Empowerment jako usprawnienie aktywności nauczyciela

• Authors: Małgorzata Kabat

Title variants

EN

Empowerment as an improvement in teacher activity

Abstracts

PL

Celem niniejszego tekstu jest prezentacja koncepcji empowermentu jako sposobu usprawnienia działalności organizacyjnej nauczyciela. W wyniku badań literaturowych w artykule przedstawiono interpretację empowermentu, podkreślając potencjał w zakresie prowadzenia do zmian transformacyjnych w różnych kontekstach edukacyjnych. Ponadto w tekście wyjaśniono korzyści wynikające z przeobrażania dotychczasowej struktury szkoły, form nauczania i pracy w zespole. Wykorzystano badania przeprowadzone przez grupę McKinseya uwydatniające znaczenie osobowych przymiotów niezbędnych do skutecznego wdrażania empowermentu w różnych formach organizacyjnych. Zwrócono także uwagę na wady empowermentu, w tym na możliwości nadużywania władzy przez nauczyciela i stosowania przymusu, co może skutkować tłumieniem podmiotowości uczniów i ich niezależnego działania. Reasumując całość rozważań, zaakcentowano, że nauczyciel i uczniowie, ze swoimi mocnymi i słabymi stronami, odgrywają kluczową rolę w organizowaniu procesu nauczania, wspierając dynamikę zespołu szkolnego poprzez stosowanie zasad empowermentu.

EN

The paper aims to present the concept of empowerment as a means to modernise the teacher’s organisational activity. As a result of literature review, the article provides an interpretation of empowerment, emphasising its potential to drive transformative changes in various educational contexts. Additionally, the text elucidates the benefits that can arise from restructuring the current school system, teaching methods, and collaborative practices. The research conducted by the McKinsey group was used to highlight the personal qualities essential for the effective implementation of empowerment across different organisational forms. Furthermore, attention is directed towards the drawbacks of empowerment, including the potential for teacher abuse of power and coercion, resulting in the suppression of student subjectivity and independent action. To sum up all the considerations, it is underscored that the teacher and students, with their unique strengths and weaknesses, play pivotal roles in organising the teaching process, fostering a school team dynamic through the application of empowerment principles.

Keywords

PL

empowerment; nauczyciel; formy organizacyjne; formy nauczania

EN

empowerment; teacher; organisational forms; forms of teaching

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Kultura i Edukacja
• Year: 2024
• Issue: 2(144)
• Pages: 131-150

Dates

published

2024

Contributors

author

Małgorzata Kabat

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000163238225

References

• Atroszko, B. (2020). Miejsce innowacyjności w standardach kształcenia nauczycieli. Forum Oświatowe. Vol. 32, 1(63), 113–126.
• Babcok, B.A. (1999). Conflict between Theory and Practice in Production Economics: Discussion, Vol 89, Issue 3, 719–721, American Journal of Agricultural Economics.
• Bauman, Z. (2008). Zindywidualizowane społeczeństwo. Wydawnictwo GWP.
• Beadle, P. (2012). Jak uczyć? Wszystko co musimy wiedzieć, by zostać supernauczycielem. Wydawnictwo Publicat.
• Bennewicz, M. (2015). Zabić coacha. O miłości i nienawiści do autorytetów w Polsce. Helion.
• Bereźnicki, F. (2011). Podstawy kształcenia ogólnego. Wydawnictwo Impuls.
• Bielecki, P. (2010) Quasi-rynek. Ekonomiczne uzasadnienie konkurowania w edukacji. W: B. Śliwerski (red.), Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji, Pedagogika, t. 4, Wydawnictwo GWP.
• Blanchard, K. (2007). Przywództwo wyższego stopnia. Wydawnictwo PWN.
• Blanchard, K., Cordas, J., & Randolph, A. (2012). Empowerment. Odkryj ukrytą moc Twoich pracowników. Helion.
• Boruta-Gojny, B., & Popiołek, K. (2014). Intermentoring pokoleniowy w organizacji. W: M. Sidor-Rządkowska, (red.), Mentoring: teoria, praktyka, studia przypadków. Wolters Kluwer.
• Brzeziński, A. (2013). Coaching uczenia się, czyli pomysł na zaangażowanych uczniów, Dyrektor Szkoły, 9(3).
• Bugdol, M. (2006). Wartości organizacyjne. Wydawnictwo UJ.
• Carlo, A., Michel, A., Chabanne, J.C., & Bucheton, D. (2013) Study on Policy Measures to improve the Attractiveness of the Teaching Profession in Europe. Final reaport, Vol 2, Pub. Office of the European Union, Luxembourg.
• Castells, M. (2008). Społeczeństwo sieci. Tłum. M. Marody, K. Pawluś, J. Stawiński, S. Szymański. Wydawnictwo PWN.
• Conger, J.A., Kanungo, R.N. (1988). The Empowerment Process: Integrating Theory and Practise, No 13, 471–482, Academy of Management Review.
• Covey, S.R. (2007). 7 nawyków skutecznego działania. Tłum. I. Majewska-Opiełka. Wydawnictwo Rebis.
• Cybal-Michalska, A. (2012). Kariera jako „własność” jednostki – rozważania teoretyczne nad definicyjnym credo. Kultura, Społeczeństwo, Edukacja, 1, 193–204.
• Czerniawska, M., Szydło, J. (2021). Do Values Relate to Personality Traits and if so, in What Way? Analysis of Relationships. Psychology Research and Behavior Management, 14, 511–527.
• Czubaszewicz H., Gajewski P. (2018). Koncepcja empowermentu w zarządzaniu organizacjami. Studia i prace Zeszyt Naukowy, 162.
• Darling-Hammond, L. (2016). Empowerment Educators. How High Performing Systems Shape Teaching Quality Around the World, Australia.
• Deming, W.E. (1986). Out of the Crisis, MIT, Boston.
• Dutton, J.E., & Glynn, M. (2007). Positive organizational scholarship. In: C. Cooper & J. Barling (eds), Handbook of Organizational Behavior. Sage, Thousand Oaks, CA.
• Gallas, M. (2018). Relacja mistrz–uczeń: coaching czy mentoring?, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Artes, t. 16, 1–2, 253–271.
• Górniewicz, J. (2017). Mistrz, nauczyciel, wychowawca pokoleń. Pedagogika Społeczna, 2(64), 9–32.
• Habrych, B. (red.) (2023). Edukacja w świecie zmian. Wybór tekstów. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
• Hornby, G. (2009). The effectiveness of cooperative learning with trainee teachers. Journal of Education for Teaching: International Research and Pedagogy, Vol 35, 2, 161–168,.
• Jaczynowska, M., Musiał D., Stępień M. (1999). Historia starożytna, Res Gestae. Wydawca Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie.
• Jagoda-Sobalak, D. (2015), Stymulowanie kreatywności pracowników za pomocą metod twórczego rozwiązywania problemów na wybranym przykładzie. XVII Międzynarodowa Konferencja Naukowa – Zarządzanie przedsiębiorstwem. Teoria i praktyka. Wydawnictwo AGH.
• Karpińska, A., Zińczuk, M., & Kowalczuk, K. (red.). (2021). Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Kowolik, P. (2003). Szkoła jako miejsce edukacji uczniów. Nauczyciel i Szkoła, 1–2(18–19), 91–109.
• Koźmiński, A.K. (2004). Zarządzanie w warunkach niepewności. Wydawnictwo PWN.
• Krońska, I. (2001). Sokrates. Wiedza Powszechna.
• Kupisiewicz, Cz. (2005). Podstawy dydaktyki. WSiP.
• Kupisiewcz, Cz. (2012), Dydaktyka. Podręcznik akademicki. Impuls.
• Leżucha, M. (2021). Szkoła i nauczyciel w warunkach zmiany edukacyjnej. Edukacja – Terapia – Opieka. Vol. 3, 129–152.
• Madalińska-Michalak, J., Pikuła N.G., Białożyt. K. (2017). Edukacja i praca nauczyciela; ciągłość – zmiana – konteksty. Wydawnictwo «scriptum».
• Marszałek, L.(2022). Nie ma edukacji bez relacji. Forum Pedagogiczne, 12, 2, 275–288.
• Mazurkiewicz, G. (2011). Educational leadership. Key elements supporting teaching and learning. Contemporary Management Quarterly, 2, 84–98.
• Mazurkiewicz, G. (2012). Edukacja i przywództwo. Modele mentalne jako bariery rozwoju. Wydawnictwo UJ.
• Marrou, H.I. (1986). Historia wychowania w starożytności. Wydawnictwo PWN.
• McKinsey & Company (2021). Defining the skills citizens will need in the future world of work, Public & Social Sector Practice, June.
• Mikulski, K. (2014). Proksemika cyfrowej szkoły. Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Moczydłowska, J.M. (2013). Empowerment – upodmiotowienie we wspólnocie. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, 11, 15–23,.
• Nowakowski, P. (2009). Uzależnienie od mediów. Cywilizacja: o nauki, moralności, sztuki i religii, 28, 149– 157.
• Packard, B.W. (2018, Fall). The power of mentoring within high-impact practices: A focus on low-income students. Diversity & Democracy, 21(4).
• Penkowska, G. (2010). Meandry e-learning. Difin.
• Potulicka, E. (2019). Dwa paradygmaty myślenia o edukacji i jej reformach: pedagogiczny i globalny – neoliberalne. Wydawnictwo Uniwersytetu im. A. Mickiewicza.
• Półturzycki, J. (2002). Dydaktyka dla nauczycieli. Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Prauzner, T. (2010). Blend Learning – Nowa Metoda Nauczania, z. V, Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, 109–114, SERIA: Edukacja Techniczna i Informatyczna.
• Radlińska, H. (1961). Pedagogika społeczna. Ossolineum.
• Remża, P. (2019). Instrumentarium nauczyciela matematyki. W: A. Karpińska, M. Zińczuk & P. Remża (red.) Oblicza edukacji w prospektywnym oglądzie. Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Stavros, J., & Cole, M.L. (2013). SOARing towards positive transformation and change, The ABACODI Visions. Action. Outcome, 1(1), 10–34.
• Sterna, D. (2014). Uczę (się) w szkole. ORE.
• Szarfenberg, R. (2008). Krytyka i afirmacja polityki społecznej. Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• Śliwerski, B. (2022). Kultura rywalizacji i współpracy w szkole. Wolters Kluwer.
• Wawrzynów, K. (2012). Nauczyciel partycypującym liderem. TZI jako model nauczania i wychowania według Ruth C. Cohn, Pedagogika Christiana 30(2), 111–113.
• Whity, G. (2008). Changing modes of teacher professionalism: traditional, managerial, collaborative and democratic, In: B. Cunningham (ed.), Exploring Professionalism. Institute of Education, University of London.
• Welskop, W. (2017). Nauczyciel lider w procesie wprowadzania zmian w edukacji XXI wieku. W: V. Tanaś, W. Welskop (red.), Człowiek wobec zagrożeń współczesności. Wydawnictwo WSNBiZ.
• Wilkin, J. (2020). Znaczenie uniwersytetów w epoce postprawdy. Nauka, 1, 67–81, doi:10.24425/nauka.2020.132622.
• Wilkinson, A. (1998). Empowerment: Theory and Practice. Personnel Review, 27, 40–56.
• Wiltgen, F. (2021). Challenge of Balancing Analog Human (real life) with Digital Human (Artificial life). Transformacje [transformations] 3, 110, 17–33.
• www.cytaty.złote myśli o nauczycielu i nauce.
• Ziółkowski, P. (2015). Teoretyczne podstawy kształcenia. Wydawnictwo WWSG.
• Zeffane R., & Zaroomi A.L. (2012). Empowerment, Trust and Commitment. The moderating Role of Work-Unit Centrality, International Journal of Management, 29(1/2), 332–351.

Identifiers

DOI

10.15804/kie.2024.02.07

Biblioteka Nauki

38169606