Sądy pokoju a prawo do ochrony prawnej - głos w dyskusji

• Authors: Michał Grudecki

Title variants

EN

Justice of the Peace Courts and the Right to the Protection of the Law – a Voice in the Discussion

Abstracts

PL

Artykuł omawia postulat wprowadzenia do polskiego systemu wymiaru sprawiedliwości instytucji sądownictwa pokoju. Celem artykułu jest zbadanie dopuszczalności tej zmiany w kształcie postulowanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości z perspektywy prawa do ochrony prawnej. Autor przedstawia zalety i wady sądów pokoju, kładąc szczególny nacisk na postulat wykształcenia prawniczego kandydatów na sędziów pokoju, a także wspominając o właściwym sposobie ich wyboru i finansowania. Dochodzi do wniosków, zgodnie z którymi wymóg wykształcenia prawniczego lub posiadania podstawowej wiedzy prawniczej u kandydatów na sędziów pokoju jest niezbędny, tak samo, jak konieczność zapewnienia powołania gwarantującego ich największą niezawisłość. W innym przypadku nie jest możliwe zagwarantowanie stronom postępowań sądowych należytej ochrony prawnej. Autor w swoich badaniach posługuje się metodą dogmatyczną.

EN

The article discusses the demand for the introduction the institution of the justice of the peace into the Polish judicial system. The aim of the article is to examine the admissibility of this change as intended by the Ministry of Justice from the perspective of the right to legal protection. The author presents the advantages and disadvantages of justices of the peace, placing particular emphasis on the postulate of legal education of candidates for justices of the peace, as well as mentioning the proper way of selecting and financing them. He concludes that the requirement of a legal education or basic legal knowledge of candidates for justices of the peace is essential, as is the need to ensure the appointment that guarantees their greatest judical independence. In another case, the parties will not have adequate legal protection. In his research, the author uses the dogmatic method.

Keywords

PL

prawo do obrony; wymiar sprawiedliwości; sądy pokoju; prawo do ochrony prawnej; zasada rzetelnego procesu

EN

judicial system; justice of the peace courts; right to the protection of the law; the principle of a fair trail; the right to the defence

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2022
• Issue: 1 (65)
• Pages: 137-150

Dates

published

2022

Contributors

author

Michał Grudecki

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000251853770

References

• Bieńkowska B.T., Sądy pokoju - głos w dyskusji, [w:] Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, red. R. Piotrowski, Warszawa 2021.
• Czeszejko-Sochacki Z., Prawo do sądu w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Ogólna charakterystyka), „Państwo i Prawo” 1997, nr 11-12.
• Dąbrowski S., Łazarska A., O sprawiedliwości w wymiarze sprawiedliwości, „Palestra” 2012, nr 9-10.
• Garlicki L., Prawo do sądu (rozważania „de lege fundamentale ferenda”), „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Lublin - Polonia. Sectio G” 1990, nr 5.
• Gmurzyńska E., Evolution of the Institution of Justice of the Peace in the United States, „Studia Iuridica Lublinensia” 2019, nr 1.
• Gudowski M., Opinia w sprawie wprowadzenia sądów pokoju, materiały własne Autora.
• Jachimowicz K., Instytucja sędziego pokoju we Włoszech. Status prawny, tryb wyboru i uprawnienia, [w:] Instytucja sędziego pokoju w wybranych państwach europejskich, red. A. Pogłódek, Warszawa 2020.
• Kaczmarczyk M., Czynnik społeczny w polskim systemie wymiaru sprawiedliwości, Warszawa 2020.
• Kapica K., Sędziowie pokoju w świetle Konstytucji RP i rozwiązań państw europejskich - analiza proponowanych koncepcji, [w:] Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, red. R. Piotrowski, Warszawa 2021.
• Klaus W., Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości w opiniach ławników, [w:] Ławnicy - społeczni sędziowie w teorii i praktyce. Ocena funkcjonowania pracy i wyboru ławników sądowych na przykładzie Apelacji Białstockiej, red. J. Ruszewski, Suwałki 2011.
• Kozłowska K., Wizerunek brytyjskiej instytucji sądów pokoju - rys historyczny, krytyka, współczesne wyzwania, [w:] Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, red. R. Piotrowski, Warszawa 2021.
• Kruszyński, Kil J., Sądownictwo sędziów pokoju w drobnych sprawach karnych - perspektywa legislacyjna, „Roczniki Administracji i Prawa” 2019, nr 1.
• Kruszyński P., Kil J., Placek J., Sędzia pokoju i jego rola w rozwiązywaniu problemów polskiego wymiaru sprawiedliwości, [w:] Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, red. R. Piotrowski, Warszawa 2021.
• Laskowski M., Granice udziału obywateli w wymiarze sprawiedliwości, [w:] Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, red. R. Piotrowski, Warszawa 2021.
• Liszewski K., Instytucja sędziów pokoju na przykładzie USA, [w:] Specyfika organizacji i funkcjonowania organów władzy publicznej. Analiza porządków prawnych państw współczesnych, red. M. Jabłoński, M. Abu Gholeh, Wrocław 2019.
• Mickiewicz S., De scabinis, „Palestra” 1957, nr 3.
• Osuchowska M., Sądy pokoju w portugalskim systemie sądownictwa, [w:] Instytucja sędziego pokoju w wybranych państwach europejskich, red. A. Pogłódek, Warszawa 2020.
• Paprocki M., Co dalej po studiach prawniczych? Tendencyjnie, „Edukacja Prawnicza” 2013, nr 5.
• Pogłódek A., Instytucja sędziego pokoju w Federacji Rosyjskiej, [w:] Instytucja sędziego pokoju w wybranych państwach europejskich, red. A. Pogłódek, Warszawa 2020.
• Siedlecki M., Instytucja sędziego pokoju w Wielkiej Brytanii. Czy warto przenieść na grunt prawa polskiego niektóre jej elementy? [w:] Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, red. R. Piotrowski, Warszawa 2021.
• Szerer M., Sądownictwo angielskie, Warszawa 1959.
• Szymanek J., Instytucja sędziego pokoju w Belgii, [w:] Instytucja sędziego pokoju w wybranych państwach europejskich, red. A. Pogłódek, Warszawa 2020.
• Tuora-Schwierskott E., Status prawny sędziego pokoju w Szwajcarii, [w:] Instytucja sędziego pokoju w wybranych państwach europejskich, red. A. Pogłódek, Warszawa 2020.
• Wieczorek K., Udział czynnika społecznego w orzekaniu w polskim i amerykańskim procesie karnym, Szczecin 2012.
• Wojciechowski J., Neutralizacja konfliktów społecznych i odciążanie sądów powszechnych - podstawowe zadania sądów pokoju na przykładzie Francji, Dani i Księstwa Warszawskiego na przełomie XVIII/XIX w., [w:] Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, red. R. Piotrowski, Warszawa 2021.

Identifiers

DOI

10.15804/ppk.2022.01.10

Biblioteka Nauki

2035952