Podejście semiologiczne w badaniach nad zjawiskiem mitu politycznego na przykładzie mitu smoleńskiego

• Authors: Bartosz Kwiatkowski

Title variants

EN

The semiological approach to the studies of the political myth by the example of the Smolensk myth

Abstracts

PL

Artykuł stanowi próbę przedstawienia niezwykle istotnego w badaniach mitu politycznego na gruncie polskim mitu smoleńskiego z perspektywy podejścia semiologicznego. Analiza teorii Rolanda Barthesa i Tadeusza Biernata, będących przedstawicielami tego właśnie podejścia, pozwoli na przyjrzenie się mitologizowaniu rzeczywistości społeczno-politycznej po katastrofie smoleńskiej poprzez schemat powstawania znaków symbolicznie wyrażających mit polityczny. Umożliwi ona również ukazanie obecności tak rozumianego zjawiska mitu w wydarzeniach czy wypowiedziach z omawianego okresu. Celem opracowania stanie się więc ukazanie kluczowego dla współczesnego dyskursu politycznego wydarzenia od strony mechanizmu kreowania mitologizacji w zbiorowej pamięci.

EN

This article is an attempt to present the Smolensk myth (which is a very important subject in Polish myth studies) from the perspective of the semiological approach. The analysis of the two most important theories in that field: one by Roland Barthes and another one by Tadeusz Biernat, will allow to examine the mythologization of the social and political reality after the Smolensk catastrophe. That examination will be conducted by analysing the ways of creating symbolic signs which may express the mythical political meaning. That analysis will also enable the depiction of the semiological meaning of political myths in the events or statements from the times after the catastrophe. In conclusion, the aim of this article will be a depiction of an historical event, which had an enormous impact on today’s Polish political reality, from the perspective of creation of the mythical constructs in the collective memory.

Keywords

PL

mit polityczny; semiologia; katastrofa smoleńska; teoria mitu politycznego; pamięć zbiorowa

EN

political myth; semiology; Smolensk cathastrophe; political myth theory; collective memory

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Świat Idei i Polityki
• Year: 2018
• Issue: 17
• Pages: 192-213

Dates

published

2018

Contributors

author

Bartosz Kwiatkowski

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

• https://orcid.org/0000000217613183

References

• Barthes R., Mit i znak, Warszawa 1970.
• Barthes R., Podstawy semiologii, Kraków 2009.
• Biernat T., Mit polityczny, Warszawa 1989.
• Dębczyńska A., Smoleńska nowomowa. Cechy językowe debaty publicznej w latach 2010–2014, Łódź 2016.
• Jaskólski M., Mit polityczny, [w:] Słownik historii doktryn politycznych, t. 4: M–Q, red. M. Jaskólski, Warszawa 2009.
• Mateja M., Między newsem a mitem. Prasa wobec śmierci polityka, Toruń 2015.
• Puste miejsce, https://www.youtube.com/watch?time_continue=18&v=XgOJ-2P9eq2Y, 20.06.2018.
• Raport Komisji Badania Wypadków Lotnictwa Państwowego, RAPORT KOŃCOWY z badania zdarzenia lotniczego nr 192/2010/11 samolotu Tu-154M nr 101 zaistniałego dnia 10 kwietnia 2010 r. w rejonie lotniska SMOLEŃSK PÓŁNOCNY, http://static.presspublica.pl/red/rp/pdf/kraj/RaportKoncowyTu-154M.pdf, 20.06.2018.
• Rzegocki A., Katastrofa smoleńska z perspektywy doktryn politycznych, [w:] Katastrofa Smoleńska. Reakcje społeczne, polityczne i medialne, red. P. Gliński, J. Wasilewski, Warszawa 2011.
• Siewierska-Chmaj A., Mit polityczny jako fundament ideologii, [w:] A. Siewierska-Chmaj i in., Przekazy polityki, Kraków–Rzeszów–Zamość 2009.
• Stakiewicz W., Polityka historyczna w kontekście stosunków polsko-rosyjskich, [w:] Mity historyczne, wyobrażenia zbiorowe, polityka historyczna. Studia i materiały, t. 3, red. E. Ponczek, A. Sepkowski, M. Rekść, Toruń 2013.
• Wszystkie domniemane zamachy na tupolewa, http://www.newsweek.pl/polska/spoleczenstwo/katastrofa-smolenska-wszystkie-teorie-spiskowe-dotyczacesmolenska,artykuly,425853,1.html, 20.06.2018.
• Zawalska M., Obiektywizm mediów – realny postulat czy mit?, [w:] Mity – społeczeństwo – władza w badaniach młodych politologów, red. K.A. Kowalska, M. Kluzik, Kraków 2012.
• Żukowski T., Polacy wobec tragedii smoleńskiej, [w:] Katastrofa Smoleńska. Reakcje społeczne, polityczne i medialne, red. P. Gliński, J. Wasilewski, Warszawa 2011.

Identifiers

DOI

10.15804/siip201810

Biblioteka Nauki

2194431