. (2000). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Rebis.
• Erikson, E.H. (2002). Dopełniony cykl życia. Poznań: Rebis.
• Garapich, M.P. (2016). Zaradni indywidualiści czy anomiczni egoiści? Stereotypy i autostereotypy polskich migrantów w Wielkiej Brytanii w ujęciu antropologicznym. Studia Migracyjne – Przeglad Polonijny, 42 (2), s. 5–21.
• Giddens, A. (2006). Nowoczesność i tożsamość: „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Habermas, J. (2002). Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Herbst, M., Kaczmarczyk, P., Wójcik, P. (2017). Migration of Graduates Within a Sequential Decision Framework: Evidence from Poland. Central European Economic Journal, 1 (48), s. 1–18. DOI: 10.1515/ceej-2017–0002.
• Herbst, M., Sobotka, A. (2014). Mobilność społeczna i przestrzenna w kontekście wyborów edukacyjnych. Instytut Badań Edukacyjnych.
• Inglehart, R. (2007). Postmaterialist Values and the Shift from Survival to Self‐Expression Values. Oxford University Press. DOI: 10.1093/oxfordhb/9780199270125.003.0012.
• Inglehart, R. (2015). The silent revolution: Changing values and political styles among Western publics. DOI: 10.1515/9781400869589.
• Kwieciński, Z. (1987). Młodzież wobec wartości i norm życia społecznego. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
• Lee, E.S. (1966). A theory of migration. Demography, 3 (1), s. 47–57. DOI: 10.2307 /2060063.
• Matusik, S., Pietrzak, M.B., Wilk, J. (2012). Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania migracji wewnętrznych w Polsce w świetle metody drzew klasyfikacyjnych / Economic and Social Determinants of Internal Migration in Poland in the Light of the Classification Trees Method. Studia Demograficzne, 2 (162). DOI: 10.2478/studdem-2013–0001.
• McGhee, D., Moreh, C., Vlachantoni, A. (2017). An ‘undeliberate determinacy’? The changing migration strategies of Polish migrants in the UK in times of Brexit. Journal of Ethnic and Migration Studies, 43 (13), s. 2109–2130. DOI: 10.1080/1369183X.2017.1299622.
• Milasi, S. (2020). What Drives Youth’s Intention to Migrate Abroad? Evidence from International Survey Data. IZA Journal of Development and Migration, 11 (1). DOI: 10.2478/izajodm-2020-0012.
• Molho, I. (2013). Theories of Migration: A Review. Scottish Journal of Political Economy, 60 (5), s. 526–556. DOI: 10.1111/sjpe.12022.
• Okólski, M., Salt, J. (2014). Polish Emigration to the UK after 2004; Why Did So Many Come? Central and Eastern European Migration Review, 3 (2), s. 11–37.
• Parsons, T. (1969). Struktura społeczna a osobowość. Warszawa: PWE.
• Parsons, T. (2009). System społeczny. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
• Raghuram, P. (2009). Caring about ‘brain drain’ migration in a postcolonial world. Geoforum, 40 (1), s. 25–33. DOI: 10.1016/j.geoforum.2008.03.005.
• Rizvi, F. (2005). Rethinking “Brain Drain” in the Era of Globalisation. Asia Pacific Journal of Education, 25 (2), s. 175–192. DOI: 10.1080/02188790500337965.
• Szafraniec, K. (2010). Młode pokolenie a nowy ustrój. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk.
• Szołtysek, J., Trzpiot, G. (2016). Badanie motywów mobilności akademickiej studentów z wykorzystaniem drzew decyzyjnych / Studying motives for the academic mobility of students – decision trees approach. Ekonometria, 3. DOI: 10.15611/ekt.2016.3.06.
• Urry, J. (2009). Socjologia mobilności, tłum. J. Stawiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Van Mol, C. (2016). Migration aspirations of European youth in times of crisis. Journal of Youth Studies, 19 (10), s. 1303–1320. DOI: 10.1080/13676261.2016.1166192.
• Weber, M. (2002). Gospodarka i społeczeństwo: Zarys socjologii rozumiejącej. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Identifiers

DOI

10.15804/kie.2022.01.10

Biblioteka Nauki

2117558