Zastosowanie koncepcji ESA Howarda E. Grubera w badaniach jakościowych nad twórczą pracą dydaktyczną nauczycieli akademickich-innowatorów

• Authors: Zofia Okraj

Abstracts

PL

Głównym celem artykułu jest przedstawienie genezy i głównych założeń koncepcji teoretyczno-metodologicznej The Evolving Systems Approach to Creative Work Howarda E. Grubera, a także relacja z badań jakościowych nad doświadczeniami nauczycieli akademickich w twórczej pracy dydaktycznej. W badaniach tych wykorzystano teorię ESA zarówno do przygotowania koncepcji badawczej, jak i analizy i interpretacji uzyskanych wyników badań. W badaniach wzięło udział 13 nauczycieli akademickich, którzy przynajmniej od 5 lat wprowadzają do kształcenia studentów: pionierskie adaptacje, twórcze modyfikacje, własne autorskie rozwiązania dydaktyczne obejmujące: koncepcje, strategie, metody, techniki i narzędzia kształcenia, warsztaty, systemy oceniania studentów. W projekcie badawczym zastosowano wielokrotne, deskryptywne studium przypadku, przeprowadzono wywiady jakościowe semistrukturyzowane oraz analizę dokumentów (publikacje, zdjęcia). Przeprowadzono analizę wertykalną uzyskanych wyników badań, czego rezultatem było stworzenie indywidualnego modelu twórczej pracy każdego uczestnika badań, a także analizę horyzontalną-przekrojową przez wszystkie przypadki. Na podstawie licznych prawidłowości stwierdzonych u badanych przypadków przedstawiona została propozycja systemowego modelu twórczej pracy dydaktycznej badanych nauczycieli.

EN

The main aim of the article is to present the genesis and main assumptions of the theory The Evolving Systems Approach to Creative Work by Howard E. Gruber as well as an account of qualitative research into the experiences of academic teachers in the creative didactic work. In these studies the ESA theory was used both for the preparation of the research concept and for the analysis and interpretation of the obtained research results. 13 academic teachers participated in the research, introducing to the education of students for at least 5 years: pioneering adaptations, creative modifications, their own original didactic solutions including: concepts, strategies, methods, techniques and tools, workshops, students’ assessment systems. In the research there were applied the multiple, descriptive case studies, there were carry out semi-structured interviews and analysis of documents (publications, pictures). In the research was carried out a vertical analysis which resulted in the creation of an individual model of creative work for each research participant as well as a horizontal-cross-sectional analysis for all cases. On the grounds of many regularities found in studied cases the author of article presents proposition of systemic model of creative didactic work concerning examined innovators.

Keywords

PL

badania jakościowe; innowacje; nauczyciel akademicki; twórcza praca dydaktyczna; teoria ESA

EN

qualitative research; innovations; academic teacher; creative didactic work; ESA theory

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Kultura i Edukacja
• Year: 2022
• Issue: 3(137)
• Pages: 101-119

Dates

published

2022

Contributors

author

Zofia Okraj

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

References

• Brower, R. (2003). Constructive Repetition, Time and the Evolving System Approach. Creativity Research Journal, Special issue: Festschrift for Howard E. Gruber, 1(15), 61–72.
• Duraj-Nowakowa, K. (1992). Teoria systemów a pedagogika. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.
• Flick, U. (2010). Projektowanie badania jakościowego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Franklin, M.B. (1989). A Convergence of Streams: Dramatic Change in the Artistic Work of Melissa Zink. W: H.E. Gruber, D.B. Wallace (red.), Creative People at Work. Twelve Cognitive Case Studies (s. 263–284). New York: Oxford University Press.
• Grisanti, M.L. (1997). Interview with Howard E. Gruber. International Journal of Group Tensions, 4(27), 222.
• Gruber, H.E., Wallace, D.B. (2001). Creative work: The case of Charles Darwin. American Psychologist, 4(56), 346–349.
• Gruber, H.E. (1980). And the Bush Was Not Consumed: The Evolving Systems Approach to Creativityw. W: S. Modgil, C. Modgil (red.), Towards a Theory of Psychological Development (s. 269–299). Windsor: NFER Publishers.
• Gruber, H.E. (1983). History and Creative Work: From the Most Ordinary to the Most Exalted. Journal of the History of the Behavioral Sciences, 1(19), 4–15.
• Gruber, H.E. (1985). From Epistemic Subject to Unique Creative Person at Work. Archives de Psychologie, 54, 167–185.
• Gruber, H.E. (1988). The Evolving Systems Approach to Creative Work. Creativity Research Journal, 1, 27–51.
• Gruber, H.E. (1989). The Evolving Systems Approach to Creative Work. W: H.E. Gruber, D.B. Wallace (red.), Creative People at Work. Twelve Cognitive Case Studies (s. 4–35). New York: Oxford University Press.
• Gruber, H.E. (1989). Creativity and Human Survival. W: H.E. Gruber, D.B. Wallace (red.), Creative People at Work. Twelve Cognitive Case Studies (s. 286–294). New York: Oxford University Press.
• Gruber, H.E., Wallace, D.B. (2005). The Case Study Method and Evolving Systems Approach for Understanding Unique Creative People at Work. W: H.E. Gruber, K. Bödeker (red.), Creativity, Psychologyand The History Of Science. Boston Studies In The Philosophy Of Science, Boston: Springer 2005.
• Gruber, H.E., Davis, S.N. (1988). Inching our Way up Mount Olympus: the Evolving- -Systems Approach to Creative Thinking. W: R.J. Sternberg (red.), The Nature of Creativity. Contemporary Psychological Perspectives (s. 243–270). Cambridge: Cambridge University Press.
• Konarzewski, K. (2000). Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna. Warszawa: WSIP.
• Modrzejewska-Świgulska, M. (2019). „I nie powiem, żeby to były jakieś takie spotkania z Mistrzami”: relacje z innymi przedstawicielami dziedziny a rozwój zawodowy w narracjach polskich reżyserek”. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 8(1), 221–240.
• Kvale, S. (2014). Interviews: wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.
• Lavery, D. (1993). Creative Work: On the Method of Howard Gruber. The Journal of Humanistic Psychology, 33(2), s. 101–121.
• Nęcka, E. (2001). Psychologia twórczości. Gdańsk: GWP.
• Rostan, S.M. (2003). In the Spirit of Howard E. Gruber’s Gift: Case Studies of Two Young Artists’ Evolving Systems. Creativity Research Journal, 1(15), 45–60.
• Schulz, R. (1994). Twórczość pedagogiczna. Elementy teorii i badań. Warszawa: Wydawnictwo IBE.
• Smith, J.A., Pietkiewicz, I. (2012). Praktyczny przewodnik interpretacyjnej analizy fenomenologicznej w badaniach jakościowych w psychologii. Psychological Journal, 2(18), 361–369.
• Szmidt, K.J. (2013). Pedagogika twórczości. Sopot: GWP. Szmidt, K.J., Modrzejewska-Świgulska, M. (2011). Psychopedagogiczne badania biograficzne nad twórczością – krytyczny przegląd wybranych stanowisk. W: E. Dubas, W. Świtalski (red.), Biografia i badanie biografii, Uczenie się z biografii innych (s. 13–38), t. 2, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Vidal, F. (2003). Contextual Biography and the Evolving System Approach to Creativity. Creativity Research Journal, Special issue: Festschrift for Howard E. Gruber, 1(15), Routledge, 73–82.
• Wallace, D.B. (1989). Studying the Individual: The Case Study Method and Other Genres. W: H.E. Gruber, D.B. Wallace (red.), Creative People at Work. Twelve Cognitive Case Studies (s. 36–55). New York: Oxford University Press.
• Yin, R.K. (2015). Studium przypadku w badaniach naukowych: projektowanie i metody. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Identifiers

DOI

10.15804/kie.2022.03.06

Biblioteka Nauki

2159140