Polscy przedstawiciele dyplomatyczni w Rumunii w latach 1918–1940. Część II: 1923–1940

• Authors: Henryk Walczak

Title variants

EN

Polish diplomatic representatives in Romania in the years 1918–1940 Part II 1923–1940

Abstracts

EN

Polish representatives in Bucharest in the interwar period were – what is obvious – executors of the Polish government’s foreign policy, formulated by the successive Ministers of Foreign Affairs. They had to act within that framework. In exceptional circumstances were Linde and Koźmiński, who happened to act in conditions of nonexistence of a single center shaping Polish foreign policy and they often had to demonstrate creativity, without any directives coming from the top. To a certain extent in a similar situation was Raczyński, who also had to act independently, in a state of necessity – as he claimed – ignoring the supremacy of the Minister of Foreign Affairs interned in Romania. Effective professionals efficiently performing the tasks allocated to them were Wielowieyski, Szembek and Arciszewski. Jurjewicz was perceived as much less energetic. His relatively low activity on the position of the envoy, however, was largely derived from minister Seyda’s passive policy towards Romania. Undoubtedly, the most prominent Polish diplomat in Bucharest was Alexander Skrzyński. He not only performed his duties of the representative of the Republic of Poland with the invention but he also showed his own initiative, when Poland was in extremely difficult war situation in 1919–1920.

Keywords

PL

Polska; Rumunia; dyplomacja; przedstawiciele; II Rzeczypospolita

EN

Poland; Romania; diplomacy; representatives; the Second Polish Republic

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Polish Biographical Studies
• Year: 2017
• Issue: 5
• Pages: 61-84

Dates

published

2017

Contributors

author

Henryk Walczak

References

• Archiwum Akt Nowych w Warszawie
• Ministerstwo Spraw Zagranicznych, t. 6370
• Wysocki, Dzieje mojej służby. Biblioteka Ossolineum. Sygn. 12477/II, T. II, cz. III.
• Depesze wojenne Attachatu Wojskowego przy Ambasadzie RP w Bukareszcie 1939–1940, oprac. T. Dubicki, A. Suchcitz, Tarnowskie Góry 2006.
• Drymmer W. T., W służbie Polsce, Warszawa 1998.
• Kornat M., Morzycki-Markowski M., W rumuńskiej pułapce, Gdańsk 2011.
• Łubieński M., Refleksje i reminiscencje, Warszawa 2012.
• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1939 styczeń–sierpień, red. S. Żerko, współ. P. Długołęcki, Warszawa 2005.
• Starzeński P., Trzy lata z Beckiem, Warszawa 1991.
• Batowski H., Agonia pokoju i początek wojny, Poznań 1984.
• Idem, Europa zmierza ku przepaści, Poznań 1989.
• Bułhak H., Konferencja wojskowa polsko-rumuńsko-francuska w Warszawie (7–8 IV 1924 r.). Geneza, przebieg, rezultaty, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowej”, t. XXV, 1990.
• Idem, Polska a Rumunia 1918–1939, [w:] Przyjaźnie i antagonizmy. Stosunki Polski z państwami sąsiednimi w latach 1918–1939, red. J. Żarnowski, Warszawa 1977.
• Idem, Pośrednictwo dyplomacji polskiej między Rumunią a ZSRR w sprawie podpisania tzw. Protokołu Moskiewskiego (1928–1929), „Studia z Dziejów ZSRR i Europy Środkowej” (dalej: SZEŚ), t. XIX, 1983.
• Czy wiesz kto to jest?, red. S. Łoza, Warszawa 1938.
• Dmowski R., Polityka polska i odbudowanie państwa, przedm. T. Wituch, t. II, Warszawa 1988.
• Dubicki A., Dzieje polskiej placówki dyplomatycznej w Bukareszcie (1919–1940), Łódź 2014.
• Dubicki, T., Wojsko Polskie w Rumunii 1939–1941, Warszawa 1994, s. 14.
• Idem, Suchcitz A., Oficerowie wywiadu WP i PSZ w latach 1939–1945, t. I, Warszawa 2009.
• Durka J., Jan Szembek – poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny Poselstwa RP w Rumunii w latach 1927–1932, [w:] Świat relacji polsko-rumuńskich. Lumearelaţiilorpolono-române, Suceava 2012.
• Jaracz A., Generał Witold Dzierżykraj-Morawski 1895–1944, Koszalin 2002.
• Kastory A., Projekt polsko-węgiersko-rumuńskiej współpracy jako jedna z koncepcji Międzymorza w okresie międzywojennym, [w:] Międzymorze. Nadzieje i ograniczenia w polityce II Rzeczypospolitej, red. E. Znamierowska-Rakk, Warszawa 2016.
• Kornat M., „Trzecia Europa”. Polska koncepcja międzymorza (1937–1937), [w:] Międzymorze...
• Koryn A., Rumunia wobec zbliżającego się konfliktu światowego (1938–1941), „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 1998, nr 2.
• Krwawicz M., Morawski (Dzierżykraj – Morawski) Witold Józef (1895–1944), Polski Słownik Biograficzny (dalej: PSB), t. XXI, Warszawa 1976.
• Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. nauk. J. M. Majchrowski przy współpracy G. Mazura i K. Stepana, Warszawa 1994.
• Leczyk M., Polska i sąsiedzi. Stosunki wojskowe 1921–1939, Warszawa 2004.
• Majzner R., Attachaty Wojskowe Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1945. Strukturalno-organizacyjne aspekty funkcjonowania, Częstochowa 2011.
• Płk dypl. Włodzimierz Juliusz Ludwig, [w:] Kronika Wojska Polskiego 2005, red. K. Komorowski, Warszawa 2006.
• Rojek W., Odyseja skarbu Rzeczypospolitej. Losy złota Banku Polskiego 1939–1950, Kraków 2000.
• Grzeloński B., Szembek Jan Włodzimierz (1881–1945), PSB, t. XLVIII, Warszawa 2012–2013.
• Rosiński A., Szyfrant zwycięstw i rozczarowań, [w:] Bohaterowie trudnych czasów, red. G. Romanowski i in., zbiór II, Łódź 2007.
• Skrzypek A., Zagadnienia rumuńskie w stosunkach polsko-radzieckich w latach 1932– –1938, „Z dziejów stosunków polsko-radzieckich. Studia i materiały”, t. XI–XII, 1975.
• Słownik biograficzny polskiej służby zagranicznej 1918–1945. A Biographical Dictionary of the Polish Foreign Service 1918–1945, t. (v.) I, opr. K. Smolana, Warszawa 2004.
• Stępniak W., Dyplomacja polska na Bałkanach (1918–1926), Warszawa 1998.
• Szklarska-Lohmannowa A., Raczyński Roger Adam (1889–1945), PSB, t. XIX, Warszawa 1986.
• Szutowicz A.G., Gen. Witold Józef Dzierżykraj-Morawski, [w:] „Biuletyn Akademii Obrony Narodowej” nr 3(33), lipiec–wrzesień 2007.
• Walczak H., Internowanie władz polskich w Rumunii we wrześniu 1939 r., [w:] Wrzesień 1939 roku. Geneza II wojny światowej w polskiej perspektywie, t. II, Wojsko, wojna, jeniectwo, red. J. Faryś, T. Sikorski, P. Słowiński, Gorzów Wlkp. 2010.
• Idem, Działalność Jana Szembeka jako posła RP w Bukareszcie w latach 1927–1932, [w:] Si vis pacem, para bellum. Bezpieczeństwo i polityka Polski. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Tadeuszowi Dubickiemu, red. nauk. R. Majzner, Częstochowa 2013.
• Idem, Polska a sprawa rumuńsko-sowieckiego paktu o nieagresji w latach 1931– –1932 (1), SDREŚ 2014, t. 49, z. 2.
• Idem, Polska a sprawa rumuńsko-sowieckiego paktu o nieagresji w latach 1931–1932(2), SDREŚ 2015, t. 50, z. 1.
• Idem, Polska i Rumunia a Protokół Moskiewski ( 9 II 1929 r.), [w:] Bliżej siebie. Polacy i Rumuni a historyczne i kulturowe dziedzictwo Europy. Materiały z sympozjum. Mai aproape unii de alţii. Polonezişiromâniraportaţi la patrimoniulistoricşicultural al Europei, oprac. i red. S. Iachimovschi, E. Wieruszewska, Suceava 2007.
• Idem, Próba stworzenia polsko-rumuńsko-francuskiego przymierza w latach 1923–1924, [w:] Wojna i emigracja. Studia i szkice, t. 1, Wojna, armia i społeczeństwo II Rzeczypospolitej w obronie niepodległości (1920–1945), red. nauk. T. Sikorski, P. Słowiński, H. Walczak, Gorzów Wlkp. 2013.
• Idem, Roman Dmowski – minister spraw zagranicznych (27 X–15 XII 1923 r.) w drugim gabinecie Wincentego Witosa, [w:] Narodowa Demokracja XIX–XXI wiek. Koncepcje – Ludzie – Działalność, red. T. Sikorski, A. Wątor, Szczecin 2008.
• Idem, Sojusz z Rumunią w polskiej polityce zagranicznej w latach 1918–1931, Szczecin 2008.
• Idem, Sprawa odnowienia przymierza polsko-rumuńskiego w 1926 r., [w:] Polska między Wschodem a Zachodem. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych US i Szczeciński Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w Pobierowie 5–6 października 2007 r., T. 2, W kręgu polityki zagranicznej, pod red. A.Szczepańskiej, H. Walczaka i A. Wątora, Toruń 2008
• Idem, Sprawa odszkodowań za wywłaszczone przez rząd rumuński majątki obywateli polskich w Besarabii w stosunkach Warszawa–Bukareszt 1921–1930, [w:] Wojna i emigracja. Studia i szkice. T. 2, Emigracja i losy Polaków na obczyźnie, red. nauk. T. Sikorski, P. Słowiński, H. Walczak, Gorzów Wlkp. 2013.
• Wielowieyska-Mackiewicz E., Wielowieyski S., Wielowieyski Józef h. Półkozic (18.07.1879–18.09.1951), [w:] Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny, cz. 4, Warszawa 1998.
• Wołos M., Misja kapitana Jana Kowalewskiego do Japonii w 1923 roku, [w:] Wywiad i kontrwywiad wojskowy IIRP. Studia i materiały z działalności Oddziału II SG WP, t. 1, pod red. T. Dubickiego, Łomianki 2010.
• Zieliński A., Stosunki polsko-rumuńskie, grudzień 1933–maj 1935, SZEŚ, t. XII. Zieliński A., Z dziejów stosunków polsko-rumuńskich (sierpień 1936–wrzesień 1938), SZEŚ, t. XVI.
• Żerko S., Kryzys w stosunkach między Polską a Rumunią w latach 1934–1936 w świetle polskich dokumentów dyplomatycznych, „Dzieje Najnowsze” 2016.
• http://www.piasa.org/archives/fonds-070.html [data dostępu: 20 II 2017].
• http://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I005508 [data dostępu: 20 II 2017].

Identifiers

DOI

10.15804/pbs.2017.03

Biblioteka Nauki

2168159