Constitutional and Legal Aspects of the Use of the Armed Forces of the Republic of Poland Against Non-military Threats

• Authors: Jarosław Piątek

Title variants

PL

Konstytucyjne i prawne aspekty użycia Sił Zbrojnych RP wobec zagrożeń niemilitarnych

Abstracts

PL

Celem artykułu jest wskazanie podstaw prawnych systemu zarządzania kryzysowego oraz określenie zasad, na których jest on zbudowany, jego aktorów, ich kompetencji, mechanizmów współpracy i koordynacji oraz zasad finansowania zadań zarządzania kryzysowego. Autor kładzie szczególny nacisk na konieczność przestrzegania praw i wolności człowieka w kontekście działań państwa mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz stworzenie skutecznego systemu zarządzania kryzysowego. Punktem wyjścia tej dyskusji jest założenie, że problemy bezpieczeństwa dotyczą całego społeczeństwa, przy czym społeczeństwo to ma prawo i obowiązek uczestniczyć w wysiłkach na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa. Jednocześnie instytucjonalne mechanizmy zapewnienia bezpieczeństwa wykorzystują jedynie udział instytucji poprzez różnego rodzaju powiązania i wsparcie. W artykule przedstawiono pewne mechanizmy budowania bezpieczeństwa narodowego przez organy państwa i instytucje za nie odpowiedzialne i kompetentne do reagowania w sytuacjach kryzysowych. Egzegeza obejmuje jednak udział sił zbrojnych oraz prawne aspekty użycia Sił Zbrojnych RP w przypadku zagrożeń niemilitarnych.

EN

The objective of this article is to point to legal foundations of the crisis management system and to specify principles it is built on, its actors, their competences, mechanisms of cooperation and coordination and principles for financing crisis management tasks. The author places special emphasis on the need to observe human rights and freedoms in the context of actions taken by the state that aim to ensure security and to create an effective crisis management system. The starting point for this discussion is an assumption that security-related problems affect the entire society whereby this society has the right and obligation to participate in efforts to ensure security. At the same time, institutional mechanisms of ensuring security only use participation of institutions by various kinds of interrelations and support. This article shows certain mechanisms of building national security by state bodies and institutions that are responsible for it and competent to respond in crisis situations. How-ever, the exegesis covers participation of the armed forces and legal aspects of employing the Polish Armed Forces in the event of non-military threats.

Keywords

PL

ustawa; zagrożenia niemilitarne; Siły Zbrojne; bezpieczeństwo państwa; zarządzanie kryzysowe

EN

act; non-military threats; Armed Forces; state security; crisis management

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2023
• Issue: 6(76)
• Pages: 403-413

Dates

published

2023

Contributors

author

Jarosław Piątek

• University of Szczecin

• https://orcid.org/0000000347543371

References

• Bezpieczeństwo w badaniach i w praktyce, eds. J. Piątek, R. Podgórzańska, Sz. Stempinski, Toruń 2020.
• Gąsiorek K., Kitler W., Wojskowe wsparcie władz cywilnych i społeczeństwa, Warsaw 2005.
• Gryz J., W. Kitler, System reagowania kryzysowego, Katowice 2007.
• Jakubczak R., Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP, Warsaw 2004.
• Jakubczak R., Podstawy bezpieczeństwa narodowego Polski w erze globalizacji, Warsaw 2008.
• Leksykon Bezpieczeństwa Wewnętrznego, eds. W. Fehler, J. Piątek, R. Podgórzańska, Szczecin 2017.
• Lidwa W., Krzeszowski W., Więcek W., Zarządzanie w sytuacjach kryzysowych, Warsaw 2010.
• Lidwa W., Zarządzanie w sytuacjach kryzysowych, Warsaw 2010.
• Mojak R., Instytucja Prezydenta RP w okresie przekształceń ustrojowych, Lublin 1995.
• Muszyński J., Formacje zbrojne w systemie politycznym PRL, “Państwo i Prawo” 1986, no. 5.
• Połeć B., Zagadnienia ogólne z zakresu zarządzania ryzykiem i zarządzania kryzysowego, Józefów 2014.
• Sienkiewicz–Małyjurek K., Problemy organizacyjne zarządzania kryzysowego w samorządach, “Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej” 2011, no. 1864.
• Studia wschodnie: polityka – gospodarka – bezpieczeństwo, eds. M. Hudzikowski, A. Zapałowski, Częstochowa 2014.
• Ura E., Prawne zagadnienia bezpieczeństwa państwa, Rzeszów 1988.
• Wojtaszczyk K.A., Kompendium wiedzy o państwie, Warsaw 1995.
• Wróblewski D., Wybrane zagadnienia z zakresu planowania cywilnego w systemie zarządzania kryzysowego w RP, Józefów 2014.

Identifiers

DOI

10.15804/ppk.2023.06.29

Biblioteka Nauki

27177718