Europejski charakter sądu krajowego

• Authors: Edyta Krzysztofik

Title variants

EN

The European Character of the National Court

Abstracts

PL

Przedmiotem niniejszego opracowania jest wykazanie europejskiego charakteru sądu krajowego, który orzekając na podstawie prawa unijnego staje się sądem unijnym. Przemawiają za nim następujące przesłanki. Po pierwsze jest on elementem unijnego wymiaru sprawiedliwości i łącznie z TSUE zobowiązany jest do zagwarantowania efektywności prawa unijnego. Realizując powierzone zadanie kieruje się zasadami definiującymi unijny system prawny: zasadą prymatu, bezpośredniego skutku i bezpośredniego stosowania, które służą urzeczywistnieniu metazasady efektywności prawa unijnego. Jednakże stosowane są one do aktów posiadających bezpośredni skutek. W pozostałych przypadkach sąd krajowych wykorzystuje wykładnię prounijną, czyli dokonuje reinterpretacji norm prawa krajowego w świetle celu i skutku prawa unijnego. Przenosząc de facto wskazane obowiązki na grunt krajowy sąd krajowy stosuje krajowe przepisy proceduralne dostosowując jednocześnie i ich skuteczność do potrzeb prawa unijnego. Wykonując wskazane obowiązki sądy krajowe wyposażone zostały w prawo do kierowania pytań prejudycjalnych do TS.

EN

The aim of this article is to demonstrate the European character of a national court which, by ruling on the basis of EU law, becomes an EU court. The following premises confirm it. Firstly, it is an element of the EU justice system and, together with the CJEU, is obligated to guarantee the effectiveness of EU law. In carrying out the entrusted task, it follows the principles defining the EU legal system: the principle of primacy and the principle of direct effect and direct application, which serve to implement the meta-principle of effectiveness of EU law. However, they do apply to acts that have direct effect. In other cases, the domestic court uses a pro-EU interpretation, i.e. reinterprets the norms of national law in the light of the purpose and effect of EU law. In de facto transferring the indicated obligations to the national ground, the national court applies national procedural rules, and at the same time adjusts their effectiveness to the needs of EU law. In performing the above-mentioned duties, national courts were granted the right to refer questions for preliminary ruling to the CJEU.

Keywords

PL

zasada efektywności; zasada efektywnej ochrony prawnej; zasada pierwszeństwa; zasada bezpośredniego skutku i bezpośredniego stosowania; wykładnia prounijna; autonomia proceduralna; pytanie prejudycjalne

EN

principle of effectiveness; principle of effective legal protection; principle of; primacy; principle of direct effect and direct applicability; pro-eu interpretation; procedural autonomy; preliminary ruling

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2022
• Issue: 6(70)
• Pages: 51-62

Dates

published

2022

Contributors

author

Edyta Krzysztofik

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

• https://orcid.org/0000000161609600

References

• Barcik J., Wentkowska A., Prawo Unii Europejskiej po Traktacie z Lizbony, Warszawa 2011.
• Brzezinski P., Unijny obowiązek odmowy zastosowania przez sąd krajowy ustawy niezgodnej z dyrektywą Unii Europejskiej, Warszawa 2010.
• Frackowiak-Adamska A., P. Bańczyk P., Formułowanie pytań prejudycjalnych do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Praktyczny przewodnik, Warszawa 2020.
• Grzeszczak R., Krajewski M., Pojęcie „sądu” w świetle przepisów artykułu 47 KPP oraz 267 TFUE, http://robertgrzeszczak.bio.wpia.uw.edu.pl/files/2012/10/Grzeszczak_Krajewski_Poj%C4%99cie-s%C4%85du-art-267-TfUE-i-47-KPP_w-EPS-nr-4-z-2014.pdf.
• Kornobis-Romanowska D., Sąd krajowy w prawie wspólnotowym, Warszawa 2007.
• Kornobis-Romanowska D., Kompetencje wspólnotowe sądów krajowych – przegląd zagadnienia, [w:] Stosowanie prawa wspólnotowego w prawie wewnętrznym z uwzględnieniem prawa polskiego, red. D. Kornobis-Romanowska, Warszawa 2003.
• Kowolik-Bańczyk K., Wykładnia prowspólnotowa (tzw. pośredni skutek), [w:] Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, red. A. Wróbel, Warszawa 2007.
• Krzysztofik E., The Definition of National Court within the meaning of European Union Law. Considerations in the context of the Polish Reform of the Judicial System, „Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie”, t. XIII, 2020, nr 1.
• Łazowski A., Zasada lojalności, [w:] Zasady ustrojowe Unii Europejskiej, red. J. Barcz, Warszawa 2010.
• Miąsik D., System prawa Unii Europejskiej, T. 2, Warszawa 2022.
• Półtorak N., Ochrona uprawnie wynikających z prawa Unii Europejskiej w postepowaniach krajowych, Warszawa 2010.
• Rowiński W., Nakaz dokonania wykładni prounijnej jako dyrektywa wykładni systemowej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2016, nr 1.
• Wróbel A., Autonomia proceduralna państw członkowskich. Zasada efektywności i zasada efektywnej ochrony sadowej w prawie Unii Europejskiej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2005, nr 1.
• Wyrozumska A., Zasady działania UE, [w:] Instytucje i prawo Unii Europejskiej, red. J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Warszawa 2020.

Identifiers

DOI

10.15804/ppk.2022.06.03

Biblioteka Nauki

2162176