Prawo do nieodpłatnej pomocy prawnej w świetle konstytucyjnej zasady równości

• Authors: Dawid Daniluk

Title variants

EN

The Right to Free Legal Aid in the Light of the Constitutional Principle of Equality

Abstracts

PL

Cel artykułu stanowi analiza rozwiązań umożliwiających skorzystanie z nieodpłatnej pomocy prawnej w świetle zasady równości określonej w art. 32 Konstytucji RP. Należy zauważyć niespójność pomiędzy pomocą na etapie sądowym i przedsądowym. Teoretycznie obie formy pomocy skierowane są do osób w trudnej sytuacji materialnej. W praktyce pomoc na etapie przedsądowym mogą otrzymać zarówno osoby ubogie, jak i osoby bardzo zamożne, gdyż ocena braku możliwości poniesienia kosztów odpłatnej pomocy prawnej opiera się jedynie na subiektywnym przekonaniu tych osób. Z kolei podstawy do uzyskania pomocy prawnej na etapie sądowym muszą być szczegółowo wykazane przez osobę ubiegającą się o ustanowienie profesjonalnego prawnika.

EN

The aim of the article is to analyze the solutions enabling the use of legal aid in the light of the principle of equality under the Art. 32 of the Constitution of the Republic of Poland. There is an inconsistency between the aid at the judicial and pre-court stage. Theoretically, both forms of legal aid are aimed at people in a difficult financial situation. In practice, aid at the pre-court stage can be provided to both poor and very wealthy people, as the assessment of the inability to bear the costs of paid legal aid is based only on the subjective belief of these people. On the other hand, the grounds for obtaining legal aid at the judicial stage must be clearly demonstrated by the person applying for the appointment of a professional lawyer.

Keywords

PL

zasada równości; konstytucja; nieodpłatna pomoc prawna; pełnomocnik z urzędu; dostęp do sądu

EN

the principle of equality; constitution; free legal aid; court-appointed lawyer; access to court

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2023
• Issue: 2(72)
• Pages: 231-244

Dates

published

2023

Contributors

author

Dawid Daniluk

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000000239018764

References

• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
• Bernatek-Zaguła I., Konstytucyjna zasada równości wobec prawa w świetle ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2012, nr 3.
• Chmaj M., Równość wobec prawa [w:] Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. M. Chmaj, Warszawa 2008.
• Daniluk D., Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie w świetle ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Wymiar teoretyczny i praktyczny, „Przegląd Prawa Publicznego” 2022, nr 10.
• Daniluk D., Zmiany regulacji prawnych dotyczących nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego w związku z pandemią wirusa SARS-CoV-2, „Przegląd Legislacyjny” 2022, nr 1.
• Grzymisławska-Cybulska M., Prawo pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym jako element realizacji prawa do sądu, Warszawa 2013.
• Hałub-Kowalczyk O., Sformalizowany model dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej w Polsce, Wrocław 2019.
• Kaczyński M., Pełnomocnik z urzędu w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2014.
• Nieodpłatna pomoc prawna w Polsce. Systemowa analiza interdyscyplinarna, red. W. Florczak, Kraków 2021.
• Paxford B., Komentarz do art. 3 [w:] Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Komentarz, Paxford B, Rynkun-Werner R., Wasylkowska-Michór M., Warszawa 2016.
• Płażek S., Nowe usługi powiatu w zakresie nieodpłatnej pomocy prawnej [w:] Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego. Dopuszczalność i granice prowadzenia, red. M. Stec, M. Mączyński, Warszawa 2016.
• Przywora B., Normatywny model przedsądowej nieodpłatnej pomocy prawnej w Polsce, Warszawa 2019.
• Rynkun-Werner R., Adwokat z urzędu. Podstawowe zagadnienia prawne, Warszawa 2011.
• Rynkun-Werner R., Niezależna adwokatura a efektywna pomoc prawna z urzędu, Warszawa 2016.
• Rząsa G., Konstytucyjne aspekty pomocy prawnej udzielanej osobom ubogim, „Przegląd Legislacyjny” 2005, nr 3–4.
• Safjan M, Miklaszewicz P., Granice uprzywilejowania wyrównawczego, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 6.
• Wegner J., Wróblewski B., Prawo jednostki do nieodpłatnej pomocy prawnej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2021, nr 6.
• Winczorek J., O potrzebie badań empirycznych nad dostępem do prawa, „Państwo i Prawo” 2016, nr 12.
• Zajadło J., Idea równości we współczesnej filozofii prawa i filozofii polityki, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 6.
• Ziółkowski M., Zasada równości w prawie, „Państwo i Prawo” 2015, nr 5.

Identifiers

DOI

10.15804/ppk.2023.02.17

Biblioteka Nauki

2197721