Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2022 | 12 | 65-85

Article title

El Beaterio de Nuestra Señora del Carmen a la luz de un documento inédito de 1772 y de la arquitectura actual del recogimiento

Authors

Content

Title variants

EN
The Beaterio de Nuestra Señora del Carmen in the light of an unpublished document of 1772 and the current architecture of the tertiary house
PL
Beaterium Nuestra Señora del Carmen w świetle niepublikowanego dokumentu z 1772 roku i aktualna architektura dawnego domu tercjarskiego

Languages of publication

Abstracts

PL
Dokument datowany na 1772 rok i przechowywany w Archiwum Arcybiskupim w Cuzco przedstawia prośbę Maríi Nicolasy de Christo, prepozytki Beaterio de Nuestra Señora del Carmen, domagającej się, aby jej beaterium nie zostało przekształcone w kapelanię. Tercjarka opisuje sytuację instytucjonalną i ekonomiczną beaterium. Jej petycja została poparta świadectwami dziewięciu świadków z Cuzco, którzy odwiedzili domy i kaplicę tercjarek. Opisy świadków przekazują nam obraz architektury i wystroju beaterium Nuestra Señora del Carmen z 1772 roku. W ówczesnym czasie było ono jednym z najważniejszych w Cuzco. Dokument służy jako pretekst do refleksji nad architekturą beateriów w Cuzco i ich funkcjami w strukturze miejskiej i wieloetnicznym społeczeństwie tego miasta. W XVII i XVIII wieku można zaobserwować hierarchizację struktury społecznej, która zależała od statusu ekonomicznego, czystości krwi czy płci, a beateria były odpowiedzią na potrzebę stworzenia przestrzeni życiowej dla samotnych kobiet, bardzo często pozbawionych wystarczających zasobów ekonomicznych, by samodzielnie się utrzymać.
EN
The document, dated 1772 and kept in the Archbishop’s Archives in Cusco, presents a request from María Nicolasa de Christo, preposita of the Beaterio de Nuestra Señora del Carmen, demanding that her beaterio not be converted into a chaplaincy. The tertian describes the beaterio’s institutional and economic situation. Her petition is supported by the testimonies of nine witnesses from Cusco who visited the homes and chapel of the tertian. The witnesses’ descriptions give us a picture of the architecture and decor of the Nuestra Señora del Carmen beaterium in 1772. At the time, it was one of the most important in Cusco. The document serves as a pretext to reflect on the architecture of the beaterios in Cusco and their functions in the urban structure and multi-ethnic society of Cusco. In the 17th and 18th centuries, one can observe the hierarchization of the social structure, which depended on economic status, blood purity or gender, and the beaterias were a response to the need to create a living space for single women, very often lacking sufficient economic resources to support themselves.

Year

Issue

12

Pages

65-85

Physical description

Dates

published
2022

Contributors

author
  • Universidad de Lodz Polish Institute of World Art Studies

References

  • AAC, Órdenes religiosas, 1783, Signatura XIII, 1, 6 – AAC, Archivo Arzobispal del Cusco. Órdenes religiosas, Signatura XIII, 1, 6, Solicitud de Juan de Carpio pidiendo a su esposa sea admitida en el Beaterio de la Nazarenas, por llevar vida escandalosa, 1783.
  • AAC, Órdenes religiosas, 1791, Signatura IV, 3, 58 – AAC, Archivo Arzobispal del Cusco. Órdenes religiosas, Signatura IV,3,58, Solicitud de Rafael Cisneros, pidiendo que su mujer Dona Antonia Castilla ingrese el Beaterio de las Nazarenas, para que enmiende su conducta y comportamiento, 1791.
  • AAC, Órdenes religiosas, 1754, Signatura XI, 6, 102 – AAC, Archivo Arzobispal del Cusco. Órdenes religiosas, Signatura XI, 6, 102, María Josefa de la Soledad, Propicita del Recogimiento de las Nazarenas, da cuenta de la fuga de la mujer depositada en dicho Beaterio llamada Eulalia Pereyra, pide sanción para Matías Holgado que provocó dicha fuga, 1754.
  • AAC, Órdenes religiosas, 1804, Signatura XII, 2, 35 – AAC, Archivo Arzobispal del Cusco. Órdenes religiosas, Signatura XII, 2, 35, Solicitud presentada por Bernardino Villalba, pidiendo encontrar a su mujer fugada del Beaterio de San Blas, 1804.
  • AAC, Órdenes religiosas, 1772, Signatura, XLIV, 3, 44 – AAC, Archivo Arzobispal del Cusco. Órdenes religiosas, Signatura, XLIV, 3, 44, Demanda de María Nicolasa de Christo, Prepósita del Beaterio de Nuestra Señora del Carmen, pidiendo que su beaterio no sea convertido en capellanía, 1772, ff.1–20.
  • AAC, Visitas, 1826, Signatura XVII, 4, 66 – AAC, Archivo Arzobispal del Cusco. Visitas, Signatura XVII, 4, 66, Razón de las rentas y número de religiosas de los Recogimientos de nazarenas, el Carmen de San Blas, Beaterio de Belén, Santa Rosa, pedida por el Gobernador Eclesiástico, 1826.
  • ARC, Prot. Not., siglo XVII, escribano: Juan Flores Bastidas, 1675–1680 – ARC, Archivo Reginal del Cusco, Prot. Not., siglo XVII, escribano: Juan Flores Bastidas, protocolo núm. 107, 1675–1680, Venta Francisco de Madera e Ysabel Fernan Gil de Cabrera a Doña Leonarda de la Soledad, fs. 133v.–135r.
  • ARC, Prot. Not., siglo XVIII, escribano: Matias Ximenez Ortega, 1720 – ARC, Archivo Regional del Cusco, Protocolos Notariales, siglo XVIII, escribano: Matias Ximenez Ortega, 1720, Testamento de la madre Juana de San Pedro Beata, fs. 345r.–347v.
  • Blanco 1974 [1834] – José María Blanco, Diario de Viajes del Presidente Orbegoso al Sur del Perú, (ed.) Félix Denegri Luna, vol. II, Lima: Pontificia Universidad Católica del Perú. Instituto Riva-Agüero, 1974 [1834].
  • Castro 1978 [1788] – Ignacio de Castro, Relación del Cusco, (ed.) Carlos Daniel Valcárcel Esparza, Lima: Universidad Nacional Mayor de San Marcos, Dirección Universitaria de Biblioteca y Publicaciones, 1978 [1788].
  • Villanueva Urteaga 1982 [1689] – Horacio Villanueva Urteaga, Cuzco 1689: documentos economía y sociedad en el sur andino, Cusco: Centro de estudios rurales andinos “Bartolomé de las Casas”, 1982.
  • Paz Soldán 1865 – Mariano Felipe Paz Soldán, Atlas Geográfico del Perú, París: Librería de Fermín Didot Hermanos, Hijos y Ca., 1865.
  • Amado Gonzales 2003 – Donato Amado Gonzales, La Casa Señorial al beaterio de Nazarenas, “Revista Andina”, 36 (2003), pp. 213–236.
  • Burns 2002 – Kathryn J. Burns, Beatas, «decencia» y poder: la formación de una elite indígena en el Cuzco colonial, en: Jean-Jacques Decoster (ed.), Incas e indios cristianos Elites indígenas e identidades cristianas en los Andes coloniales, Lima: Institut français d’études andines, Centro de Estudios Regionales Andinos Bartolomé de Las Casas, 2002, pp. 85–94.
  • Burns 2007 – Kathryn Burns, “Andean Women in Religion: Beatas, ´Decency´and the Defence of Honour in Colonial Cuzco”, en: Nora E. Jaffary, (ed.) Gander, Race and Religion in the Colonization of the America, Alderhot: Ashgate 2007, pp.81–91.
  • Burns 2008 [1999] – Kathryn Burns, Hábitos coloniales los conventos y la economía espiritual del Cuzco, (trad.) Javier Flores Espinoza, Lima: Institut français d’études andines, 2008 [1999].
  • Canturias Vargas 2002 – Ricardo Cantuarias Vargas, “Beaterios y monjíos en el Perú virreinal”, BIRA, 29 (2002), pp. 65–80.
  • Herrera 1920 – Fortunato L. Herrera, “Beaterios”, Cuzco Histórico, Cuzco, 1 (1920), pp. 19–21.
  • Santa Teresa 1967 – Higinio de Santa Teresa, Primer Beaterio Carmelitano en el País Vasco, “Monte Carmelo”, 75 (1967), pp. 230–282.
  • Van Deusen 1990 – Nancy van Deusen, Los primeros recogimientos para doncellas mestizas en Lima y Cuzco, 1550–1580, “Allpanchis”, 35–36 (1990), pp. 249–292.
  • Viñuales 2004 – Graciela María Viñuales, El espacio Urbano en el Cusco colonial uso y organización de las estructuras simbólicas, Lima: Epígrafe Editores S.A., CEDODAL, 2004.
  • Covarrubias Pozo 1958 – Jesús M. Covarrubias pozo, Cuzco colonial y su arte: apuntes para la historia de los monumentos coloniales del Cuzco, Cuzco: Archivo Histórico de la Universidad Nacional del Cuzco, 1958.
  • Kubler 1953 – George Kubler, Reconstrucción de la Ciudad y Restauración de sus Monumentos. Informe de la Misión enviada por Unesco en 1951, Paris: UNESCO, 1953.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

Biblioteka Nauki
2205014

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-doi-10_15804_sal202203
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.