O znaczeniu konstytucyjnej zasady prawnej ochrony życia rodzinnego w procesie stosowania prawa

• Authors: Katarzyna Dadańska

Title variants

EN

On the Importance of the Constitutional Principle of Legal Protection of Family Life in the Process of Applying the Law

Abstracts

PL

Celem artykułu jest ukazanie znaczenia konstytucyjnej zasady ochrony prawnej życia rodzinnego w procesie stosowania prawa, podczas którego ustalenie właściwego znaczenia normy ustawy za pomocą normy konstytucyjnej, ma przede wszystkim znaczenie dla właściwej, prokonstytucyjnej wykładni i gwarantuje, że decyzja stosowania prawa, in concreto, będzie prawidłowa. Punktem wyjścia dla przyjętego założenia badawczego będzie próba określenia, jakie desygnaty składają się na pojęcie prawnej ochrony rodziny, jakie przepisy Konstytucji RP realizują tę zasadę, wreszcie, jaka jest funkcja oraz zakres podmiotowy tej gwarancji. Zastosowana zostanie metoda dogmatyczno-prawna oraz, uzupełniająco, prawnoporównawcza. Analizie zostaną poddane wybrane przepisy Konstytucji RP, wybrane orzeczenia sądów powszechnych, sądów administracyjnych, NSA oraz SN, w których omawiana zasada miała niewątpliwy wpływ na decyzję stosowania prawa.

EN

The purpose of the article is to show the importance of the constitutional rule of legal protection of family life in the process of application of the law, during which the determination of the correct meaning of the norm of the law by means of a constitutional norm, is primarily important for a proper, pro-constitutional interpretation and ensures that the decision to apply the law, will be correct. The starting point for the research assumption will be an attempt to determine what designations constitute the concept of legal protection of the family, what provisions of the Polish Constitution implement this principle, and what is the function and subjective scope of this guarantee. The analysis will focus on selected provisions of the Polish Constitution and rulings of common courts, administrative courts, the Supreme Administrative Court and the Supreme Court, in which the discussed principle influenced the decision to apply the law.

Keywords

PL

rodzina; małżeństwo; dziecko; macierzyństwo; powinowactwo; Konstytucja; konstytucyjna ochrona życia rodzinnego; pokrewieństwo

EN

family; child; affinity; maternity; marriage; kinship; constitution; constitutional protection of family life

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2023
• Issue: 4(74)
• Pages: 173-192

Dates

published

2023

Contributors

author

Katarzyna Dadańska

• Uniwersytet Szczeciński

• https://orcid.org/0000000316748665

References

• Adamski F., Socjologia małżeństwa i rodziny. Wprowadzenie, Warszawa 1984.
• Babiuch H., Konstytucyjne prawa rodziców w zakresie wychowania dziecka [w:] Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, red. M. Jabłoński, Wrocław 2014
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2012.
• Banaszak B., Zieliński M., Konstytucyjne i ustawowe pojęcie rodziny, „Monitor Prawniczy” 2014, nr 7.
• Borysiak W., Komentarz do art. 18 [w:] Konstytucja RP, t. I, Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek Warszawa 2016.
• Braciak J., Prawo do prywatności, Warszawa 2004.
• Chlebny J., Łączenie rodzin cudzoziemców, Warszawa 2022.
• Dobrowolski M., Status prawny rodziny w świetle nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sejmowy” 1999, nr 4.
• Garlicki L., Komentarz do art. 18 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku. Komentarz, t. III, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Ignatowicz J., Prawo rodzinne. Zarys wykładu, Warszawa 1995.
• Kocik L., Rodzina w obliczu wartości i wzorów życia ponowoczesnego świata, Kraków 2006.
• Kubik R., Kontrola pobytu cudzoziemców na czas określony w Polsce a konstytucyjna zasada ochrony rodziny w świetle unormowań prawnych i aktualnego orzecznictwa sądów administracyjnych, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły zawodowej im. Witelona w Legnicy” 2017, nr 22(1).
• Łętowska E., Woleński J., Instytucjonalizacja związków partnerskich a Konstytucja RP z 1997 r., „Państwo i Prawo” 2013, nr 6.
• Mączyński A., Konstytucyjne podstawy życia rodzinnego [w:] Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa profesora Andrzeja Zolla, t. I, red. P. Kardaś, T. Sroka, W. Wróbel, Warszawa 2012.
• Nazar M., Niektóre zagadnienia małżeństwa i rodziny w świetle unormowań Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., „Rejent” 1997, nr 5.
• Piaskowska O.M., Piesiewicz P.F., Prawo do zawarcia związku jednopłciowego jako wyraz poszanowania prawa do ochrony życia prywatnego i rodzinnego, „Europejski Przegląd Sądowy” 2018, nr 5.
• Poniatowski M., Konstytucyjne podstawy udzielania pomocy społecznej dla rodziny [w:] Służąc rodzinie i ojczyźnie. Św. Janowi Pawłowi II w 100. rocznicę urodzin, red. U. Bejma, M. Iżycki, L. Szot, Pelplin 2020.
• Prawna ochrona rodziny skrypt dla studentów pedagogiki i innych nauk społecznych, red. M. Andrzejewski, K. Jadach, Warszawa 2018.
• Siostrzonek-Sergiel A., Kilka uwag na temat zakresu konstytucyjnej ochrony rodziny, „Monitor Prawniczy” 2015, nr 23.
• Sitek B., Bednarek W., Konstytucyjna ochrona rodziny a ideologia nowego ładu społecznego, „Journal of Modern Science” 2014, nr 20.
• Smyczyński T., Andrzejewski M., Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2022.
• Smyczyński T., Ochrona rodziny w Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 1994, z. 2.
• Stęblewski M., Rodzina jako wartość konstytucyjna, „Przegląd Konstytucyjny” 2021, nr 3.
• Stojanowska W. [w:] Prawo rodzinne i opiekuńcze. System Prawa Prywatnego, T. 12, red. T. Smyczyński, Wyd. 2, Warszawa 2011.
• Szklanna A., Naruszenie prawa do poszanowania życia rodzinnego zagwarantowanego w EKPCz, „Europejski Przegląd Sadowy” 2010, nr 1.
• Święcka D., Ochrona więzi rodzinnych w świetle polskiego sądownictwa, „Przedsiębiorstwo i Prawo” 2022, nr 13.
• Tyszka Z., Socjologia rodziny, Warszawa 1979.
• Urbaniak M., Konstytucyjny status rodziny a prawo do rodzicielstwa, „Pielęgniarstwo Polskie” 2013, nr 4.
• Wild M., Komentarz do art. 47 [w:] Konstytucja RP, t. I, Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Winiarz J., Prawo rodzinne, Warszawa 1992.
• Zabrocki P.R., Konstytucyjne ujęcie praw rodziny [w:] Dziecko w historii – między godnością a zniewoleniem, t. 1, Godność jako fundament praw człowieka, red. E.J. Kryńska, Ł. Kalisz, A. Suplicka, Białystok 2021.
• Zieliński M., Pojęcie rodziny a zmiany społeczne w Polsce, „Dyskurs Prawniczy i Administracyjny” 2012, nr 1.

Identifiers

DOI

10.15804/ppk.2023.04.13

Biblioteka Nauki

18104938