Dealing with Ukrainian refugee crisis in Poland – an example of a well-functioning civil society in action

• Authors: Monika Lipiec-Karwowska

Abstracts

EN

The Russian attack on Ukraine on 24 February 2022 triggered the beginning of the biggest humanitarian crisis in modern Europe since the end of World War 2. Within the first six days of the war, more than four million refugees crossed the Ukrainian border, and most of them arrived in Poland. In response to this crisis, non-governmental organizations and volunteers in Poland played a crucial role in providing support to Ukrainian refugees. Their efforts included providing basic necessities such as food and shelter, as well as assisting with legal and administrative matters. This may be dubbed an example of civil society in action, where citizens take initiative to help those in need here and now, without waiting for the state to introduce specific legal acts. This article aims to describe the historical background of civil activities in Poland as well as the response of both volunteers and the government to the refugee crisis in the first period of the war.

Keywords

EN

Ukrainian refugees; humanitarian crisis; volunteering; civil society; aid

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Reality of Politics
• Year: 2023
• Issue: 24
• Pages: 106-120

Dates

published

2023

Contributors

author

Monika Lipiec-Karwowska

• State University of Applied Sciences in Koszalin

References

• Baszczak, Ł., Kiełczewska, A., Kukołowicz, P., Wincewicz A., & Zyzik, R. (2022). Pomoc polskiego społeczeństwa dla uchodźców z Ukrainy. Warsaw: Polski Instytut Ekonomiczny.
• Bejma, A. (2012). Wolontariat w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej. Prawo i praktyka. Warsaw: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
• Bill, S. (2022). Counter-Elite Populism and Civil Society in Poland: PiS’s Strategies of Elite Replacement. East European Politics and Societies and Cultures, 36(1), pp. 118– 140.
• Castle, M., & Taras, R. (2002). Democracy in Poland. Boulder-Oxford: Westview Press.
• CBOS (2010). Dobroczynność w Polsce. Raport BS/15/2010. Warsaw.
• Charycka, B., Gumkowska, M., & Bednarek, J. (2022). Kondycja organizacji pozarządowych. Warsaw: Stowarzyszenie Klon/Jawor.
• Dąbrowska, J., Gumkowska, M. (2002). Wolontariat i filantropia w Polsce – raport z badań 2002. Warszawa: Stowarzyszenie Klon/Jawor.
• Domaradzka, A. (2016). Civil Society in Poland. In: Ch. Schreier (ed.). 25 Years After: Mapping Civil Society in the Visegrád Countries. Vol. 11. Walter de Gruyter GmbH & Co KG.
• Domaradzki, J., Walkowiak, D., Bazan, D., & Baum, E. (2022). Volunteering in the front line of the Ukrainian refugee crisis: A brief report from Poland. Frontiers in Public Health, September 2022. DOI: 10.3389/fpubh.2022.979751.
• Duszczyk, M., & Kaczmarczyk, P. (2022). The War in Ukraine and Migration to Poland: Outlook and challenges. Intereconomics, 57(3), pp. 164–170.
• Erdoğan Coşkun, A. (2022). Volunteerism and Activism. In book: Volunteerism and Working with Volunteers (pp. 21–40). Istanbul: University Press DOI: 10.26650/B/ SS49.2022.007.01.
• Flieger, E. (2022). Ukraina. Skala pomocy finansowej przerosła zaangażowanie w cele dobroczynne przez cały zeszły rok. Retrieved from: https://publicystyka.ngo.pl/ukraina-pomoc-polakow-raport-pie.
• Https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/ptasie-mleczko-wosp-i-zloty-najsilniejszymimarkami-w-polsce-tvn-najwyzej-z-mediow.
• Jacobsson, K., & Korolczuk, E. (2017). Introduction: Rethinking Polish Civil Society. In: K. Jacobsson, E. Korolczuk (eds.). Berghahn Civil Society Revisited. Lessons from Poland (pp. 1–35). New York: Oxford: Berghahn Books.
• Jędrzejczyk, A. (2022). Polska obywatelska pomaga Ukrainie i nie jest to żaden cud nad Wisłą. Retrieved from: https://oko.press/polska-obywatelska-pomaga-ukrainie-i-niejest-to-zaden-cud-nad-wisla/.
• Kinowska-Mazaraki, Z. (2021). The Polish Paradox: From a Fight for Democracy to the Political Radicalization and Social Exclusion. Social Sciences, 10(112). DOI: 10.3390/socsci10030112.
• Kolejki po PESEL przyczyną nierównego dostępu uchodźców do świadczeń. RPO pisze do minister Maląg. Resort odpowiada. Retrieved from: https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-ukraina-pesel-przepisy-dot-swiadczen-socjalnych-do-poprawy.
• Korolczuk, E. (2017). Społeczeństwo obywatelskie w Polsce–kryzys czy nowe otwarcie? Warszawa: Instytut Studiów Zaawansowanych.
• Korolczuk, E. (2018). Odzyskiwanie języka, czyli jak zmieniła się debata o aborcji w kontekście Czarnych Protestów i Strajków Kobiet. In: E. Korolczuk, B. Kowalska, J. Ramme, C. Snochowskia-Gonzalez (eds.). Bunt kobiet. Czarne Protesty i Strajki Kobiet 2016–2018. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
• Kubik, J. (2000). Between the State and Networks of ‘Cousins’: The Role of Civil Society and Noncivil Associations in the Democratization of Poland. In: N. Bermeo, P. Nord (eds.). Civil Society before Democracy: Lessons from Nineteenth-Century Europe (pp. 181–207). Lanham, MD: Rowman & Littlefield.
• Leś, E., Nałęcz, S., & Wygnański, J. (2000). Defining the Nonprofit Sector: Poland. Working Papers for the John Hopkins Comparative Nonprofit Sector Project, no. 36. Baltimore: The John Hopkins Center for Civil Society Studies.
• Majewska, E. (2017). Tramwaj zwany uznaniem. Feminizm i solidarność po neoliberalizmie. Warsaw: Książka i Prasa.
• Marszałek-Kawa, J., Plecka, D. (ed). (2019). The Dictionary of Political Knowledge. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Matczak, P., Buttler D., & Posłuszny, Ł. (2019). Solidarity and beyond. Patterns of Public Activity in Contemporary Poland. In: A. Kotlarska-Michalska, K. Farkas, R. Romaniuk (eds.). The Invisible Groups Chapter II (pp. 97–115). Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych I Humanistycznych UAM.
• Moroń, D. (2009). Wolontariat w trzecim sektorze. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Muszel, M., & Piotrowski, G. (2018). Rocking the small-town boat: Black Protest activists in small and provincial Polish cities. Praktyka Teoretyczna, 4(30), pp. 89–116.
• Ociepa-Kicińska, E., & Gorzałczyńska-Koczkodaj, M. (2022). Forms of Aid Provided to Refugees of the 2022 Russia-Ukraine War: The Case of Poland. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(7085). DOI: 10.3390/ijerph19127085.
• Ochman, M., & Jordan, P. (1997). Wolontariusze – źródło siły organizacji. Warsaw.
• Ogórek, S. (2017). Rekord WOŚP dzięki PiS. Polacy wrzucili do puszek pieniądze z 500+? Retrieved from: https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/wosprekord-500-plus-rzad-pis,102,0,2276198.html.
• Piotrowski, G. (n.d.). Civil Society in Illiberal Democracy: The Case of Poland. Politologicky Casopis, 2 (pp. 196–214).
• Saltmarsh, M. (2022). Polish border town welcomes refugees from Ukraine, but will itself need help. Retrieved from: https://www.unhcr.org/news/stories/2022/3/6230b3094/polish-border-town-welcomes-refugees-ukraine-itself-need-help.html.
• Sitnicka, D., & Szymczak, J. (2022). Rząd zapowiada 500 plus i zasiłki rodzinne dla uchodźców z Ukrainy. Jakie są jeszcze potrzeby? Retrieved from: https://oko.press/500-plus-uchodzcy.
• United Nations High Commissioner for Refugees. Operational Data Portal. Ukrainian Refugee Situation (2022). Retrieved from: https://data.unhrc.org/en/situations/ukraine.
• Ustawa z dnia 12 marca 2022 o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Act of 12 March 2022 on assistance to Ukrainian refugees in connection with the armed conflict on the territory of their country, Journal of Laws 2022 item 583, as amended).

Identifiers

DOI

10.15804/rop2023205

Biblioteka Nauki

9202954