On the Language of the Preamble to the Constitution of the Republic of Poland and its Functions

• Authors: Katarzyna Doliwa

Title variants

PL

O języku Preambuły do Konstytucji RP i jego funkcjach

Abstracts

PL

Przedmiotem i celem artykułu jest refleksja nad językową formą preambuły do obowiązującej Konstytucji RP. Jak wszystkie preambuły, ma ona specyficzną formę, która wyraźnie różni się od zwykłych tekstów formułowanych w języku prawa, przez co jej normatywny charakter bywa kwestionowany w doktrynie. Tekst preambuły pełni szereg funkcji: opisową, ekspresyjną, impresyjną, a także performatywną (sprawczą) i poetycką, i może być analizowany przez pryzmat każdej z nich. Analiza preambuły różni się zatem od analizy typowej wypowiedzi sformułowanej w języku prawa.

EN

The object and purpose of this paper is to reflect on the linguistic form of the preamble to the current Constitution of the Republic of Poland. Like all preambles, it has a specific form that is clearly different from ordinary texts formulated in the language of the law, and as a result, its normative character is sometimes questioned in the doctrine. The text of the preamble performs a number of functions: descriptive, expressive, impressionistic, as well as performative (causal), and poetic, and can be analyzed through the lens of each of them. Thus, the analysis of the preamble differs from that of a typical utterance formulated in the language of the law.

Keywords

PL

Preambuła; konstytucja; funkcje języka

EN

preamble; constitution; language functions

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2023
• Issue: 6(76)
• Pages: 365-374

Dates

published

2023

Contributors

author

Katarzyna Doliwa

• University of Białystok

• https://orcid.org/0000000185838379

References

• Austin J.L., Jak działać słowami [in:] J.L. Austin, Mówienie i poznawanie, Warsaw 1993.
• Banaszak B., Prawne znaczenie Preambuły do Konstytucji RP z 1997 roku [in:] Dookoła Wojtek… Księga pamiątkowa poświęcona doktorowi Arturowi Wojciechowi Preisnerowi, eds. R. Balicki, M. Jabłoński, Wrocław 2018, https://repozytorium.uni.wroc.pl/Content/89822/PDF/01_B_Banaszak_Prawne_znaczenie_Preambuly_do_Konstytucji_RP_z_1997.pdf.
• Górecki D., Preambuła do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej – potrzebna czy zbędna? [in:] Aktualne problemy polskiego i litewskiego prawa konstytucyjnego ed. D. Górecki, Łódź 2015.
• Grodziński E., Wypowiedzi performatywne. Z aktualnych zagadnień filozofii języka, Wrocław 1980.
• Gwiżdż A., Wstęp do konstytucji – zagadnienia prawne [in:] Charakter i struktura norm konstytucji ed. J. Trzciński, Warsaw 1997.
• Jakobson R., Poetyka w świetle językoznawstwa, “Pamiętnik Literacki” 1960, no. 51/2.
• Lewandowski S., Charakter normatywny preambuły, “Studia Iuridica” 1998, vol. 36.
• Madliak J., Wartości w preambułach w wybranych konstytucjach państw europejskich, “Humanum” 2009, no. 3.
• Malinowska E., Style preambuł konstytucyjnych [in:] Odmiany stylowe polszczyzny dawniej i dziś, ed. U. Sokólska, Białystok 2011.
• Mastalski A.S., Prawo stanowione wierszem? Segmentacja Preambuły Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. w świetle definicji wiersza, “Przegląd Konstytucyjny” 2020, no. 3.
• Piechowiak M. [in:] Konstytucja RP, t. I, Komentarz do art. 1–86, eds. M. Safjan, L. Bosek, Warsaw 2016.
• Radbruch G., Wstęp do prawoznawstwa, Warsaw 1924.
• Sosnowski B., Geneza, rola i cechy preambuły w aktach prawnych, “Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM” 2016, no. 6.
• Stefaniuk M., Preambuła aktu normatywnego w doktrynie oraz w procesie stanowienia i stosowania polskiego prawa w latach 1989–2007, Lublin 2009.

Identifiers

DOI

10.15804/ppk.2023.06.26

Biblioteka Nauki

27177696