Domniemanie niewinności w ujęciu prawa krajowego i pozakrajowego

• Authors: Piotr K. Sowiński

Title variants

EN

Presumption of Innocence under National and International Law

Abstracts

PL

Zasada domniemania niewinności stanowi jedno z zasadniczych założeń, według których skonstruowano polskie postępowanie karne. W realiach krajowych domniemanie to jest przedmiotem regulacji zarówno konstytucyjnej, jak i kodeksowej, jednak sposób w jaki domniemanie to zostało tam przedstawione nie jest tożsamy, co wpływa na różny zakres jej stosowania. W tekście podjęto próbę przedstawienia elementów wspólnych i różnicujących te regulacje. Ponadto przeanalizowano zakres przedmiotowy i podmiotowy zasady domniemania niewinności w ujęciu konwencyjnym oraz niektórych aktów prawnych Unii Europejskiej.

EN

The principle of the presumption of innocence is one of the fundamental assumptions according to which Polish criminal procedure has been constructed. In the domestic reality, this presumption is declared both by constitutional and code regulations, however, the manner in which the presumption is guaranteed there is not the same, which affects the different scope of its application. The text depicts the common and differentiating elements of these regulations. In addition, the material and subjective scope of the principle of the presumption of innocence in terms of the Convention and certain legal acts of the European Union has been analysed.

Keywords

EN

presumption of innocence; Constitution; criminal procedure; repressive procedure; accused; defendant

PL

domniemanie niewinności; Konstytucja; postępowanie karne; postępowanie represyjne; oskarżony; obwiniony

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2024
• Issue: 2(78)
• Pages: 103-116

Dates

published

2024

Contributors

author

Piotr K. Sowiński

• Uniwersytet Rzeszowski

• https://orcid.org/0000000322105877

References

• Adamski J., Urban K., Warmińska-Friberg E., Komentarz do art. 50 [w:] J. Adamski, K. Urban, E. Warmińska-Friberg, Refundacja leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Komentarz, Lex/el 2014.
• Bogucka M., Odpowiedzialność karna a odpowiedzialność administracyjna w kontekście kary pieniężnej w prawie farmaceutycznym, „Krajowa Rada Sądownictwa” 2018, nr 2.
• Boratyńska K.T., Rozdział II. Zasady procesowe [w:] K.T. Boratyńska, Ł. Chojniak, W. Jasiński, Postępowanie karne, Warszawa 2013.
• Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2009.
• Daszkiewicz W., Proces karny. Część ogólna, Poznań 1995.
• Florczak-Wątor M., Komentarz do art. 42 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. 2, red. P. Tuleja, LEX 2021.
• Gaberle A., Dowody w sądowym procesie karnym, Kraków 2007.
• Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2008.
• Jezusek A., „Domniemanie winy” w prawie karnym materialnym a procesowe domniemanie niewinności, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2016, nr 21.
• Juchniewicz J., O granicach swobody ustawodawcy w kształtowaniu standardów prawa do sądu, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2016, nr 3 (31).
• Kalinowski S., Siewierski M., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 1966.
• Kruk E., Znaczenie przyznania się do winy w procesie karnym – zarys problematyki [w:] Artes serviunt vitae, sapientia imperat. Proces karny sensu largo – rzeczywistość i wyzwania. Księga jubileuszowa Prof. T. Grzegorczyka z okazji 70. Urodzin, red. R. Olszewski, D. Świecki, J. Kasiński, P. Misztal, K. Rydz-Sybilak, A. Małolepszy, Łódź 2019.
• Kruszyński P., Zasada domniemania niewinności w polskim procesie karnym, Warszawa 1983.
• Kurowski M., Komentarz do art. 5 [w:] Kodeks postępowania karnego, t. I, Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, Lex/el 2024.
• Mozgawa-Saj M., Rzymskie korzenie zasady domniemania niewinności i prawa oskarżonego do obrony, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego” 2018, nr 22.
• Murzynowski A., Istota i zasady procesu karnego, Warszawa 1994.
• Papierkowski Z., Glosa do wyroku SN z dn. 13 maja 1964, II K 58/65, „OSPiKA” 1965, nr 4, poz. 73.
• Sarnecki P., Komentarz do art. 42 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. II, red. L. Garlicki, M. Zubik, Lex/el 2016.
• Sowiński P.K., Zasada domniemania niewinności a wolność słowa [w:] System wymiaru sprawiedliwości a media, red. C. Kulesza, Białystok 2009.
• Sowiński P.K., Uprawnienia składające się na prawo oskarżonego do obrony. Uwagi na tle czynności oskarżonego oraz organów procesowych, Rzeszów 2012.
• Tęcza-Paciorek A., Zasada domniemania niewinności w polskim procesie karnym, Warszawa 2012.
• Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2016.
• Zagrodnik J., Komentarz do art. 5 [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Zagrodnik, Lex/el 2023.

Identifiers

DOI

10.15804/ppk.2024.02.08

Biblioteka Nauki

32083726